Page 122 - ماهنامه شماره 18 برای فردا

‫‪ 122‬شمار ٔههجدهـم | مهݠـرمــاه‪1396‬‬

‫‪....................................................................................................‬‬
‫‪.....................................................................................................‬‬
‫‪.....................................................................................................‬‬

‫گرافیک شهری اصفهان‬

‫ضرورت توجه به کارکردهای طراحی گرافیک محیطی در توسعۀ پایدار شهر‬

‫بایـد در ابتـدا بـرای دسـتیابی بـه شـهری پـا ک‪ ،‬آرام‬ ‫توانسـته بـه رسـالت خـود نزدیـك شـود‪ .‬گرافیـک‬ ‫گرافیـک محیطـی از‬
‫و بانشـاط در اندیشـۀ اصالح سـاختار و زیباسـازی‬ ‫محیطـیبـهبـه گـروهعمـدهتقسـیمم ‌یشـود‪:‬آثـاری‬ ‫شـاخ ‌ههای اصلـی رشـتۀ‬
‫سـیما و محیـط شـهری خـود باشـیم‪( .‬چاریـی‪،‬‬ ‫كـه جدای از تبلیغات شـهری هسـتند و هـدف آ ‌نها‬ ‫گرافیـک‪ ،‬در ارتباطـی‬
‫زیبات ‌ر كردنمحیطاطرافانسا ‌نهاو ایجادفضایی‬ ‫تنگاتنـگ بـا شـهر اسـت‪.‬‬
‫‪)28 :1386‬‬ ‫زیبـا و چشـ ‌منواز و تعـادل بیـن انسـان و محیـط‬ ‫ازآنجا کـه گرافیك محیطی‬
‫هویـت شـهری‪ ،‬یـک نظـام پویاسـت کـه بـه تحولات‬ ‫اطرافـش اسـت؛ و دیگـری آثـاری كـه در آ ‌نها علاو ‌هبر‬ ‫تعیی ‌نکننـدۀ اصلـی‬
‫جامعـه وابسـته اسـت‪ ،‬باای ‌نهمه دیزایـن‪ 1‬م ‌یتواند‬ ‫در نظـر گرفتـن جنب ‌ههـای زیبای ‌یشناسـانه‪ ،‬عنصـر‬ ‫فضـای گرافیـک شـهر‬ ‫امیر رجایی‬
‫بـرآن اثـر بگـذارد‪ .‬فکرهـای منسـجم بـا الگوهـای‬ ‫ارتباطوانتقالپیامومفاهیمدر درجۀاولاهمیت‬ ‫اسـت‪ ،‬بـا علـوم مختلـف‪،‬‬
‫احساسـی اثرگـذار بـه نیازهـای کارکـردی شـهر غنـا‬ ‫قرار دارد كه به آن «تبلیغات شـهری» نیز م ‌یگوییم‪.‬‬ ‫دبیربخشهنر‬

‫م ‌یبخشـند‪( .‬بوبکـر‪)112 :1387 ،‬‬ ‫(حسـینی‪)1386 ،‬‬ ‫ازجملـه ارتباطـات و‬
‫اقدامـات سـا ‌لهای اخیـر سـازمان زیباسـازی‬ ‫گرافیك محیطی‪ ،‬در كنار انتقال پیا ‌مهای مسـتقیم‬ ‫رسـان ‌هها‪ ،‬روا ‌نشناسـی و‬
‫شـهرداری اصفهـان از زوایـای مختلفـی نقـد شـده‬ ‫و غیرمسـتقیم خـود‪ ،‬موظـف اسـت رضای ‌تمنـدی‬ ‫علـوم تربیتـی‪ ،‬جامع ‌هشناسـی و اقتصادشـهری و‪...‬‬
‫اسـت‪ .‬دیوارنگار ‌یهـای بناهـای شـهر یـا زیرگذرهـا‬ ‫شهروندانرادر فضاییسالموپرنشاطفراهم كند‪.‬‬ ‫پیونـدی مسـتقیم دارد؛ از همین روسـت كـه از آن با‬
‫و پ ‌لهـا‪ ،‬مجسـم ‌ههای شـهری‪ ،‬آ ‌بنماهـا‪ ،‬تابلوهـا‬ ‫شهروندان ب ‌هطور طبیعی به دنبال هماهنگی خود‬ ‫‌عنـوان مه ‌متریـن روش ارتباطـی نـام‌بـرده م ‌یشـود‪.‬‬
‫و بیلبوردهـای تبلیغاتـی چهاررا ‌ههـا‪ ،‬ویتری ‌نهـای‬ ‫بـا محیـط اطـراف و انتخـاب محی ‌طهـای همگـون و‬ ‫نیـت و هـدف اصلـی گرافیـک محیطـی‪ ،‬خلـق و ارائۀ‬
‫مخصـوص محل ‌ههـا‪ ،‬مانیتورهـای میادیـن‪،‬‬ ‫نشـان ‌ههایی از تفکـر و اندیشـ ‌ههای مشـابه و آشـنا‬ ‫اثـر بـر پایـۀ «ارتبـاط» اسـت‪ .‬انسـان ب ‌هطـور غریـزی‬
‫توپیـاری و باغچ ‌هآرایـی پار ‌کهـا‪ ،‬نورپـرداز ‌ی پ ‌لهـا‬ ‫خواهنـد بـود‪ .‬آ ‌نهـا در صـورت یافتـن ایـن حـس‬ ‫از زشـتی‪ ،‬ناآرامـی و ناهنجـاری پرهیـز م ‌یکنـد و بـه‬
‫و خیابا ‌نهـا ازجملـه ایـن اقدامـات هسـتند‪ .‬هر یک‬ ‫هماهنگـیبـامحیـطاطـرافب ‌هطور یقینشـهررانیز‬ ‫تعـادل‪ ،‬تـوازن و آراسـتگی تمایـل دارد‪ .‬در بسـیاری‬
‫از ایـناقدامـاتضـروریبایدب ‌هطور علمـیاز زوایای‬ ‫از جوامـع از گرافیـك محیطـی بـرای انتقـال مفاهیـم‬
‫مختلـف نقـد و بررسـی شـوند تـا بـا آسی ‌بشناسـی‬ ‫خانـۀ خـود خواهـد دانسـت‪.‬‬ ‫و فرهن ‌گهـا اسـتفاده می‌كننـد‪ .‬تمامـی جلو ‌ههـای‬
‫دقیـق‪ ،‬بـه بهتریـن نحـو از ظرفی ‌تهـای شـهر بهـره‬ ‫نق ‌شآفرینـی مدیـران‪ ،‬برنام ‌هسـازان‪ ،‬کارشناسـان‪،‬‬ ‫شهری اعم از كوچ ‌كترین تصاویر تا بزر ‌گترین آ ‌نها‬
‫طراحـان گرافیـک و معمـاران از لحظـ ‌های آغـاز‬ ‫در حیطـۀ كار طـراح گرافیـك محیطـی یـا گرافیـک‬
‫گرفتـه شـود‪.‬‬ ‫م ‌یشـود کـه بـه رضای ‌تمنـدی شـهروندانمان‬ ‫شهریقرار م ‌یگیرد‪.‬از اهدافمهم گرافیکشهری‪،‬‬
‫در اینبخشتلاششدهاستتابانگاهیبهاوضاع‬ ‫م ‌یاندیشـیم‪ .‬آنـان بـا بررسـی رفتار‌هـای اجتماعـی‪،‬‬ ‫هماهنگیمطلوبمحیطزندگی‪‌،‬آرام ‌شبخشیبه‬
‫کلـی گرافیـ ‌ک محیطـی شـهر اصفهـان‪ ،‬مطالعـ ‌های‬ ‫طراحی مبلمان شهری مناسب‪ ،‬را ‌ههای دسترسی‬ ‫مخاطـب‪ ،‬كاهـش دغدغ ‌ههـای روانی افـراد جامعه‪،‬‬
‫ب ‌همنظـور آسی ‌بشناسـیاینحوزهانجـامدهیم‪.‬در‬ ‫آسـان‪ ،‬طراحی فضاهای سـبز‪ ،‬چیدمان و فضاهای‬ ‫تسـهیلدر امرارتباطاتوحم ‌لونقل‪،‬آ گا ‌هسـازیاز‬
‫همیـن راسـتا‪ ،‬بـا اعتقـاد بـه ایـن امر کـه گرافیک یک‬ ‫امـن و زیبـا و مکا ‌نیابـی بجـا بـرای سـامان ‌ههای‬ ‫امكانـات شـهری‪ ،‬تسـهیل فعالی ‌تهـای اقتصـادی‪،‬‬
‫شـهر در ارتباط تنگاتنگ با سـایر علوم پای ‌های اسـت‬ ‫تبلیغاتـی‪ ،‬بـه شـهروندان شـهر آسـایش هدیـه‬ ‫كاهـش تشـنجات عصبـی‪ ،‬کاهـش هزین ‌ههـای‬
‫کـه پی ‌شتـر ذکـر شـد‪ ،‬کوشـیدیم تـا علاو ‌هبـر مصاحبه‬ ‫م ‌یدهنـد‪ .‬روا ‌نشناسـی رفتـار شـهروندان در یـک‬ ‫اقتصـادی و همچنیـن تبلیغـات در عرص ‌ههـای‬
‫بـا متخصصـان گرافیـک از دیدگا ‌ههـای کارشناسـان‬ ‫شـهر هوشـمند‪ ،‬منظـم و ایدئـال‪ ،‬ارتبـاط مسـتقیم‬ ‫مختلـف سیاسـی‪ ،‬اجتماعـی‪ ،‬تجـاری و فرهنگـی‬
‫سـایر علـوم مرتبـط نیـز بهـره ببریـم‪ .‬ایـن پرونـده‬ ‫بـا سـیمای آن شـهر را انکارناپذیـر م ‌یکنـد‪ .‬عنصـری‬ ‫اسـت‪( .‬عبدالحسـینی‪)1385 ،‬‬
‫ب ‌هصـورت دو مجموعـه مصاحبـه بـا چنـد نسـل از‬ ‫کـهپیـشاز تأثیـرهـرعامـلثانویـهبـرشـهروندانیک‬ ‫هر زمان یك سـاختار گرافیكی در ارتباط مسـتقیم با‬
‫کارشناسـان هنـر و متخصصـان حـوزۀ گرافیـک در‬ ‫شـهر مؤثـر واقـع م ‌یشـود‪ ،‬سـیمای شـهری اسـت که‬ ‫اقشـار مختلـف یـك جامعـه باشـد و هـدف آن ایجـاد‬
‫اصفهـان و تهـران انجـام‌شـده اسـت‪ .‬همچنیـن در‬ ‫م ‌یبیننـد‪ ،‬سـپس آنچـه دربـارۀ شـهر م ‌یشـنوند و در‬ ‫فضای زندگی مسـاعد و دلپذیر و هماهنگی با سـنن‬
‫ادامه‪ ،‬مجموعه جسـتارهای کوتاهی از کارشناسان‬ ‫پایـان‪ ،‬حـس بـودن در شـهر اسـت‪ .‬بـا ایـن توصیـف‬ ‫و فرهنـگ و خل ‌قوخـوی افـراد آن جامعـه باشـد‪،‬‬
‫علـوم مرتبـط بـا گرافیـک شـهری ارائـه‌شـده اسـت‪.‬‬

‫‪Design1.1‬‬
‫منابع‬

‫‪ 1.1‬بوبکر‪ ،‬نیکولاس و رالف بوبکر (دانشگاه اسن آلمان)‪« ،‬چش ‌مانداز شهری عاطفی»‪ ،‬مترجم روبرت صافاریان‪ ،‬حرفه هنرمند‪ ،‬فصلنامه حرفه هنرمند شماره ‪ ،26‬پاییز ‪.1387‬‬
‫‪ 2.2‬چاریی‪ ،‬عبدالرضا‪ِ « ،‬س ِلکت‪ :‬ترمیم فضای ناخوشایند در گرافیک محیطی»‪ ،‬فصلنامۀ سگال‪ ،‬سال چهارم‪ ،‬شماره ‪ ،16‬زمستان ‪.1386‬‬
‫‪ 3.3‬حسینی‪ ،‬سید رضا‪ ،‬شناخت هنر گرافیک‪ .‬چاپ دوم‪ ،‬انتشارات مارلیک‪ ،‬تهران‪.1386 ،‬‬
‫‪ 4.4‬عبدالحسینی‪ ،‬امیر‪« ،‬گرافیک محیطی‪ ،‬تصویر جامعه»‪ ،‬فصلنامۀ هنرهای تجسمی‪ ،‬شماره ‪ ،24‬فروردین ‪.1385‬‬