Page 124 - ماهنامه شماره 18 برای فردا
P. 124
124شمار ٔههجدهـم | مهݠـرمــاه1396
....................................................................................................
.....................................................................................................
.....................................................................................................
ﺧیاﺑان ﻋسگرﯾﻪ
مردمیشدنهنرشهری
روزبه فــرزان تجسمیخودراازمشاهدۀآنچهدید هاندبازبانخویش دیوارنگار یها،نقشیماندگاربرروان
فعـــــال شهݠری بیانم یکنندوهرکدامبرداشتخاصخودرااز محیط کودکان
نوشـتار ذیـل برداشـتی اسـت از مقالـ های تحـت عنـوان دارنـد؛ ایـن آزادی کـودک در برقـراری ارتبـاط بـا تصاویـر،
«هامبـورگ :هنرعمومـی و هویـت شـهری» کـه بـه قلـم خلاقیـت کـودکراتقویـتم یکند. آزاده خالقی
«میوان کووآن» 4منتشرشدهاست.هرچندامکاندارد نکتـۀمهـمایـناسـت کـهدر ایجادنقاشـ یهایدیـواری کݡارشناس ارشد علوم تربیتی
بعضـی از نظریـات مطر حشـده سـخت بـه نظـر برسـند؛ پیرامـون مرا کـز آموزشـی ،بایـد بـه سـن کـودکان توجـه امـروزه تأثیـر محیـط پیرامـون بـر رشـد و نمـو کـودکان
ولـیامیـدوارمدر مباحـثهنـرشـهری کـهایـنروزهـادر شـود؛ بـرای مثـال رن گهـای روشـن و گـرم ب هویـژه قرمـز ب هخوبـی مشخ صشـده اسـت« .فردریـش فروبـل» 1در
اصفهـاندر جریـاناسـتبتوانـدقدم کوچکـیدرجهت و زرد ،بـرای کـودکان پی شدبسـتانی جذا بتـر اسـت و اوایـلسـا لهای1800میالدی،طراحیمحیط کودکان
هرچهسن کودکان کمترباشدمیزانجزئیاتتصویرنیز را بـا طراحـی یـک بـاغ در حـال تغییـر مقایسـه کـرد .او
تعمـق و اعتال بـردارد. باید کمترباشـد.در اینراسـتا،تصاویری کهداسـتانیا معتقـد بـود کـه چنیـن محیطـی م یتوانـد الها مبخـش
فعالی تهـای هنـر شـهری در سـی سـال گذشـته اغلـب روایتی کوتاهوغیرمستقیمداشتهوبارن گهایروشن، و هدای تکننـد ۀ تخیالت و رفتارهـای کـودک باشـد .در
یکدسـت و بـدون سـایه ،رن گآمیـزی شـده باشـند ،بـه راسـتای ایجـاد محیطـی زیبـا و مناسـب ،شـهرها تالش
تحـت تأثیـر سـه الگـو شـک لگرفت هاند: برانگیختـه شـدن تخیالت کـودک و پـرورش خلاقیـت م یکننـد چشـ منواز باشـند و بـرای دسـتیابی بـه ایـن
ک.1ههعنـمروبم ًهامدنرمظـیواردتیزئینـانصیـلایغنـشابهرخ،مشـقیابدلنبساهفختضمااینهشـاهیر او کمـک م یکنـد؛ بنابرایـن ب هکارگیـری تصاویـر شـلوغ هـدف ،از تصاویـر مختلـف و نقاشـ یهای دیـواری نیـز
و پرزر قوبـرق ،تنهـا بـا هـدف رنگیـن کـردن دیوارهـای بهـره م یگیرنـد .مرا کـز آموزشـی همچـون مهدکود کهـا
دولتـییـاشـرک تهایبزرگایجادم یشـود. اکسهـتمفعامدوهل ًاازب هشـخخوبصییطتراهاحیی پیرامـون مرا کـز آموزشـی و و پی شدبسـتان یها نیـز از ایـن قاعـده پیـروی م یکننـد
.2هنـر ب هعنـوان بخشـی از عرصـه و فضـای عمومـی کـه کارتونیموردعلاقۀ کودکان و بـا رنگیـن سـاختن دیوارهـای پیرامـون خـود ،باعـث
جنبـۀ شـ ئگرایانۀ کمتـری دارد و تلاشـی آ گاهانـ ه بـرای و اجرانشـده و گاهـی حتـی تصاویـری هولنـا ک ایجـاد جل بتوجهبیشتر کودکانم یشوندوازاینطریقآ نها
تعامل با سایر عناصر محیط و رسیدن به سطح بالاتری م یکننـد ،ن هتنهـا چشـ منواز نیسـتند ،بلکـه نم یتواننـد
از یکپارچگی بین هنر ،منظر و معماری است .این سطح توجـه کـودکانراجلـبوخلاقیـتآ نهـاراتقویت کنند. را بـه ایـن مرا کـز جـذب م یکننـد.
ازیکپارچگیوتعاملتنهاباهمکاریبخش گسترد های در طراحـیواجـرایایـندیوارنگار یهـابایـداز تخصـص «آندر هآسیمونز»، 2نظری هپرداز وروا نشناس،براینباور
ازافراد،مانندهنرمندان،معماران،شهرسازان،طراحان افرادیبهره گرفت کهدر زمین ههایهنروروا نشناسی اسـت کـه رن گهـا و نقـوش در محیـط ،قـدرت پـردازش
فضایسـبزوسـا کنانمیسـرم یشـود.اینرویکردبرای کـودکفعالیـتم یکنندوهمچنین کسـانی کـهدغدغۀ تصویریرابهبودم یبخشد،استرسرا کاهشم یدهد
توسـعۀ پایـدار فضاهـای شـهری ماننـد پار کهـا ،پ لهـا، رشـد و تعالـی کـودکان را دارنـد. ومغز کودکرابهچالشم یکشد.در واقعتصاویررنگی،
سـاختما نهایبلندمرتبه،معابرعمومیو...اسـتفاده علاو هبـر اینکـهتفکـردیـداری کـودکراتقویـت م یکننـد،
منابع: م یتواننـد بـر یادگیـری و خلاقیـت او تأثیرگـذار باشـند.
م یشود. دربـارۀایـنمسـئله،یونسـکو 3اذعـانم یکنـد«:پـرورش
.3هنـر بـا کارکـرد نفـععمومـی کـه مبتنـی بـر مسـائل -Simmons, A.M. and Buxbaum, R.C. (1996). Neural خلاقیـت در سـا لهای اولیـۀ کودکـی ،ضامـن رشـد در
اجتماعـیاسـتوب هجـایافـرادحرفـ های،نقـشاصلـی codes for `pitch' processing in a unique vertebrate محیطیسالم،سرشارازاعتمادب هنفس،احتراممتقابل
بـه گرو ههـای اجتماعـی بـه حاشـیه راند هشـده ،ماننـد auditory system. In Neuroethological Studies of ویکیاز عواملایجادفرهنگصلحب هحسابم یآید».
زنـان ،افـراد ب یخانمـان ،کـودکان خیابانـی ،زندانیـان و Cognitive and Perceptual Processes, C. F. Moss and S. لـذاتصاویـرپیرامونبایدقوۀتخیل کـودکانرابرانگیزدو
زاغ هنشـینانمحولم یشـود.هدفاینرویکردتوسعۀ Shettleworth (Eds). Westview Press, pp. 185-228. آ نهاراباخودهمراه کند.درواقع کودکانفهمذهنیو
آ گاهـی اجتماعـی از طریـق برگـزاری ایـن برنام ههاسـت. - https://m.oxfordshire.gov.uk
ایـن سـه الگـو ب هخوبـی بیانگـر تغییـرات هنـر عمومـی در - https://www.theguardian.com/cities/2016/sep/21/
طـی سـی سـال گذشـته هسـتند؛ نوعـی تغییـر تمرکـز از international-peace-day-murals-painting-city-walls-
زیبای یشناختیبهمسائلاجتماعی،ازمفهوماثرهنری separating-communities
شـ ئگونهبـهیـکفرایندمیـراورویدادمحـور،از نصـبآثار
دائمـی بـه مداخالت موقـت در محیـط ،از خودگردانـی
هنرمنـدبـه گسـترشمشـارک تهایبی نرشـت های.ایـن
تغییـر رویکـرد بـه مردم یتـر شـدن هنـر شـهری کمـک
امچـرشوـزمهگهینـرریشـکـهرردهیاصسـرفـ ًاتپ.لـیمیـانهنرمنـدومخاطـب
نیسـت ،بلکـه بـا شکسـتن قواعـد گذشـته ،هنـر بـه
خیابا نهـا و در بیـن مـردم راهیافتـه اسـت .واقعیـت
سـاختار زمـان و مـکان امـروز ،بسـتر فو قالعـاده غنـی و
پرمعنایـی را پیـش آورده تـا تولیـد و حضـور اثـر هنـری،
ب هصـورت عمومـی دیـده شـود .ایـن رویکـرد ن هتنهـا
موجـبتکرارناپذیـروپی شبین یناپذیـربـودناثـرهنـری
م یشود،بلکهبهمحیطاجراهمتمایزیمنحصرب هفرد
م یبخشدوباآنتلفیقم یشود.چنینهنریم یتواند
منجـربـه کشـفروای تهـایسرکو بشـده،دیـدهشـدن
اقشوشـدارکبههمعحامشوـل ًیا نهارادنیددههشگـرفدتههواشحیداهاونبادز.یقابرارگیرمفتکاننههناریدیر
مکانواقعی،اسباببروزجنب ههایتاریخیواجتماعی
11. Friedrich Froebel
22. Andrea Megela Simmons
33. UNESCO
44. Miwon Kwon
