Page 134 - ماهنامه شماره 18 برای فردا

‫‪ 134‬شمار ٔههجدهـم | مهݠـرمــاه‪1396‬‬

‫‪....................................................................................................‬‬
‫‪.....................................................................................................‬‬
‫‪.....................................................................................................‬‬

‫بـهبافـتوسـیمایشـهری‪،‬در کجـاازچهبافتومـوادو‬ ‫قانون در‬
‫مصالح‪،‬ازچهقلموفونتیوباچهابعادوانداز ‌هایتابلوها‬ ‫چهارچوب‬

‫کار شوند‪.‬‬ ‫تبلیغات!‬
‫نحـوۀ عملکـرد سـازمان زیباسـازی اصفهـان را‬
‫در ب ‌هکارگیـریتبلیغـاتشـهریماننـدبیلبوردهـا‪،‬‬ ‫نقدی بر حدو ِد تبلیغات شهری‬
‫مانیتورهـای شـهری‪ ،‬اسـتندهای میادیـن‪،‬‬ ‫در مصاحبه با علی سجادیه‪،‬‬
‫چهاررا ‌ههـا‪ ،‬پ ‌لهـا و‪ ...‬چطـور ارزیابـی م ‌یکنیـد؟‬ ‫طراح گݡرافیک‬
‫در همـۀ ادوار‪ ،‬زیباسـازی متولـی زیبا کـردن شـهر از نظـر‬
‫تبلیغـات و گرافیـک محیطـی بـوده و هسـت‪ .‬بـا توجـه‬ ‫اسـتوبسـیاریاز عناص ‌ر گرافیکیدر شـهرعمر کوتاهی‬ ‫تأثیرمستقیم گرافیکمحیطیدر زندگیمردمبه‬
‫بـه ای ‌نکـه ارگا ‌نهـای مختلـف هرکـدام بـه بیلبور ‌دهـای‬ ‫دارنـد؛بنابرایـنبایـدفکر کنیـم کهجانمایـیآ ‌نها کجا‪،‬‬ ‫لحاظآ گاهیوبینشچیست؟‬
‫متعـددیاحتیـاجدارنـد‪،‬بـرایاینکـههـرجومـرجایجـاد‬ ‫چگونه‪،‬چهتعدادوباچهنوعطراحیبایدصورت گیرد‬
‫نشـود‪ ،‬بایـد مـوارد در یـک کمیسـیون مشـترک بررسـی‬ ‫کهبیشترینتأثیررابرمخاطبانداشتهباشد‪.‬چ ‌هبسابه‬ ‫شـهرموجودیاسـتزندهوارگانیکودر حالتغییر که‬
‫شـوند‪ .‬در تاریخ‪ 30‬فروردین‪ 1384‬شـورای اسالمی شهر‬ ‫ایننتیجهبرسیم کهازمیزانتابلوهایتبلیغاتی کهسر‬ ‫ریشـه در بنیا ‌نهـای اقتصـادی‪ ،‬اجتماعـی‪ ،‬سیاسـی و‬
‫اصفهـانمقرراتـیرابـهتصویـبرسـانده کـهبـرایاجـراو‬ ‫هرچهارراه کاشـتهشـده‪ ،‬کاستهشودونگاهتبلی ‌غشده‬ ‫فرهنگی کشور دارد‪.‬هرچیزیبایدبهنسبتیمشخص‬
‫انیـصـن قبوتانمیــانم تعابملا‌ًول اهـاجقراوناعمـد‌یوشـموقدر؛رابتـهیعنوواجـوندمثـداارلد؛‪ ،‬لنیصکـبن‬ ‫ب ‌همثابـۀنـگاهتحمی ‌لشـدهجلوهنکنـد‪.‬از حیث کمیو‬ ‫درشهرتقسیمشود‪.‬سبکمعمارانهو گرافیکمحیطی‬
‫تبلیغـات پشـت یـا روی شیشـه بـه هـر صـورت از قبیـل‬ ‫تعـداد‪،‬هـرنهـادوارگانوبخـشخصوصـیدر هـرجـای‬ ‫ب ‌همثابـۀرسـانهاسـتوم ‌یتوانـدهمچونصداسـیمابه‬
‫نئـون‪ ،‬اسـتیکر‪ ،‬تابلـو ثابـت و متحـرک‪ ،‬انـواع تابل ‌وهـای‬ ‫شهر کهتوانسته‪،‬تیرکوتابلویتبلیغاتی کاشتهاست‪.‬‬ ‫نـگاه مـردم جهـت دهـد‪ .‬ا گـر زیباشناسـی لحـاظ نشـده‬
‫تبلیغاتـی‪،‬در حـدعـرفوحدا کثـرنصـفابعـادوحـروف‬ ‫ا گـر در شـهری باشـیم کـه تابل ‌وهـا بسـیار سـنجیده و‬ ‫باشد‪،‬مردمرابهزشتدیدنعادتم ‌یدهد‪.‬مفهومی‬
‫تابلـو‪ ،‬بـرای معرفـی مغـازه و بـا اخـذ مجـوز از شـه ‌رداری‬ ‫جانمای ‌یهـاخـوبودقیـقداشـتهباشـند‪،‬نقاشـ ‌یهای‬ ‫کهدر فرمنماهایمعماری‪،‬تابلوهایشـهری‪،‬مبلمان‬
‫مجاز است‪.‬استفادهاز تابل ‌وهایِا ‌لا ‌یدی‪ِ،‬ا ‌لس ‌یدی‪،‬‬ ‫دیواریو گرافیکی کارشناسانه کارشدهباشد‪،‬چشممان‬ ‫و گرافیـک شـهری ایجـاد م ‌یشـود‪ ،‬م ‌یتوانـد بـه تجسـم‬
‫ویدئو پروژکتور‪ ،‬استفاده از وسایل صوتی تصویری و سایر‬ ‫ناخـو ‌دآ گاه بـه تناسـبات بـه کار رفتـه در آ ‌نهـا عـادت‬ ‫شـهروندانونحـوۀدرسـتیـانادرسـتدیـدنآ ‌نهـانیـز‬
‫وسـایلدر نما‪،‬پشـتپنجر ‌ههاوویتری ‌نهایمشـرفبه‬ ‫م ‌یکنـد‪.‬حـالا گـرمـردمدرمحیطـیباشـند کـه گرافیک‬ ‫جهـتبدهـد‪.‬در اینچهاردهسـالاخیر‪،‬شـهراصفهان‬
‫آناغتشاشوآلودگیبصریداشتهباشد‪،‬ذهنوچشم‬ ‫چی ‌زهایـی ب ‌هدسـت آورده و چی ‌زهایـی از دسـت داده‬
‫معابـر و میادیـن ممنـوع اسـت‪.‬‬ ‫اسـت‪.‬شـهرداریفعالی ‌تهایزیادیانجامدادهاست‪،‬‬
‫شـهرسیسـتمیاسـتانـدا ‌مواروارگانیک؛ای ‌نهـاجدای‬ ‫آ ‌نهـا بـه همـان انـدازه مغشـوش و آلـوده م ‌یشـود‪.‬‬ ‫امـا بایـد قیـاس کنیـموببینیـم کـهایـنرشـدشـهریبـا‬
‫از آنتفکرمعمارانهوشهرسـازانهنیسـت‪.‬ارگا ‌نهابایدبا‬ ‫بهتریـن کار‪،‬تشـکیلیـکاتـاقفکـرمسـتقلاز دسـتگاه‬ ‫توسعۀپایدار همراهبود ‌هیاخیر؛واینتوسعهچهمیزان‬
‫استنادبهمستندات‪،‬بیلبور ‌دهارابهلحاظابعاد‪،‬اندازه‪،‬‬ ‫دولتـی اسـت کـه بـا تغییـر دولتمـردان‪ ،‬اعضـای خبـره و‬ ‫بـاارز ‌شهـایتاریخـیمـاهمسـوبودهاسـت؛بـرایمثال‬
‫محـلقرارگیـری‪،‬زاویـۀقرارگیـریبـادیـدمـردمبررسـیوبا‬ ‫کارشناسـانآن کمتریـنتغییـراتراپذیـراباشـند‪.‬وجـود‬ ‫مابااینتوسعه‪،‬چهمیزانخان ‌ههایتاریخیارزشمند‬
‫یکچنین گروهیسیاس ‌تهای کلیوخطمشینحوۀ‬ ‫را از دسـت داد ‌هایـم و بـه جـای آن گـذری را گشـود ‌ه یـا‬
‫توجـهبهآیی ‌ننام ‌ههـااعمال کنند‪.‬‬ ‫کارتبلیغـاتراجهـتم ‌یدهـد؛ونظـرم ‌یدهـد کهبسـته‬ ‫سـاختمانب ‌یهویـتدیگـریجایگزین کرد ‌هایـم‪.‬بااین‬
‫درحقیقتبهتراست ک ‌مکمبودجۀنفترانادیده گرفتهو‬ ‫خیـلعظیـمماشـینو کمبـودپارکین ‌گها‪،‬شـهربهیک‬
‫بهصنعتتوریسمو گردشگریرویبیاوریم‪.‬توریس ‌تها‬ ‫پارکینگتبدیلشده کهنشا ‌ندهن ‌دۀبیمار بودنشهر‬
‫برایماب ‌همثابۀسفیرانیهستند کهدر کشورشانبرای‬ ‫اسـتونم ‌یتـواندریافـتاصالحآنبـهعهـدۀچـهنهاد‬
‫مـا تبلیـغ م ‌یکننـد‪ .‬و ا گـر بنـا بـه جـذب توریسـت اسـت‪،‬‬ ‫دولتـییـاحکومتـیاسـت؛فقـطایـنرام ‌یفهمیـم کهبا‬
‫بایـد بـه گرافیـک شـهری بسـیار توجـه کنیـم؛ چـون بـا‬
‫مشـاهدۀب ‌ینظمیون‌اهماهنگیموجود‪،‬همینوضع‬ ‫یـک عارضـه مواجهیم‪.‬‬
‫راتوصیـفخواهنـد کـرد‪.‬ب ‌هخصـوصهنرمندانـی کـهبـه‬ ‫در ایـنچنـدسـالۀاخیـر‪،‬تبلیغـاتایدئولوژیـکدر عمل‬
‫اینجام ‌یآیند‪،‬نم ‌یتوانندنادیدهاز کنارموضوع گرافیک‬ ‫ابزاریشدهبرایتحمیلسلیقهدر سبکنوعیخاص‬
‫از زندگیوروابطاجتماعی کهآمیختهبهلحنیپندگونه‬
‫شـهری کهقسـمتیازشـخصیتشهراسـتبگذرند‪.‬‬ ‫ونصیحـ ‌توار اسـت‪.‬بسـیاریاز ایـنتبلیغـاتدر ظاهـر‬
‫اخلا ‌قمدارانـهبـاآننـوعارائه‪،‬چیزینیسـتجزتوهین‬

‫به شعور شـهروندان‪.‬‬
‫در ایـنشـرایط گرافیـکمحیطـیبـاچـههدفـیو‬

‫چگونـهم ‌یتوانـدبـهایـنآشـفتگی کمـک کنـد؟‬
‫طراحـی گرافیکـی سـه هـدف را دنبـال م ‌یکنـد‪.1 :‬‬
‫اطلا ‌عرسانی؛‪.2‬ارتباطوتعاملبامحیط؛‪.3‬ایجادلذت‬
‫و زیبایی بصری‪ .‬مجموع این سه مؤلفه باید تبدیل به‬
‫انسـجامیـکفضـایشـهریبشـود کـهبـهرفـعنیاز‌های‬
‫شـهروندی کمک کند‪ .‬گرافیک‪،‬پیوسـتهدر حالتغییر‬

‫محمدعلی میرزایی‬