Page 21 - ماهنامه شماره 23 برای فردا
P. 21
شمار ٔهبیستوسوم20
آذر مـاه 1397
در میانهمۀافراداینخانوادهپدر نگارندۀاینسطور، خاطـراتعبدالجـواداخـوت کهتحتعنـوان«تجارتتا بـرعهـدهبگیـرد.صار مالدولـهعل یرغـمپـدر بدنـامخـود،
جوادعریضیتنهافردغیرشیخیاست.اودر آغاز دوران طبابـت»چـاپشـده،تصویـریزنـدهاز اصفهـانحدود بـاتأسـیسدبیرسـتانصارمیـهنـامنیکـیدر بیـنمـردم
دبیری ،در مدرسۀ دخترانۀ شهناز اصفهان در طوقچی، یـک قـرن پیـش ارائـه م یدهـد .بـرادر او احمـد نفیسـی اصفهـاندارد.مرکـزحکومـتاوبـاغنواسـت.ملاعلیرضا
بـه تدریـس فیزیـک اشـتغال داشـت .همسـر او زینـت شـهردار تهـرانبـودودر زمانـی کـهدر دورۀپهلـویدوم، بـه بـاغ نـو راه م ییابـد .دلیـل شـهرت او بـه حـاج آخونـد
اخوتدر همانمدرسـه،هنرتدریسم یکردوآشـنایی اسـتاداندانشـگاهدر برابـرتغییـرریاسـتدانشـگاه(دکتر و همسـرش حـاج ب یبـی سـفر آ نهـا بـه مکـه اسـت .مال
آ نهـا منجـر بـه ازدواج شـد .ایـن سن تشـکنی ب هدلیـل حکمی) کهدر واقعایجادکنندۀدانشـگاهاصفهانبود، علیرضا عمری طولانی یافت و در 96سالگی ،پس از مرگ
موضـع گرفتـهوتصمیـمبـهتـرکخدمـت گرفتـهبودنـد، همسراول،زوجۀجدیداختیار کردودر کربلامقیمشد.
اهمیـتشـغلدبیـریدر آنسـا لهابـود3 . پیشـنهاد کـرد بـرادرش ابوتـراب نفیسـی بـه ایـن سـمت اوازایـنهمسـردوم،دختـریبـهنـامربـابپیدام یکند.
گمـارده شـود .مدیریـت او مـورد پذیـرش همـۀ اسـتادان نویسـندۀ ایـن سـطور در نوجوانـی ایـن دختـر را کـه پـس
«corpes نـام بـه خـود به کرمان کپرُابـرین درس ::::از بـودودر دورۀفعالیـتاودانشـگاهعلـومپزشـکیبـهاوج از ازدواجـی ناموفـق دیگـر ازدواج نکـرده بـود ،در منـزل
خودرسیدوساختما نهایفعلیپزشکیوداروسازی مادربـزرگ خـود (کوچـۀ شهشـهان) دیـده بـود .مهنـدس
کتـاب زیبـای هانـری وزیس تشناسـیوعلـوموزبـانسـاختهشـد.اوپزشـک عل یا کبراخوت،فار غالتحصیلدانشگاه کارلزروهۀآلمان
»spiritual et terre celesteکـه بـا عنـوان «ارض ملکـوت» حاذقـیبـودومطبـیدر ابتـدای کوچۀ کلینیـکقائدی کهمتأسفانهدر21بهمن1396فوت کرد،ربابمؤمنیرا
به همت ضیاءالدین دهشیری (ترجمه اول) و انشاءالله داشـت.منـزلاودر جـوار همیـنمطـببـودوبعدهـابـه طبـقوصیـتآنمرحـومبهخواجـهربیعانتقـالدادودر
رحمتـی (ترجمـه دوم) بـه فارسـی درآمـده و در سـال کوچـۀبـاغجنـتدر ابتـدایخیابـانشـم سآبادینقـل
1396بهتریـن کتـاب در حیطـۀ الهیـات شـناخته شـده مـکان کـرد.از فرزنـداناومجیدنفیسـیدوسـتنزدیک آنجـادفـن کرد.
اسـت،بـهبزرگانایران،یعنیشـها بالدینسـهروردی، هوشـنگ گلشـیری رما ننویـس و ادیـب بـزرگ اسـت.
محی یالدیـنعربـی،عبدالکریـمجبلـی،داوودقیصری، گلشـیریدر میـاندوسـتانخـودبیـشاز همهبـهبهرام
شـم سالدین محمـد لاهیجـی ،صدرالدیـن شـیرازی، صادقـی و مجیـد نفیسـی اشـاره م یکنـد و آثـار داسـتانی :ش:ـ::جراهزنامچ هالهاشمتعرمـبولهًاا داصرافیهانقـناوطکگررمهـایندر نمـودار
محسـنفیـض کاشـانی،احمـداحسـائی،شـیخمحمـد اولی و شـعرهای دومی را م یسـتاید .حمید نفیسـی که
کریـم خـان کرمانـی و شـیخ ابوالقاسـم خـان کرمانـی اسـتادتاریـخسـینمادر دانشـگاههـاروارداسـتو کتـاب گرافیکـیخـودهسـتند.نقـاط گرهیشـجر هنامۀحاضر،
م یپـردازد.نفـراولپای هگـذار فلسـفۀنور ایرانـیدر مقابل «تاریخ اجتماعی سینمای ایران» او در این اواخر ترجمه برخلافشـجر هنام ههایدیگرمربوطبهمرداننیست.
فلسـفۀوجودونفردومعارفمشـهور ونویسـندۀ کتاب شـده ،فرزند دیگر ابوتراب نفیسـی است .حمید نفیسی یکـیاز ایـننقاط گرهیفاطمهسـلطانفرزنـداولحاج
فصـوص اسـت .سـه اثـر معـروف انسـان کامـل مربـوط در مقدمـۀ کتـابفوقشـرحم یدهد کههمسـایۀآ نها آخونـد اسـت .ایـن دختـر همسـر محمدحسـن فرزنـد
بـه مح یالدیـن عربـی ،عبدالکریـم جبلـی و عزیزالدیـن حشم تاللهدهشپسازبازگشتازآلمان،یکدوربین دوسـت نزدیـک حـاج آخونـد یعنی ملا مؤمن چالشـتری
نسقیاست کهمقایسهآ نهامقالۀمجزاییم یطلبد. آ گفای 35میل یمتریبرایاوآورد کهعشقبهسینمارا است کهدرسفرمکهباهمملزمرکابودوستبود هاند؛
سـومیوچهارمیبیشـترباشـرحدواثرعرفانی گلشنراز در اوبـارور کـرد.مهـدینفیسـیفرزنـددیگراوهماسـتاد امـااز ایـنپسـرمه متـر،دودخترملامؤمنیعنیحمیده
شبسـتریوفصو صالحکماب نعربیشناختهشد هاند. جامع هشناسیدردانشگاههایدلبرگاست.آذرنفیسی خاتونوخدیجهسـلطانهسـتند کهب هترتیبباسـید
دوشـخصیتبرجسـتهفیاضلاهیجیوفیض کاشانی دختـر احمـد نفیسـی هـم اسـتاد ادبیـات در دانشـگاه حسـن و میـرزا رضـا ،فرزنـدان سـید ابراهیـم سرسلسـلۀ
شـارح ارتدکـس (راس تاندیشـانه) ملاصـدرا هسـتند و جـان هاپکینـز آمریکاسـت و کتـاب «نابوکو فخوانـی در خانـدان اخـوت ازدواج م یکننـد .خدیجـه سـلطان
احمداحسـائ یدر دو کتابخود«،مشـاعر»و«عرشـیه» تهـران» او مشـهور اسـت .بـرادر دکتـر ابوتـراب نفیسـی، نمفایدربســزری اگصوااللـتـ ًداۀاهـدکتـلرکابرموـتـاران ببوندفنـیدسـویجـا ّسدـاعتا.لخیانآـوناهدـاه
دواثرملاصدراراشرحم یکند.هانری کربنشیفتۀعالم عبدالحسیننفیسیازرجالمشهوردرآموز شوپرورش
مثالیبود کهاز آنباعبارتلاتینیmundusimaginalis ایرانوتدوی نکنندۀسندتحولآموز شوپرورشاست1. برها نالدیننفیسیبوده کهبهاصفهانم یآیدومزارع
آتعنبایرحمم دیکارحد.سااوئعایلمممیثدایلدیوراآدنررما ککاتمل ًابمشعیادخیله«وهپاویرقهلگیذاار» برادر دیگراوحسـننفیسـیدر زمانپهلویدومرئیس و املا کـی در پـودۀ اصفهـان خریـداری م یکنـد .فرزنـد
دانشـگاه آزاد 2بـود .همسـر ابوتـراب بتـول اخـوت اسـت. حا کـم کرمـان ظهیرالدولـه شـیخی بـود و برها نالدیـن
م یخوانـد کـه اصطالح معـروف شـیخ احمـد احسـائی همسـر حسـن و عبدالحسـن نیـز مهیـن اخـوت و مریـم نفیسب هدلیلفضای کرمانبهشیخیه گرایشداشت.
اسـت .او بـه دعـوت شـیخ ابوالقاسـم خـان کرمانـی، اخـوتهسـتند.در ایـندوخانـوادهازدوا جهایفامیلی ابوتـراب نفیسـی کـه سـا لها ریاسـت دانشـگاه اصفهـان
پنجمینجانشیناحمداحسائی،بهایرانآمدوشیفتۀ هسـمایـلن3پـ9و12ده بشهمدنسـیایآم(ـسدـ.ااولبآعغـادًزا را بـر عهـده داشـت در
آنانشد؛ب هگون های کهنیمبیشتر کتابخودرابهارض بسـیار زیاداسـت. جنـگ جهانـی اول) در
عرفانیهورقلیااختصاصداد.دکترابوترابنفیسی،پدر بـا بتـول اخـوت (فرزنـد عبدالجـواد اخـوت) ازدواج کـرد.
انقلابدیدهم یشد؛مثل ًاافرادبرایشرکتدرآزمون اهدافدانشگاهآزا ِدقبلاز کرد،درشکلاولیۀآنهنوز کار 1اینسنداخیرًاموردنقدفراوانقرار گرفته کهمشهورترینآ نهانقدمقصودفراستخواهاست. .1
2دانشگاهآزاددرآندورهبرایتحصیلاتغیررسمی برنام هریزیشدهبود.هرچندبعدازانقلابایندانشگاهبارویکردهایجدیدیآغازبه .2
دکتریایندانشگاهنیازبهمدارکرسمینداشتند.البتهب هتدریجدانشگاهآزادنیزهمانساختاردانشگاهدولتیرابهخود گرفت.
3 .3برخیازدبیرانبزرگدبیرستان،ازجملهمهندسخویی،فار غالتحصیلدانشکدۀفنیبودند.درآنسا لها،رشتۀمهندسیدرعرصۀاشتغالچندانمتقاضینداشتوب هناچارفار غالتحصیلانآنبرایتدریسجذبآموز ش وپرورشم یشدند.

