Page 18 - ماهنامه شماره 23 برای فردا

‫‪17‬‬

‫حاشی ‌هنشینیوهوی ‌تهایحاشی ‌های‬

‫معضلهوی ‌تهایفرهنگیامروز در کلا ‌نشهرهایایران؛‬

‫وقتـیاز ایـنافـرادسـؤالم ‌یشـود کـهچـرابـهزادگاهخود‬ ‫واجتماعـیشـد ‌هاند؟چـراعمدتـ ًانبودمنابـعاقتصادی‬ ‫افزایـش ب ‌یرویۀ حاشی ‌هنشـینی در‬
‫برنم ‌یگردید‪،‬از پاسخشـانچنینبرم ‌یآید کهاینافراد‬ ‫را دلیـل ایـن ناب ‌هسـامانی تلقـی م ‌یکنیـم‪ ،‬درحال ‌یکـه‬ ‫کلا ‌نشهرهایکیاز نمودهایرشد‬
‫در بسـیاری مـوارد‪ ،‬احسـاس تعلقـی بـه زادگاه خـود نیـز‬ ‫بسـسـبیارک زینازدگآـ ‌نیهـکاافمقا ًیلـرمنأنیوسـت‌سنانـددوا؟ گـرهـمباشـند‪،‬بـاایـن‬ ‫سـریع شهرنشـینی در کشـورمان‬
‫ندارنـدوشـعرمعـروف«نـهدر غربـتدلـمشـاداسـت‪،‬نـه‬ ‫در پاسـخبـهایـنپرسـ ‌شهابایـد گفـتبیشـتروپی ‌شتـر‬ ‫اسـت‪ .‬ایـن امـر بـدون شـک از‬
‫رویـیدر وطـندارم»رادر ذهـنتداعـیم ‌یکنند‪.‬اماچه‬ ‫از هرگونـه علـت اقتصـادی‪ ،‬معضالت اجتماعـی در‬ ‫پیامدهـای صنعتـی شـدن و میـل‬
‫اتفاقـیبـرایاینافـرادافتاده کهحاضرندوضعیتیبدتر‬ ‫«فراینـدهوی ‌تپذیـری»ریشـهدارد‪.‬در ایـنمقالهبرآنیم‬ ‫مهردادفاضلی بـهزندگـیمـدرنبـهشـمار م ‌یآیـد‪.‬‬
‫از زادگاهخویشرادر حاشیۀ کلا ‌نشهرهاتحمل کنند؟‬ ‫تـااز دیـدگاهروانی‪-‬اجتماعـیبـهمسـئلۀهویـتونحـوۀ‬ ‫کارشناسی ارشد شـاید بیشـتر مـا از دیـدن تصاویـر و‬
‫جانبرریپسازنی ‌مقرنمطالعۀمهاجراندر کشورهای‬ ‫شـک ‌لگیری آن در ایـن گـروه از افـراد جامعـه بپردازیـم‪.‬‬ ‫خوانـدن اخبـار رویدادهـای نا گـوار‬ ‫روا ‌نشناسی‬
‫مختلـف‪ ،‬تعریـف خـود را از ایـن افـراد‪ ،‬ذیل نظریۀ خود با‬ ‫امیداسـتسـهماندکیدر معرفیاینمعضلوبررسـی‬ ‫در حاشـیۀ کلا ‌نشـهرها متأثـر و‬ ‫اجتماعی‬
‫عنـوان «راهبردهـای چهارگانـۀ فرهن ‌گپذیـری» ارائـه‬
‫داد‪ .‬وی معتقـد اسـت در طـی فراینـد مهاجـرت نوعـی‬ ‫ریشـ ‌ههای فرهنگـی آن داشـته باشـیم‪.‬‬ ‫متأسفشدهباشیمومقصراصلی‬
‫دگرگونیهویتیدر افراداتفاقم ‌یافتد کهاز آنباعنوان‬ ‫شـایا ‌نذکر اسـت کـه در ایـن مقالـه‪ ،‬تنهـا بـه معضـل‬ ‫ایـن پدیـده را‪ ،‬کـه رشـدی سـریع و قار ‌چگونـه در اطـراف‬
‫«هوی ‌تپذیـری فرهنگـی» یـاد م ‌یشـود‪ .‬در تعریـف وی‪،‬‬ ‫حاشی ‌هنشـینان مهاجـر از قبیـل مهاجـران روسـتایی‪،‬‬ ‫شهرهادارد‪،‬خوداینافرادیاخانواد ‌ههایآ ‌نهاپنداشته‬
‫ایـننـوعمهاجـران‪،‬هـمفرهنـگخـود(فرهنگـی کـهدر‬ ‫افغـانو‪...‬م ‌یپردازیـموبـهسـهمانـد ِکجمعیـتبومی‬ ‫و عللـی نظیـر تحصیالت نا کافـی‪ ،‬وضعیـت اقتصـادی و‬
‫آنزادهشـد ‌هاند)وهـمفرهنـگمیزبـان(فرهنگـی کـهبـا‬ ‫اجتماعـی نامناسـب‪ ،‬مهاجرت بـدون برنامـه و‪ ...‬را علل‬
‫آنمهاجـرت کرد ‌هانـد)رااز دسـتم ‌یدهنـد؛یـادر اصـل‬ ‫منطقـه توجهـی نداریـم‪.‬‬ ‫اینپدیدهدانستهباشیم‪.‬اماشایدفراموش کردهباشیم‬
‫دچـار ب ‌یفرهنگـییـاب ‌یهویـتفرهنگـیم ‌یشـوند‪.‬اوبـا‬ ‫کـهایـنمـواردم ‌یتواندعللمهاجرتاینافرادباشـد‪،‬نه‬
‫مطالعات گونا گوندرطولسا ‌لهانشاندادپیامداین‬ ‫هویتحاشی ‌های‪،‬هویتحاشی ‌هنشی ‌نها‬ ‫وضعیـتاسـفناکزندگـیآ ‌نهـادر حاشـیۀشـهرها‪.‬‬
‫ب ‌یفرهنگـی‪،‬رشـدب ‌یرویـۀاختاللاتروانـیومعضالت‬ ‫ب ‌هراسـتی علـل رفتارهـای ضداجتماعـی‪ ،‬معضالت و‬
‫اجتماعیاست‪.‬منظورازب ‌یفرهنگی‪،‬بروزنوعیرفتاردر‬ ‫امـروزه‪ ،‬بـازار داغ مهاجـرت باعـث شـده تـا حـدودی‬ ‫اختاللاتروانـیدر حاشـیۀشـهرهاچیسـت؟همـۀاین‬
‫سـبکزندگی‪،‬مذهبو‪...‬اسـت کهنهدر جامعۀقدی ِم‬ ‫احسـاسروزهـایاولمهاجرانـیرا کـهامـروزدر حاشـیۀ‬ ‫افـرادبـهعلـل گونا گـونوبـهامیـدزندگـیبهتربهشـهرها‬
‫اینافرادمشـاهدهم ‌یشـودونهجامعۀجدید‪.‬بهبیان‬ ‫کلا ‌نشـهرهای زندگـی م ‌یکننـد درک کنیـم‪ .‬مهاجرانـی‬ ‫مهاجـرت م ‌یکننـد‪ ،‬امـا چـرا دچـار فقـر و فسـاد بیشـتر‬
‫بهتـر‪،‬نوعیازه ‌مگسـیختگیهویتـی‪،‬فـردرابهمخالفت‬ ‫کـه بـه امیـد زندگـی بهتـر دل از خانـه و خانـواده و زادگاه‬ ‫م ‌یشـوند؟چراوقتیاینافراددر زیرسـایۀسـنگینفقر‬
‫بـا فرهنـگ خـود و جامعـۀ میزبـان ترغیـب م ‌یکنـد کـه‬ ‫خـود کند ‌هانـد و بـا هـزار آمـال و آرزو بـه شـهرهای بـزرگ‬ ‫در شـهر یـا روسـتای خـود زندگـی م ‌یکننـد پـا بـه حیطـۀ‬
‫حا کـیاز ناسـازگاریروانی‪-‬اجتماعـیوشـروعاختلالات‬ ‫آمد ‌هاند‪،‬امان ‌هتنهابهزندگیبهتری کهدرذهنداشتند‬ ‫بزهـکاری یـا رفتارهـای ضداجتماعـی نم ‌یگذارنـد‪ ،‬امـا‬
‫هویتـیاسـت‪.‬بـهعبـارتدیگـر‪،‬حاشی ‌هنشـینانمهاجـر‬ ‫دسـتنیافت ‌هانـد‪،‬بلکـهمعضالتفرهنگـیواجتماعـی‬ ‫وقتـیمهاجـرتم ‌یکننـد‪،‬حتـیا گـربـهحاشـیۀشـهرها‬
‫درطیمهاجرت‪،‬ب ‌هعلتازدستدادنهویتفرهنگی‬ ‫بسـیاری بـر مشکلاتشـان افـزوده شـده اسـت‪ .‬گویـا در‬ ‫رانـدهنشـوند‪،‬بیشـتررفتـار ضداجتماعـیاز خـودنشـان‬
‫قدیـمخـود(شـاملآدا ‌بورسـوم‪،‬مذهـب‪،‬طرز پوشـش‬ ‫فراینـد مهاجـرت‪ ،‬ن ‌هتنهـا خودشـان را پیـدا نکرد ‌هانـد‪،‬‬ ‫م ‌یدهنـد؟آیـابرخـیاز ایـنافـراد‪،‬همـانروستانشـینان‬
‫و‪ )...‬و ناسـازگاری بـا هویـت فرهنگـی جدیـد‪ ،‬در فراینـد‬ ‫بلکهسرمای ‌ههایفرهنگیومعنویخودرانیزاز دست‬ ‫فقیرینیستند کهبدونخشونتدر زادگاهخودزندگی‬
‫داد ‌هانـد و درگیـر بزهـکاری‪ ،‬اعتیـاد‪ ،‬فقـر و‪ ...‬در حاشـیۀ‬ ‫م ‌یکردندوامروزدر جامعۀمیزباندرگیرمعضلاتروانی‬

‫کلا ‌نشـهرها شـد ‌هاند‪.‬‬