Page 7 - ماهنامه شماره 23 برای فردا

‫شمار ٔهبیستوسوم‪6‬‬
‫آذر مـاه ‪1397‬‬

‫رابعدهاجامعههماز اوم ‌یخواهد‪.‬م ‌یخواهد کهبدن‬ ‫شـامل گفتـار و کـردار م ‌یشـود‪.‬مـااز زمـان کانـتبـهایـن‬ ‫درسـتبرخالفایناسـت‪.‬البتهاینامـردر طولتاریخ‬
‫اوتسلیمباشد؛درونشهرچقدر کهعاصیوناسازگاربود‬ ‫کماسـم‌یواگـًلمذمر‌یعدلدـ‪.‬انوییـعلنآمـ کـنیهگچآنیفـتزـچـاریهاودسرـکـردوتدارکـسـماهـحدنر کتسـابمیهارًلوسنــامعیحلـموت‌یلگـدرذوسـرهند‬ ‫دربـارۀتمـامفرزانـگانوعارفـان‪،‬بدوناسـتثنا‪،‬ودر باب‬
‫اهمیتیندارد؛مهمایناست کهرفتار بیرونیبیعیب‬ ‫مسسااجححموعتت ًاددبررهووننرفییتارمار تمنعاجبیسمرومعتًا‪‌.‬بیکدهنرنرذودهاو‌نانزوشاینداونسسجایهاحمرتوتزمبایی‌یرگوننوینسیراهد‬ ‫بنیا ‌نگـذاران ادیـان و مذاهـب و فیلسـوفان بـا درصـد‬
‫وایرادباشد‪.‬ماتسلیمبدنیم ‌یخواهیمواینکه گفتارو‬ ‫روا ‌نشناسـی علـم ذهـن و رفتـار اسـت‪ .‬از سـه سـاحت‬ ‫کمتریصادقبودهاسـت‪.‬در روا ‌نشناسـیامروزیباید‬
‫کرداراوهمانباشد کهمام ‌یخواهیم؛اماخبرنداریم که‬ ‫درونـی نیـز سـاحت سـوم‪ ،‬یعنـی سـاحت ارادی‪ ،‬معلـول‬ ‫به کودکالقا کنیدآنچهمهماسـتدرونتوسـتوباید‬
‫تادرونشایستهوبایست ‌هاینباشد‪،‬بیرونهمشایست ‌ه‬ ‫سـاحت عقیدتی معرفتی و سـاحت احساسـی هیجانی‬ ‫باورهایصادق‪،‬احساساتوعواطفوهیجاناتب ‌هجا‬
‫عاطفیاست؛بنابراینا گرقراراست گفتارو کرداردرست‬ ‫وخواست ‌ههایمعقولداشتهباشی‪.‬تودرعالمدرونت‪،‬‬
‫وبایستهنخواهدبود‪.‬‬ ‫داشتهباشیمبایدخواست ‌ههایمعقولداشتهباشیمو‬ ‫بـهتعبیـرامـروزیدر ذهنـت‪،‬سـهسـاحتداری کـهبایـد‬
‫خالـی از لطـف نیسـت کـه در اینجـا بـرای ملمو ‌ستـر و‬ ‫ا گربناسـتخواسـت ‌هایمعقولداشتهباشـیم‪،‬بایداول‬ ‫قبلاز هرچیزآ ‌نهارااصلاحومرمت کنی‪:‬یکیساحت‬
‫محسـو ‌ستر شـدن سـخنانم در زمینـۀ درون و بیـرون‬ ‫باورهای صادق و دوم احساسات و عواطف و هیجانات‬ ‫عقیدتـی معرفتـی‪ ،‬دیگـری سـاحت احساسـی عاطفـی‬
‫انسـا ‌نها مثالـی بزنـم‪ .‬دو راهـب بودایـی بـا هـم قـدم‬ ‫ب ‌هجـاداشـتهباشـیم‪.‬مـادر واقـعاز فرزندانمـانمطالبـۀ‬ ‫هیجانـی و سـوم سـاحت ارادی‪ .‬البتـه مرمـت کـردن و‬
‫م ‌یزدنـد‪.‬بـهلـبنهـرآبـیرسـیدند‪.‬دیدنـددختـرجـوان‬ ‫معلـول م ‌یکنیـم‪ ،‬بـدون اینکـه از او مطالبـۀ علـت کـرده‬ ‫اصالح باورهـا بـه طریقـی اسـت؛ مرمت و اصالح عواطف‬
‫بسـیار زیبایـی لـب نهـر ایسـتاده و نم ‌یتوانـد از آن عبـور‬ ‫باشیم‪.‬یعنیازفرزندانمانم ‌یخواهیمرفتاربیرون ‌یاش‬ ‫و احساسـات و هیجانـات بـه طریقـی دیگـر و مرمـت و‬
‫کنـد‪ .‬یکـی از دو راهـب دختـر را روی دوشـش گذاشـت و‬ ‫بـر وفـق سلسـله معیارهایـی باشـد‪ ،‬بـدون اینکـه توجـه‬ ‫اصلاحخواست ‌ههانیزبهطریقیدیگر‪.‬دربارۀباورهافقط‬
‫اورابـهآنطـرفنهـررسـاند‪.‬سـهروز بعـد‪،‬آنراهبدیگر‬ ‫بکنیماینرفتارهایبیرونیاز آنجهتبروفقمعیارها‬ ‫صدقاهمیتداردونهچیزدیگری‪.‬دربارۀاحساساتو‬
‫بـهاوم ‌یگویـدهرچـهایـنسـهروز تأمـلم ‌یکنمم ‌یبینم‬ ‫وموازیـننیسـتند کـهباورهـایصاحـبآ ‌نهـا کاذ ‌باند‬ ‫هیجانات‪،‬ب ‌هجابودناهمیتداردودربارۀخواسـت ‌هها‬
‫کار بسـیار بـدی کـردی کـه آن دختـر جـوان زیبـا را بـر‬ ‫یـا احساسـات و هیجانـات و عواطـف او نابجاینـد یـا‬ ‫بایدبهمعقولبودنونامعقولبودنخواست ‌ههاتوجه‬
‫دوشـتحمـل کـردی‪.‬راهـباولم ‌یگویـدمـنبهانـدازۀ‬ ‫خواست ‌ههایاونامعقولاست کهچنین گفتارو کرداری‬ ‫کنـم‪.‬چـرا؟لااقـلاز زمـانتتنـسو کانـت‪ 1‬بـهایـنسـومـا‬
‫طـولمـدت گـذر از عـرضنهـراوراحمـل کـردموتـوالآن‬ ‫از اوسـرم ‌یزنـد‪.‬ایـنبـهزبـانفلسـفییعنیبازگشـتنبه‬ ‫ایـن را م ‌یدانیـم کـه شـخصیت و منـش هرکـدام از مـا‬
‫سـهروز اسـت کـهآندختـرراحمـلم ‌یکنـی‪ .‬کـدامیـک‬ ‫نظریـۀ فضیلـت؛ بازگشـتن بـه اینکـه اول بایـد بـه سـراغ‬ ‫دارای پنـچ سـاحت اسـت‪ .‬ایـن پنچ سـاحت شـامل سـه‬
‫ازایـندوبـهلحـاظدینـیومذهبی گناهکارترنـد؟ا گربه‬ ‫درونرفت‪.‬اولبایدبهفرزندانمانبیاموزیم کهرا ‌ههای‬ ‫سـاحتدرون ‌یانـدودوسـاحتبیرونـی‪.‬بهسـهسـاحت‬
‫رفتار بیرونیتوجه کنیم‪،‬آن کس کهبدندختررالمس‬ ‫تشـخیص بـاور صـادق از کاذب‪ ،‬را ‌ههـای تشـخیص‬ ‫درونـی اشـاره کردیـم‪ .‬سـاحت عقیدتـی معرفتـی یعنـی‬
‫کـرد؛امـاچـه کسـیدر درونخـودسـهروز اسـت کهبـاآن‬ ‫احساساتوهیجاناتوعواطفب ‌هجااز نابجاورا ‌ههای‬ ‫سـاحت آنچـه م ‌یدانیـم یـا نم ‌یدانیـم‪ ،‬آنچـه بـاور داریـم‬
‫دختـر کلنجـار مـ ‌یرود؟منبایدبـهفرزندمبگویـمراهب‬ ‫تشخیصخواست ‌ههایمعقولاز نامعقولچیست‪.‬آن‬ ‫یـا نداریـم‪ ،‬آنچـه بـه آن یقیـن یـا شـک و ظن داریـم‪ ،‬آنچه‬
‫دوم کار درسـتینکـردهبـودو کار اولـیدرسـتبود‪،‬چون‬ ‫وقـت فرزنـد مـا ب ‌هانـدازۀ توانـش م ‌یکوشـد احساسـات و‬ ‫بـراسـاسآناسـتدلالم ‌یکنیـم‪،‬آنچهبـرآوردم ‌یکنیمو‬
‫ا‪e‬ش‪v‬ـ‪i‬ت‪ct‬غا‪je‬ل‪eob‬تـ‪iv‬و‪c.t‬ا‪e‬م‪j‬ـا‪ub‬م‪s‬عتـمووبلـًاهدارمـایور ‌نمگوهـنهم اموسـاردتبنـهفه ارزنشـ ‌تدمغاانل‬ ‫عواطـفب ‌هجاوخواسـت ‌ههایمعقـولوباورهایصادق‬ ‫تخمیـن م ‌یزنیـم و بسـیاری از چیزهـای دیگـر‪ .‬سـاحت‬
‫القـام ‌یکنیـم کـهرفتار بیرونیمه ‌متراسـتوراهبی کهبا‬ ‫داشتهباشد‪.‬دراینصورت‪ ،‬گفتارو کردارب ‌هطورخودکار‬ ‫احساسـیعاطفـیهیجانـیشـاملعشـ ‌قهاونفر ‌تها‪،‬‬
‫درسـت خواهـد داشـت‪ .‬امـا مـا ب ‌هجـای ایـن کار‪ ،‬نوعـی‬ ‫دوسـت ‌یها و دشـمن ‌یها‪ ،‬آرامـش و تشـویش‪ ،‬شـادی و‬
‫دختـرتمـاسبدنـیداشـت گنا ‌هکارتـراسـت‪.‬‬ ‫ظاهرگراییبهفرزندمانالقام ‌یکنیم؛همینظاهرگرایی‬ ‫انـدوه‪ ،‬خوشـنودی و ناخوشـنودی‪ ،‬امیـد و ناامیـدی و‬
‫مجموعـ ‌های نزدیـک بـه صـد احسـاس و عاطفـۀ دیگـر‬
‫شناختسلسل ‌همراتبمنابع‬ ‫اسـت کـه مـا آدمیـان داریـم‪ .‬سـاحت ارادی سـاحت‬
‫هنجارگذار اجتماعی‬ ‫خواست ‌ههاسـت‪ ،‬یعنـی آرزوهـا‪ ،‬آرما ‌نهـا‪ ،‬اهـداف‪،‬‬
‫انگیز ‌ههـا و خواسـت ‌ههای مـا‪ .‬دو سـاحت بیرونـی مـا‬
‫نکتـۀمهـمبعدیایناسـت کهنوبـاوگاناهمیتمنابع‬
‫هنجارگـذار اجتماعـی را بداننـد و بداننـد ا گـر ایـن منابـع‬
‫بـاهـمهماهنـگنبودند‪ ،‬کـدامیـکبایدفـدایدیگری‬
‫شـود‪.‬مـااز اولنبایـدب ‌هگونـ ‌هایبـابچ ‌ههارفتار کنیم که‬
‫گویـیهمـۀبایدهـاونبایدهـایزندگـیاز یکسـن ‌خاندو‬
‫در یـک رتب ‌هانـد‪ .‬وقتـی کـه مـن بـه عملـی ارادی دسـت‬
‫م ‌یزنـم‪،‬ولـوی ‌کمیلیـاردمثانیـهپیـشاز آن‪،‬نطفـۀیـک‬
‫بایـد در ذهـن مـن منعقـد م ‌یشـود‪ .‬ایـن بایـد از کجـا‬
‫م ‌یآید؟اینبایدممکناستاز ششجانشئتبگیرد‪:‬‬
‫یـکسلسـلهاز بایدهـا کـهدر ذهـنمـنمنعقـدم ‌یشـود‬
‫ومـرابـهرفتـار خاصـیسـوقم ‌یدهـدبایدهـایاخلاقـی‬
‫اسـت‪،‬مثـلبایـدراسـت گفـتیـانبایـدمتکبـربـود‪.‬پس‬
‫اهخنالجارقگـیکذـار ایازجتمنماابـعـعیهندوجمارقگـانـذاور انجوتمحاقـعـویقااسـسـتت‪.‬؛ممنثبا ًعل‬
‫بایددر جادهاز منته‌االیهسمتراستحرکت کرد‪.‬این‬
‫بایـ ِداخلاقـینیسـت‪،‬بایـ ِدحقوقـیوقانونـیاسـت؛ کمـا‬
‫اینکـهدر کشـورهایدیگـربایـداز منته‌االیـهسـمتچپ‬
‫جـاده حرکـت کـرد‪ .‬بایدهـای سـوم بایدهـای مناسـکی‬
‫شعائردینیهستند؛بایدنماز خواندوروزه گرفتوحج‬
‫اچجهتـامرامعبا‌ییاندده؛ـامثیل ًانباایشـدی اسـزرآداسـفبروۀ‬ ‫گـزارد‪ .‬بایدهـای قسـم‬
‫رسـوم و عرف و عادات‬
‫هف ‌تسـین نشسـت‪ ،‬در چهارشنب ‌هسـوری بایـد از روی‬

‫‪1 .1‬تتنسفیلسوفوروا ‌نشناسمعروفآلمانی کهچهاردهسالاز کانتجوا ‌نتربودولیدراندیشۀ کانتیبسیارمؤثرافتاد‪.‬ماامروزهتقریب ًاتتنسرانم ‌یشناسیم؛ازآنجهت کهآنچهتتنس گفتهازطریق کانتبهمارسیدهاست‪.‬‬