Page 94 - ماهنامه شماره 23 برای فردا
P. 94
93
فیلمخشتوآیینه پاسـبان م یگویـد خطرنـا ک اسـت .شـاید اعـدام شـده از آثار گلستان
اسـت،امـانویسـندهتکلیـفرامشـخصم یکنـدوخـود
بیریشـه ،گلهـای سـم ،همـه رفتنـد ،کنـده شـدند هـم م یدانـد کـه تـا زمانـی کـه مـا تماشـا گر ویران یهـای ازآ نجا کهآثار پربار گلستانبسیار گسترد هاندودر طول
و در بخـار فسـاد محیـط خـود مردنـد .ا کنـون دیگـر جامعهوخودهستیمو کارینم یکنیم،امیدرستگاری زمـان در انتشـارات گونا گـون داخلـی و خارجـی منتشـر
دور ،دور خالـص و محـض لجـن شـده اسـت .لجـن شد هاند،جم عبندی کاملوبدوننقصتمامیآثاروی
بـه حالـت خالـص ،لجـن بیشـکل و بهظاهـر غیـر از نم یرود. کار سـاد هاینیسـت .گاهینحوۀانتخابداسـتا نهادر
«ی کشـبصـدایتیـروتفنـگاز دور،از سـمتحاشـیۀ یک انتشـارات با انتشـارات دیگر متفاوت اسـت .بدیهی
لجـن( ».ص )166 شهردرجنوببرخاستوهیزیادترم یشد .گفتندایل است کهمقالاتویادنام هنویس یهایویبیروناز این
کمتـرنویسـند هایم یتوانـدچون گلسـتانبـانمادهای قشـقاییاسـت .گفتنـدضددولـتاسـتوقصدتصرف
بکروبدیع،فضایاختناق،تصادف ،کشتن،مهاجرت، شـهر را دارنـد ]...[ .آن شـب تـا صبـح تیـر در م یرفـت .تـا فهرست است.
کندهشدنآ نها کهم یتوانستندویأسوناامیدیبعد اینکـه کـمشـدودیگرتمـامشـد]...[.فردامـندیربیدار
شدم .گفتندجنگدیگرتمامشد.دولتبرد،ایلهم آثار سینماییابراهیم گلستان
از کودتارابهاینتلخیوالبتهزیبابهتصویربکشد.
«[ ]...گفتممنعباسرادیدم کهزیراتولرفت. برگشـت( ».ص )16 -1خانهسیاهاست(باهمکاریفروغفرخزاد)
گفتازبستخسبودب یانصاف. وشکسـت کـهبیایـد،سـرکوبم یآیـدوزنـدانوآنوقت -2از قطره تا دریا
خلوتـی پیـدا م یشـود بـرای شـکنجه و خالـی کـردن
گفتـمحیفـشبـود .گفـتآبـروم یبـرد.زبـروزرنـگبـود. د قدل یهـایمانـدهدر ضمیـرحا کـماز تـرسولرزهایـی -3موج و مرجان و خارا
جوشـشداشـت.سـالمبود.ا گرم یمانداسبابدردسر -4تپ ههایمارلیک
کـه از شکسـت داشـته اسـت. -5گنجین ههایگوهر
م یشـد.بـامـامخالـفبـود(».ص)192 کـ«[ه..ر.و]یششـبسطانز َگنیْشـندوشخـییرولسبولـوهد.پبراوکهنـادیهبگـنوددابـابغولنظفتتیی -6خرا بآباد
گلستانبعداز کودتا،فضایبستۀ کشوررا ،کهبهزندان برنـده زیـر مـه لخـت مانـده بـود ]...[ .از خـواب منـگ و -7خرمن و بذر
م یمانـدوسـرکوباختنـاقدر هم هجـاحک مفرماسـت، پرعـرقعصـرپاشـدم.عبـاسراصـدا کـردم .گفتنـدمرده -8دریا(ناتمام)
است]...[.همسایه گفت:فحشنده.بیچارهمرد.زیر -9فیلمخواستگاری
ای نگونه توصیف م یکند: اتـول رفـت .نزدیـک ظهر دم رسـتوران به ماشـین خورد. -10خشتوآیینه
«مـن امشـب از پنجـره شـط را نم یبینـم .امشـب ایـن بـا نیشـخند و پا یبرهنـه -کـه گفتنـد در چـرخ ل هشـده
پنجـره ب یفایـده اسـت .وقت یکـه شـط پنجـره پوشـیده چنـدان چپیـده بـود کـه آن را بـا اره و چکـش از آهـن -11اسـرار گنـج درۀ جنـی (برگرفتـه از کتـاب گلسـتان بـه
اسـت ،وقت یکـه پشـت پنجـره چیـزی نیسـت ،وقت یکـه همیـن نـام)
چشـم نم یبینـد ،یـک پنجـره چـه فایـد های دارد؟ مـن شکسـته درآوردنـد( ».ص 128و )129
شطم یخواهمروشن.منچشمم یخواهمبینا.شط «در روی ایـن مـرداب حـالا نوبت بـه لختههای لجن برخیاز ترجم هها
وقتیروشنشدمنبهفکرپنجرهم یافتم(».ص)168 میرسـد .گلـهای قـارچ ،گلهـای نیلوفـر ،گلهـای
در مدومها گرچهب هطور فیزیکیبافضایزندانروب هرو کشت یشکست هها(5داستان)انتشاراتآ گاه()1356
نم یشـویم،در بیشـترنمادواسـتعار ههازندانوزندانی زندگیخوشو کوتاهفرانسیسمکومبر(معرفیوترجمه
را احسـاس م یکنیـم و ده نکجـی غیرمسـتقیم راوی
چندداستاناز ارنستهمینگوی)
داسـتانرابـهآنم یبینیـم. هلکبریفین(مارکتواین)
آذر ماهآخرپاییز دونژواندرجهنم(ترجمۀنمایشنامۀجورجبرناردشاو)
آذر ،مـاه آخـر پاییـز از هفـت داسـتان تشـکیل شـده کـه
مسـتقیم و غیرمسـتقیم بـا یکدیگـر ارتبـاط موضوعـی داستان و رمان
و درو نمایـ های دارنـد .بیشـتر ایـن داسـتا نها دربـارۀ
ادبیـاتزنـدانومقاومـتمردمدر برابرسـلطۀحکومت آذر ،مـاه آخـر پاییـز ( 7داسـتان) ،انتشـارات بازتا بنـگار
جابرانهاسـت.در داسـتا نهایاینمجموعه ،گلسـتان تهـران ()1388
از زبانشخصی تهایداستا نها،از زندانست مشاهی،
ظلـموبیـدادخا نهـا،مقاومـتزندانیـان،فقـرونـداری شکارسایه(چهارداستان)
خانواد ههـای زندانیـان سیاسـی و شـکنجه و اعـدام جوی و دیوار و تشنه
زندانیـانم یگویـدودر خوانندهه مذا تپنـداریودرکی
اسرار گنجدرهجنی،انتشاراتبازتا بنگارتهران1381
عمیـق ایجـاد م یکنـد. مدومه،چا پخانۀمیهنتهران()1348
خروس
نامـه بـه سـیمین بـه همـت عبـاس میلانـی ،انتشـارات
بازتا بنـگار تهـران
مختاردرروزگار
َمدو ِمه
مـد و مـه در کنـار بـوف کـور هدایـت ،شـازده احتجـاب
گلشـیری و جـای خالـی سـلوچ دول تآبـادی ،ب یتردیـد
یکـی از چهـار سـتون مانـدگار و رشـ کانگیز ادبیـات
داسـتانی معاصـر ایـرا ن اسـت و داسـتا نهای بسـیاری
بـا الهـام از آ نهـا نوشـته شـده اسـت کـه بعضـی از آ نهـا
تاانـداز های نزدیـک بـه همـان آثارنـد.
گلستاندر مدومهفضایاختناقوسرکوبدهۀچهل
رابـافضـایپلیسـیوزنـدانوشـکنجهنشـانم یدهـد.
از شـطبوگرفتهم ینویسـد.از سـرزمیندجالورجال هها
سـخن م یرانـد .یـأس و د لمردگـی بـا نوعـی نهیلیسـم و
ناامیدیبرمدومهسایهم یافکند.عباسمردهاست.
