Page 280 - Aardrijkskunde Vakstudie 2_20142015

een ecosysteem zich ontwikkelt (d.i. het geheel van relaties tussen de levende en niet-
levende componenten van een milieu). Deze eenheden noemt men ecotopen of
plantengemeenschappen. In Nederland en Vlaanderen is een indeling in ecotopen
uitgewerkt die gebaseerd is op een aantal kenmerken die het meest bepalend zijn voor
de plantensamenstelling van een ecotoop, namelijk vegetatiestructuur, zoutgehalte,
vochttoestand, voedselrijkdom en zuurtegraad. Zo komt men bijvoorbeeld tot een
‘'grasland op natte, voedselarme, zwak zure bodem', of een 'bos op zeer voedselrijke
natte bodem'.

Met de term biotoop bedoelt men dan weer een ruimtelijk homogeen gebied bewoond
door een bepaalde levensgemeenschap, of dus het woongebied van een groep
organismen. De ruimtelijke spreiding van biotopen wordt gekarteerd en onderzocht in het
project Biologische Waarderingskaart. De Biologische Waarderingskaart (BWK) is een
uniforme en gebiedsdekkende inventarisatie van het biologische milieu, waarbij men
zowel vegetatie als kleine landschapselementen zoals een bomenrij, een poel en een holle
weg in opneemt, en de bodembedekking van Vlaanderen en Brussel. Een inkleuring in
groentinten duidt de biologische waarde van het milieu, in functie van het belang ervan
voor natuurbehoud. De criteria voor toekenning van zo’n biologische waarde zijn
zeldzaamheid, biologische kwaliteit, kwetsbaarheid en vervangbaarheid. Men kan dus uit
de kaarten het landschap lezen en in een oogopslag het 'groene' karakter van een bepaald
gebied afleiden. De ecologische groeperingen die in de BWK door het Instituut voor
Natuur- en Bosonderzoek (INBO) onderscheiden worden, zijn:

- Stilstaande wateren - Mesofiele bossen
- Heiden - Vallei-, moeras- en veenbossen
- Hoogveen - Ruderale bossen
- Duinen, slikken en schorren - Populierenaanplanten
- Moerassen - Naaldhoutaanplanten
- Akkers - Andere aanplanten
- Graslanden - Andere gekarteerde elementen
- Struwelen - Urbane gebieden

Een groepering van de eco- en biotopen levert verschillende ecolandschappen, waarbij
het landschap wordt beschouwd als een ecosysteem.

10.2.2 Naar een eenduidige natuurtypologie voor Vlaanderen

Voor de opmaak van beheersplannen, erkenningsdossier, monitoringsrapporten, e.d. is
er veel vraag naar een consistente natuurtypologie voor Vlaanderen. In opdracht van het
Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap (AMINAL, afdeling Natuur) werd daarom enige
tijd geleden een natuurtypologie voor Vlaanderen opgemaakt. Het merendeel van de in
Vlaanderen voorkomende biotopen werd daarmee beschreven. In totaal werden
(voorlopig) twaalf natuurtypen voor Vlaanderen onderscheiden.

1 AA VS 2 280 © 2014 Arteveldehogeschool