Page 40 - ประวัติศาสตร์การสงคราม
P. 40
38
หลังจากครองราชย์ได้ประมาณ 15 ปี ได้มีเหตุการณ์เปลี่ยนแปลงซึ่งเป็นเหตุให้รชั สมัยของพระองค์
ต้อง สิ้นสุดลง สมเด็จพระเจ้าตากสินเสด็จสวรรคตเมือ่ วันที่ 6 เมษายน พ.ศ.2325 ขณะที่มีพระชนมายุได้ 48
ปี ตอ่ จากน้ันพระบาทสมเดจ็ พระพทุ ธยอดฟา้ จฬุ าโลกได้ เสด็จขึน้ ครองราชย์ เปน็ ปฐมกษัตริย์แหง่ ราชวงศ์จักรี
และไดท้ รงยา้ ย ราชธานีมาฝงั่ กรุงเทพมหานคร เน่อื งจากสมเด็จพระเจ้าตากสนิ ได้ทรงมีพระมหากรุณาธิคุณ
ต่อแผ่นดินไทยเป็นอย่างมาก โดยเฉพาะได้ ทรงกอบกู้เอกราชให้ชาติไทย รัฐบาลจึงได้ประกาศให้วันท่ี
28 ธันวาคม ของทุกปี (ซึ่งตรงกับวันที่ทรงปราบดาภิเษกเป็นพระมหากษัตริย์) เป็น “วันสมเด็จพระเจ้าตาก
สนิ ” นอกจากน้ันคณะรฐั มนตรยี งั มีมติใหถ้ วาย พระราชสมญั ญานามว่า “สมเดจ็ พระเจ้าตากสินมหาราช”
การรบท่บี างแก้ว (พ.ศ. 2317)
สาเหตุของสงคราม ในสมัยพระเจ้าองั วะ ครอบครวั มอญท่ีเมาะตะมะ หนีมาพงึ่ ไทยทางด่านพระเจดยี ์
สามองค์ อะแซหวุ่นกี้แม่ทัพใหญ่พม่าจึงให้งุยอคงหวุ่นเป็นแม่ทัพนำกำลัง 5,000 คน เข้าติดตามครัวมอญ
เข้ามาทางด่านพระเจดีย์สามองค์ เมื่อติดตามครัวมอญไม่ทันพม่าจึงเปลีย่ นความมุ่งหมายเป็นการปล้นทรัพย์
จับเชลยคนไทย แถวเมอื งชายแดนและใกลเ้ คียง หว้ งระยะเวลาสงครามประมาณ 13 ก.พ. – 31 ม.ี ค.2317
ภูมิประเทศท่ปี ฏบิ ตั กิ ารรบ
สงครามบางแกว้ ที่ ต.โคกกระต่าย อ.โพธาราม จว.ราชบุรี นับเปน็ สงครามแตกหักในครั้งนี้ ลักษณะภูมิ
ประเทศ ฝ่ายพมา่ เป็นฝ่ายเลือกตั้งค่ายก่อน ลักษณะเป็นที่ดอน ชายเขา มที ่รี าบกวา้ งขวาง สลับป่าโปร่ง ด้าน
ทิศใต้มีภูเขาพระสูงประมาณ 120 เมตร ด้านทิศเหนือขึ้นไปประมาณ 3 กม. มีเขาช่องพรานสูงประมาณ
90 เมตรทางตะวนั ตกเฉียงเหนือประมาณ 5 กม. มีเขาชะงมุ้ สงู ประมาณ 100 เมตร ดา้ นตะวนั ออกมีลำห้วยน้ำ
ขงั และเป็นแหลง่ น้ำอยู่ห่างค่ายประมาณ 2 กม. และหา่ งมาทางตะวนั ออกประมาณ 5 กม. เป็นแม่น้ำแม่กลอง
ไหลไปสู่จังหวดั ราชบุรี บา้ นบางแกว้ นีอ้ ยทู่ างทิศเหนอื ของจงั หวัดราชบุรขี ึน้ มาประมาณ 20 กม.
แผนการรบ
แผนการรบของพม่า เปลยี่ นแผนจากตามจับครัวมอญเพราะตามไมท่ ันฝา่ ยไทย
นำไปไว้ในกรุงแลว้ จงึ แยกทพั ออกเปน็ 2 สว่ น สำหรับปล้นทรพั ย์จับเชลยไทย
- หม่องซายดิ คมุ พล 2,000 ตงั้ อยทู่ ่ปี ากแพรก กาญจนบุรี
- งุยอคงหวนุ่ คุมพล 3,000 มาต้ังอยู่บางแกว้ ราชบุรี
- แผนการรบขนั้ ต่อไปเมือ่ ถกู ฝา่ ยไทยโอบล้อมและเขา้ ตคี า่ ย
พม่าต้องการปล้นค่ายไทย และต้องการจับทหารไทยเป็นเชลยให้ได้มาก ๆ แม่ทัพ
คอื งยุ อคงหวุ่น ประมาทฝมี อื คนไทย ดงั จะเหน็ วา่ ใหท้ หารพม่ามายืนดูทหารไทยต้ังคา่ ยโอบล้อมแล้วถามว่าต้ัง
ค่ายเสร็จหรือยงั จะได้เข้าตีจบั ทหารไทยเป็นเชลยได้มาก ๆ เมื่อทหารไทยตั้งค่ายแข็งแรงนำกำลังมาเพิม่ เตมิ
โอบล้อมค่ายพม่ามากขึ้น พม่าอยู่นานไปก็จะขัดสนเสบียงอาหาร จึงเข้าปล้นค่ายไทยแต่ไทยตีแตกกลับไป
ถึง 3 ครั้ง เสียล้ีพลไปมาก เจบ็ ปว่ ย ตาย และถกู ทหารไทยจับเปน็ เชลยกม็ าก ทำใหท้ หารพมา่ ขาดขวญั กำลงั ใจ
แผนการรบของฝ่ายไทย ต้องการโอบล้อมค่ายทหารพม่าไวด้ ้วยกำลงั มาก ตง้ั คา่ ยแขง็ แรงหลายขั้นไว้
โดยรอบไมใ่ ห้กำลังพม่าเล็ดรอดออกไปได้ ต้องการจะจับเชลยทั้งหมดไปประจาน ตัดการส่งกำลังบำรงุ รักษา
แหล่งน้ำไวไ้ ม่ใหพ้ ม่าออกมาใช้แหล่งน้ำ คอยดกั ปล้นกองทหารทีจ่ ะออกไปหาเสบียงอาหาร ทั้งน้เี พือ่ ให้พม่าอด
