Page 42 - ประวัติศาสตร์การสงคราม
P. 42
40
ลงมาถงึ ค่ายบางแก้วได้ พอดีพระยาสรุ สีหย์ กกำลงั มาจากหัวเมอื งเหนือมาชว่ ยโอบล้อมไว้อีก หม่องจายิดอยู่ที่
ค่ายเขาชะงุ้มจึงออกปล้นค่ายพระยาสุรสีหโ์ ดยทำค่ายวิหลัน่ (คือการกำบังกายด้วยการพราง) ค่อย ๆ ขยับรุก
เข้าหาค่ายไทยทีละน้อย เมื่อถึงจุดที่จะโจมตีก็จู่โจมทุกทิศทางในระยะใกล้ ๆ แต่ทหารไทยป้องกันค่ายไว้ได้
คราวต่อไปพมา่ จึงออกปลน้ คา่ ยพระยานครสวรรค์ทีต่ ้งั ล้อมอยู่เขาชะงุ้มเชน่ เดยี วกัน พระเจ้าตากสนิ จงึ ยกกำลัง
จากคา่ ยหลวงข้ึนไปชว่ ย นำทหารเข้าฟาดฟันพม่าจนแตกกระเจงิ เข้าค่ายเขาชะงุ้มจนไมส่ ามารถยทุ ธบรรจบกับ
งุยอคงหวุ่นได้ ฝ่ายอะแซหวุ่นกี้ ซึ่งอยู่ที่เมาะตะมะเห็นว่างุยอคงหวุ่นยกทัพหายไปนานยังไม่กลับจึงส่ง
ตะแคงมรหนอ่ งคุมพล 3,000 มาตามเมือ่ มาถึงปากแพรกจงึ ทราบว่างยุ อคงหวุ่นถกู ทหารไทยลอ้ มอยู่ท่ีบางแก้ว
จึงยกกำลังมาช่วยมาถึงดงรังเข้าตีค่ายพระยายมราชซึง่ ตั้งอยูร่ ะหว่างทางเข้าตีค่ายไทยไม่แตกจึงถอยทัพกลบั
ปากแพรก จงึ ไมส่ ามารถยกกำลังมาชว่ ยงยุ อคงหว่นุ ทบ่ี างแกว้ ได้
ผลการรบ งยุ อคงหว่นุ แม่ทัพพม่าถกู กองทัพไทยโอบล้อมจนไม่สามารถอดทนอยไู่ ด้ จึงยอมออกจาก
ค่ายพรอ้ มดว้ ยนายทพั นายกองมอบตัวตอ่ กองทัพไทย ถกู นำตัวไปกราบบังคมพระเจ้าตากสนิ ยงั ค่ายหลวงเขา
พระและฝ่ายพม่าถกู จบั เปน็ เชลยได้ 1,234 คน หญงิ 2 คน พม่าตายระหว่างถกู ลอ้ ม 1,600 คน
หลังจากนนั้ ไทยกร็ วมกำลงั เข้าตหี ม่องจายิดท่ีเขาชะงมุ้ แตกและเขา้ ตพี ม่าทป่ี ากแพรก ไทยขบั ไล่จนสุดชายแดน
จึงเลกิ ทพั กลบั
บทเรยี นจากการรบ
1. ความประมาทของแม่ทัพพม่าดูถูกฝีมือทหารไทยท้ัง ๆ ที่งุยอคงหวุ่นตัง้ ค่ายท่ีบางแก้วเสร็จ แล้ว
ยงั ให้ทหารพม่ายืนดูทหารไทยตัง้ ค่าย ไม่ถอื โอกาสโจมตไี ทยเสยี กอ่ นเพราะประมาทฝีมือคนไทยอย่าประมาณ
ข้าศึก
2. แหล่งน้ำ แหล่งเสบียงอาหารของพม่าถูกตัดจนกองทัพอดโซหิวโหยเส้นทางส่งกำลังบำรุงถูกตัด
ขาด
กองหนุนก็อยู่ห่างไกลไม่สามารถเข้าช่วยได้ทันท่วงที ฉะนั้นการส่งกำลังบำรุงและเส้นทางส่งกำลังบำรุงจึงมี
ความสำคัญตอ้ งรกั ษาใหร้ ะวังปอ้ งกัน
3. พมา่ เปล่ียนความมุ่งหมายจากการตดิ ตามครวั มอญกลบั มาเป็นการปลน้ ทรัพยจ์ ับเชลย
ไทยเช่นเดยี วกับคราวกรงุ แตก โดยนำกำลงั มาเพยี ง 5,000 แยกเปน็ 2 กอง ครัน้ กองทพั ไทยมาตงั้ คา่ ยโอบล้อม
ที่บางแกว้ ก็ยงั ดื้อร้ันตคี า่ ยไทยให้ได้ ไม่ถอยหนไี ปเสยี กอ่ นฝา่ ยไทยจะเพม่ิ เตมิ กำลงั
4. การข่าวของทหารพม่าไมด่ ี เพราะไม่ไดเ้ ตรียมการทำสงครามไว้จึงไม่ทราบกำลังทีจ่ ะมาเพ่ิมเติม
กำลังมากมายจงึ วางแผนต้ังรบั ไม่ถกู
5. ความพร้อมของฝ่ายไทย หลังจากตีเชียงใหม่ได้แล้วจึงโยกกำลังจากหวั เมืองฝ่ายเหนือมาช่วยได้
ทนั มกี ำลงั มากกว่า
6. ไทยใช้กลยุทธ์ล้อมค่ายและตัดเส้นทางส่งกำลังบำรงุ ทำให้อดอยากจนถูกจับทั้งค่าย เป็นไปตาม
หลักซุนวู้ ล้อมตีให้อดโซ กล่าวไว้ กำลังมากกว่า 10 : 1 ให้ล้อมเอา 5 : 1 ให้เข้าตี 2 : 1 ให้แยกออกแล้วเขา้ ตี
ทีละส่วน ถา้ กำลังนอ้ ยกวา่ ใหห้ ลีกเล่ยี ง
