Page 38 - ประวัติศาสตร์การสงคราม
P. 38
36
การรบอยา่ งเข้มแขง็ ตพี วกพม่าแตกฆา่ ฟันลม้ ตายเปน็ จำนวนมาก แลว้ ไล่ตดิ ตามตีค่ายพม่าอกี แต่ไม่มีกำลังเพ่ิม
พมา่ จึงช่วยกนั ตแี ตกกลับมา
กรุงแตก พอพม่าทำสะพานเรือกเสร็จแล้วจึงเข้ามาตั้งค่ายศาลาดินนอกเมืองและขุดอุโมงค์รุ้งไป
ตามยาวใตร้ ากกำแพงแลว้ ขนเอาฟืนมาใส่ใต้รากกำแพ เกณฑ์ทหาร 4 กอง ๆ ละ 500 คน ใหท้ ำบันไดเป็นอัน
มากสำหรบั พาดปนี กำแพงปลน้ เอาเมืองทง้ั 4 ทิศ เม่ือได้ยนิ เสยี งปนื ใหญเ่ ปน็ สญั ญาณกใ็ หเ้ อาบนั ไดพาดกำแพง
ขึ้นปลน้ เมืองพร้อมกัน เมื่อวันท่ี 7 เมษายน 2310 เปน็ วันเวลาสงกรานต์เวลา 1,500 พม่าจุดไฟสมุ รากกำแพง
ตรงหน้ารอริมป้อมมหาชัยและระดมยิงปนื ใหญ่จากคา่ ยตา่ ง ๆ ที่รายล้อมเข้าไปในพระนครพอพลบค่ำกำแพง
เมืองตรงที่เอาไฟสุมก็ทรุดตัว 20.00 คืนวันน้ัน แม่ทัพพม่ายิงปืนเป็นสัญญาณให้ปีนกำแพงปล้นพระนครทุก
ด้าน พม่าเอาบันไดพาดปนี เข้าตรงกำแพงทรุดก่อนพวกทหารไทยเหลือกำลงั จะสู้พม่าเข้าพระนครได้ในคำ่ นั้น
พม่าล้อมกรงุ อยู่ 1 ปีกับ 2 เดอื น จึงเสียกรุงแก่พมา่
คนทรยศ ตามคำใหก้ ารของชาวกรุงเก่ามีคนไทยชอ่ื พระยาพลเทพขา้ ราชการในกรงุ ศรีเอาใจออกห่าง
ลอบสง่ ศาสตราวุธเสบียงอาหารใหแ้ กพ่ ม่า สญั ญาจะเปดิ ประตอู อกรับเมอ่ื พม่าเข้าโจมตีและประตูท่ีพระยาพล
เทพเปิดก็เปน็ ประตทู างทศิ ตะวันออกตรงหัวรอ ซึ่งพมา่ ก็ระดมเข้าปล้นในเวลากลางคนื ทางน้ตี ามนัด ซ่งึ ตรงกบั
วนั กรงุ แตกเชลยไทยได้เห็นขณะน้ันนา่ เสียดายเราไม่ทราบชตากรรมผทู้ รยศต่อชาตผิ ูน้ ี้
ผลของการรบ
1. ไทยเสยี อิสรภาพแก่พมา่ เป็นครง้ั ที่ 2
2. กรุงศรีอยุธยาตอ้ งพนิ าศยอ่ ยยับ บรรดาปราสาทราชวงั วดั วาอารามทรพั ยส์ นิ ต่าง ๆ ตลอดจนของมี
คา่ ถูกทำลายสนิ้ เชงิ ทำให้ศลิ ปวตั ถุและหลกั ฐานทางประวัติศาสตร์ตำรบั ตำราพิชัยสงครามและสิ่งของมีค่าอ่ืน
ๆ ของชาติเสียไปเกือบหมด
3. คนไทยถกู จับเป็นเชลยประมาณ 30,000 คน ปนื ใหญถ่ ูกยดึ 1,200 กระบอก
ปนื เลก็ หลายหมืน่ กระบอก พระเจา้ อทุ ุมพรซึ่งทรงผนวชถูกจบั ไปเปน็ เชลยส่วนพระเจ้าเอกทศั นห์ นไี ปหลบซ่อน
ตวั อยู่ในป่าอดอาหารสิ้นพระชนม์
4. เกดิ วีรบรุ ษุ สมเดจ็ พระเจ้าตากสนิ มหาราช
5. ไทยตอ้ งยา้ ยราชธานจี ากกรุงศรี ฯ ซ่ึงเป็นเมืองหลวงมา 417 ปี ลงมาตัง้ ทก่ี รุงธนบรุ ี
บทเรยี นจากการรบ
1. การตั้งรับอยา่ งเดียวเสียเปรียบ ไมม่ กี ารดำเนนิ กลยทุ ธ์
2. กองหนุน กองกระหนาบตชี ว่ ยฝา่ ยไทยไม่แขง็ แรงพอในการชว่ ยแก้ปัญหา ตอ้ งเตรยี มกองหนุนให้
เขม้ แข็ง
3. การเข้าตี 4 ทิศทาง เมือ่ ฝ่ายตรงข้ามรวมตัวกันไดแ้ ก้ไขยากเสมอ
4. ขาดการเตรียมงานด้านการข่าว การเตรียมคน เตรียมแผนสงครามตั้งแต่ภาวะปกติ ตั้งอยู่บนความ
ประมาทชว่ งเวลา 2 ช่ัวอายคุ น 198 ปี จึงเสยี กรงุ ฯ เป็นครงั้ ที่ 2 ตอ้ งรูเ้ ขา ร้เู รา และตอ้ งเป็นเบ้ยี บนเสมอ
5. ความอ่อนหัดทางวิชาทหารยิงปืนใหญย่ งั ไม่เป็นนับเป็นเร่ืองเศร้า ต้องทำการฝึกทหาร ฝึกยุทธวธิ ี
ต้ังแตภ่ าวะปกตเิ ตรียมพร้อมเสมอและแข็งแกรง่ ทสี่ ดุ คือ ยุทธศาสตรป์ ้องกนั ดที ่ีสดุ
