Page 43 - ประวัติศาสตร์การสงคราม

41

7. การจับเชลยพม่าเป็น ๆ มาให้ทหารไทยดขู องพระเจ้าตากสนิ เป็นการทำใหท้ หารไทยหายกลัวพม่า
เสยี ที เป็นการดำเนนิ กลยุทธ์ทางจิตวทิ ยาได้ผลดี

8. ความรวดเร็วในการเคลื่อนทพั ด้วยกำลงั ทางน้ำใช้เรือ สามารถเดินทัพจากเชียงใหม่ลงมาราชบรุ ี
ชว่ั เวลาไมก่ ่วี ัน กำลังเป็นปกึ แผน่ ไม่กระจัดกระจายและบอบช้ำ เมือ่ ถึงท่ีหมายทำการรบได้ทนั ที ถ้าเคล่ือนทัพ
ทางบกจะเหนด็ เหนื่อยและลา่ ช้า

วิเคราะห์การนำหลกั การสงครามไปใช้
1. หลกั ความม่งุ หมาย พระเจ้าตากสนิ วางความมงุ่ หมายไว้ท่กี ำลังฝ่ายพม่าที่เขาชะงมุ้
2. หลกั การรกุ พระเจา้ ตากสินนำกำลงั รกุ ออกจากกรุงธนบรุ ีไปราชบุรที ี่เขาชะงมุ้ ก่อนทีพ่ ม่าจะจับคน
ไทยเป็นเชลย ชิงความได้เปรียบเข้าประชิดและทำการโอบล้อมอย่างรวดเร็ว พร้อมให้กำลังมาเพิ่มเติมทำให้
วงลอ้ มมคี วามมั่นคงไม่มีทางสู้
3. หลักการรวมกำลงั จะเหน็ ว่าพระองคร์ วบรวมเปน็ ปึกแผ่น ล้อมรอบกำลังฝา่ ยพม่า ณ เขาชะงมุ้
4. หลักการออมกำลัง กองหนุนทั่วไป และมอญที่อยู่ในกรุงธนบุรียังไม่ถูกออกนำมาใ ช้
ใชเ้ ฉพาะกำลงั หลักโอบล้อมคา่ ยสำเร็จ
5. หลักการดำเนินกลยุทธ์ ใช้รูปแบบกลยุทธ์โอบ และล้อมทุกทิศทางไม่ให้พม่าสามารถ
ดำเนนิ กลยุทธ์ไดถ้ กู ตรงึ อยู่กบั ทพ่ี ้ืนทีค่ ับแคบ
6. หลกั เอกภาพในการบงั คับบัญชา พระเจ้าตากสนิ ทรงเปน็ จอมทพั สง่ั การเด็ดขาดผูเ้ ดียวต่อแม่ทัพ
นายกองตามสายการยบงั คับบัญชา ทำให้การควบคุมบังคบั บัญชาเป็นไปด้วยความเรียบร้อยผู้ปฏิบัติไม่สบั สน
สงสัย
7. หลักการระวงั ปอ้ งกัน จะเหน็ วา่ พระองค์ให้พระยายมราชไปตงั้ ค่ายที่ดงรงั ป้องกนั พม่าเข้าตีกำลัง
ส่วนใหญ่ที่เขาชะงุ้ม พระยายมราชสามารถตีตะแคงมรหน่องกำลัง 3,000 แตกกลับไปที่ปากแพรก เป็นการ
ระวังป้องกนั ให้แกก่ ำลงั สว่ นใหญ่ฝา่ ยไทยทบ่ี างแก้ว
8. หลกั ความง่าย ยทุ ธวธิ ีล้อมตีใหอ้ ดโซเป็นยทุ ธวธิ แี บบง่าย ไมเ่ สียกำลงั ทหารฝ่ายเรา มีขวัญดีกำลัง
ฝา่ ยไทยได้เปรยี บท้ังกำลังพล อาวธุ มีเวลาพอแผนง่ายทกุ ฝา่ ยเขา้ ใจ
การรบกบั อะแซหวุน่ กีต้ เี มืองพษิ ณโุ ลก (พ.ศ. 2318)
สาเหตุของสงคราม พระเจ้ามังระต้องการปราบปรามไทยให้ราบคาบ เหมือนครั้งกรุงศรีอยุธยาอีก
เพราะเห็นว่าไทยตงั้ ตัวเป็นใหญ่ได้อีก จงึ ใหอ้ ะแซหว่นุ กเ้ี ป็นแม่ทพั ใหญ่ ยกทพั เข้ามาทำศกึ กับไทยเป็นสงคราม
ใหญ่ ยกเข้ามาทางด่านแม่ละเมา จว.ตาก เพื่อตีเมืองพิษณุโลกอันดับแรก แล้วจะนำกำลังลงมาตีกรุงธนบุรี
ตอ่ ไปหว้ งระยะเวลาสงคราม ประมาณ ต.ค. 2318 ถงึ 2319
ภูมปิ ระเทศท่ปี ฏิบัติการรบ
สำหรบั เมืองพิษณโุ ลก เป็นลักษณะเมอื งอกแตก มีแม่นำ้ ไหลผา่ นกลางเมืองแมน่ ้ำน่านเมื่อฤดูน้ำหลาก
จะไหล่บ่าล้น 2 ฝั่งลงไปทางใต้ผ่านที่ราบลุ่มท้องนามาถึง จว.พิจิตร ลงมานครสวรรค์ เมืองพิษณุโลกเป็นหัว
เมืองใหญ่ฝ่ายเหนืออยู่ในแนวเดียวกับ เมืองสุโขทัย เมืองตาก ซึ่งพม่าเข้ามาทางด่านแม่ละเมา เข้า ตาก –