Page 39 - ประวัติศาสตร์การสงคราม

37

สมเดจ็ พระเจา้ ตากสนิ มหาราช ทรงกอู้ ิสรภาพและการรบครั้งสำคัญสมัยกรงุ ธนบรุ ี
พระราชประวัติ สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราชทรงเป็นพระมหากษัตริย์พระองค์เดียวในสมัยกรุง

ธนบุรี เสด็จพระราช สมภพ ณ วันที่ 17 เมษายนพ.ศ.2277 ในแผ่นดินสมเด็จพระบรมราชาที่ 3
สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวบรมโกศพระองค์ทรงเป็นสามัญชน กำเนิดในตระกูลแต้ มีพระนามเดิมว่า สิน พระราช
บิดาเป็นจีนชื่อไหฮอง เดินทางจากประเทศจีนมาตั้งถิ่นฐานในประเทศไทย แล้วได้สมรสกับหญิงไทยชื่อ นาง
นกเอี้ยง มีหลักฐาน บันทึกว่าสมเด็จพระเจ้าตากสินทรงเคยเปน็ พ่อค้าเกวียนผู้ทรงปัญญาเฉลียวฉลาด และมี
ความสามารถด้าน กฎหมายเป็นพเิ ศษ ไดช้ ่วยกรมการเมอื งชำระถ้อยความของราษฎรทางภาคเหนืออยู่เนืองๆ
เนือ่ งจากไดท้ ำ ความดีมีความชอบต่อแผน่ ดนิ จงึ ไดร้ ับแต่งตั้งใหเ้ ป็น เจ้าเมืองตากในเวลาตอ่ มา

ในปี พ.ศ. 2308 - 2309 พระยาตากไดน้ ำไพรพ่ ลลงมาสมทบเพื่อปอ้ งกนั กรุงศรอี ยุธยาระหว่างที่พม่า
ล้อมกรุงอยู่ ได้ทำการต่อสู้จนเป็นที่เลื่องลือว่า เป็นแม่ทัพที่เข้มแข็งมากที่สุดคนหนึ่ง และได้รับการแต่งต้ัง
ให้เป็นพระยาวชิรปราการ เจ้าเมืองกำแพงเพชร ในวันที่ 4 มกราคม พ.ศ.2310 (ก่อนที่จะเสียกรุงศรีอยุธยา
ให้แก่พม่าประมาณ 3 เดือน) พระยาตากได้รวบรวมกำลังตีฝ่าวงล้อมของพม่าไปตั้งม่ันเพื่อที่จะกลับมากู้เอก
ราชต่อไป

จากหลักฐานตามพระราชพงศาวดาร พระยาตากได้รวบรวมไพร่พลประมาณ 500 คน มุ่งไปทางฝ่ัง
ทะเลทางทิศตะวันออก ระหว่างเส้นทางท่ผี ่านไปนน้ั ได้ปะทะกับกองกำลังของพม่าหลายครง้ั แตก่ ็สามารถตีฝ่า
ไปได้ทุกครั้ง และสามารถรวบรวมไพร่พลตลอดจนอาวุธยุทโธปกรณ์ได้มากขึ้นเรื่อยๆ ในวันที่ 8 เมษายน
พ.ศ.2310 พมา่ ยดึ กรุงศรีอยุธยาได้เจ้าเมืองใหญ่ๆพากันตั้งตวั เป็นเจา้ และควบคุมหวั เมืองใกลเ้ คยี งไว้ในอำนาจ
หลงั จากพระยาตากยึดเมืองจันทบุรีได้ กไ็ ด้ประกาศตัง้ ตัวเป็นอิสระ และจดั ต้งั กองทัพขึ้นที่น่ี โดยมีผู้คนสมัคร
ใจเขา้ มาร่วมดว้ ยเปน็ จำนวนมาก รวมทงั้ นายสดุ จนิ ดาซงึ่ ตอ่ มาได้รับพระบรมราชโองการ โปรดเกล้าฯ แต่งตั้ง
ให้เป็นกรมพระราชวังบวรสถานมงคลในรัชกาลที่หนึง่ หลังฤดูมรสุมในเดือนตุลาคม พ.ศ.2310 พระยาตากได้
ยกกองทัพเรือออกจากจันทบรุ ีล่องมาตามฝงั่ ทะเลในอ่าวไทยจนถึงปากแม่น้ำเจ้าพระยาและได้ต่อสู้จนยึดกรุง
ธนบุรีคืนจากพม่าได้ ต่อจากนั้น ได้ยกกองทัพเรือต่อไปถึงกรุงศรีอยุธยา เข้าโจมตีค่ายโพธิ์สามต้น เมื่อวันที่
7 พฤศจิกายน พ.ศ.2310 และสามารถกอบกู้เอกราชให้ชาติไทยได้เป็นผลสำเร็จ โดยใช้เวลาเพียง 7 เดือน
นับตั้งแต่เสยี กรุงศรีอยุธยา ให้กับพม่า หลังจากนั้น ได้ทรงเลือกกรุงธนบรุ ีเป็นราชธานี เนื่องจากทรงเห็นว่ามี
ชัยภูมิดี ประกอบกับ กรุงศรีอยุธยาเสียหายหนัก จนยากแก่การบูรณะ ให้เหมือนเดิม ต่อมาในปี พ.ศ. 2311
ได้ทรงปราบดาภิเษกขึ้นเป็นพระเจ้าแผ่นดิน ทรงพระนามว่า “สมเด็จพระบรมราชาที่ 4” แต่ประชาชนนิยม
เรียกว่า “พระเจา้ ตากสนิ ” ในรัชสมยั ของพระองคไ์ ดม้ กี ารทำศึกสงครามอยู่เกอื บตลอดเวลา ท้ังนเี้ พ่ือรวบรวม
แผน่ ดิน ใหเ้ ป็นปกึ แผน่ และขบั ไล่พมา่ ออกจากราชอาณาจกั ร ถงึ แมว้ ่าบา้ นเมอื งจะอย่ใู นภาวะสงครามเปน็ ส่วน
ใหญ่ แต่สมเด็จพระเจ้าตากสินก็ยังทรงมุ่งมัน่ ที่จะฟื้นฟปู ระเทศในด้านต่างๆ เช่น ด้านการเมือง การปกครอง
เศรษฐกิจและสังคม ได้มีการติดต่อค้าขายกับประเทศต่างๆ เช่น จีน อังกฤษ และเนเธอร์แลนด์ ได้โปรดให้มี
การ สร้างถนนและขุดคลอง เพื่ออำนวยความสะดวกในการคมนาคม นอกจากน้ันยังทรงสง่ เสรมิ ทางด้านการ
ศาสนา ศลิ ปวัฒนธรรมและวรรณกรรม รวมท้ังการศึกษาในด้านตา่ งๆ ของประชาชนอีกด้วย