Page 65 - ประวัติศาสตร์การสงคราม
P. 65
63
ผิดธรรมดาขนาดนี้ ทำให้เลื่องลือกันไปว่ามองโกลใช้กำลังทหารอย่างมหาศาล ซึ่งโดยแท้จริงแล้วกองทัพ
มองโกลเล็กกวา่ กองทัพฝา่ ยศตั รสู ำคญั ๆ มาก กำลังกองทัพของเจงกีสขา่ นที่ใหญโ่ ตทีส่ ุดก็เคยรวมพลเป็นกำลัง
ทพ่ี ิชิต อาณาจกั รขะวารซิ เมียน (Khwarizmion) ดินแดนเปอร์เซีย มีกำลังไม่ถึง 240,000 คน กองทัพมองโกล
ท่สี ามารถเอาชนะรสั เซียและยุโรปตะวนั ออกกบั ยุโรปกลาง ไม่เคยเกนิ 150,000 คน คณุ ภาพไมใ่ ช่ปริมาณและ
ความงา่ ยในการจัดกองทัพเป็นหวั ใจสำคญั ของความคลอ่ งแคลว่ เหนอื ช้นั ของกองทพั มองโกล
การจัดกองทัพมองโกลยึดถือระบบทศนิยม (Decimalsystem) หรือหน่วย 10-100-1,000 หน่วย
อิสระที่ใหญ่ที่สุด ได้แก่ ตัวมาน (Touman) (3 ตัวมาน เป็น 1 กองทัพ หรือ 1 หมู่กองทัพ) บังคับบัญชาโดย
ออลอ็ ก Orock (จอมพล) ตวั มานประกอบด้วย 10 กรม ๆ ละ 1,000 คน (ขนาดกองพนั ทว่ั ๆ ไปในปัจจุบัน)
แต่ละกรมบังคับบัญชาโดย โนยาน (Noyan) (ขุนนางชั้นบารอน) กรม ประกอบด้วย 10 กองร้อย ๆ ละ 10
หมวด ๆ ละ 10 คน ร้อยละ 40 ของกองทัพมองโกลเป็นทหารม้าหนัก (Heavy Cavalry) สำหรับเป็นกำลังชน
ที่เหลืออีกร้อยละ 60 เป็นทหารม้าเบา (Light Cavalry) มีธนูเป็นอาวุธ ทำหน้าที่ลาดตระเวน กำลังสนับสนุน
หน่วยทหารมา้ หนกั กวาดล้างข้าศึก และไลต่ ิดตาม
การวางแผนโดยละเอยี ดไว้ในใจ เปน็ ส่วนหนงึ่ ทท่ี ำให้การทำสงครามของมองโกลมีความคล่องแคล่ว
ว่องไวอยา่ งยอดเยีย่ ม มองโกลไม่เคยวางแผนการรบ จนกว่าจะได้ทราบชดั ถึงเรื่องดินแดน อาวุธยุทโธปกรณ์
เส้นทางคมนาคม และสถานทรี่ ะดมพลของข้าศึก สำหรับการเตรยี มการของมองโกลเองนัน้ จะถูกปกปิดไว้เป็น
อยา่ งดี ข่ายการข่าวกรองของมองโกลได้แผ่ขยายไปในดินแดนทั่วโลก เทา่ ท่ีมองโกลรู้จัก หลังจากท่ีได้ประเมิน
รายงานข่าวกรองอย่างรอบคอบแล้ว มองโกลจะกำหนดที่หมายในการโจมตีตามเส้นหลักการรุกให้แก่หน่วย
ตัวมานแต่ละหน่วย ผบู้ ังคับหนว่ ยรองจะไดร้ ับขอบเขตกวา้ ง ๆ ในการบรรลภุ ารกจิ ก่อนการปะทะใหญ่ ผู้บังคับ
หน่วยตัวมาน จะมีอิสระในการดำเนินกลยุทธ์และเผชิญกับข้าศึกได้ตามความเห็นชอบของตน แต่ก็ต้องอยู่
ภายในขอบเขตของแผนใหญ่
ยุทธวธิ ีทที่ หารมองโกลชอบใช้ กค็ อื ตูลุกมา่ (Tulugma) หรือการโอบลึกแบบมาตรฐานทใี่ ชก้ นั ซ่ึงปีก
ขา้ งหนึ่งของขา้ ศึกจะหันเข้าหาการโอบ และมองโกลจะเข้าอยา่ งรุนแรงต่อปกี หรอื ขา้ งหลังขา้ ศกึ อีกยทุ ธวิธหี นงึ่
ที่มองโกลนิยมใช้ คือ การถอยลวงให้ขา้ ศึกไล่ติดตามแล้วเขา้ ทำการตีโต้ตอบอย่างรุนแรงในเวลาอันเหมาะสม
หน่วยข้าศึกที่ไล่ตดิ ตามจะเผชญิ กับกองทหารมองโกลส่วนอ่ืนอีกทางด้านข้าง ถ้าข้าศึกสู้รบอยา่ งเหนียวแนน่
มองโกลกจ็ ะปล่อยให้ขา้ ศึกถอนตวั ไปแล้วเขา้ โจมตีอีกขณะทีข่ ้าศกึ กำลังเคลื่อนยา้ ย ซึ่งจะเอาชนะและทำลาย
กำลังที่ไล่ติดตามมาได้โดยง่าย ทหารมองโกลมักจะทิ้งรถบรรทุกข้าวของสัมภาระไว้เป็นเหยื่อล่อ เมื่อข้าศึก
มัวพะวงร้อื คน้ และเกบ็ รวบรวมสัมภาระ ทเี่ ข้าใจวา่ ทหารมองโกลถอยหนีเอาไปไมไ่ ด้ ทหารมองโกลจะย้อนกลับ
มาสงั หารพวกขา้ ศกึ ทห่ี ลงกลเหลา่ นี้เสีย
ความสามารถและภาวะผนู้ ำยอดเยี่ยมเหนอื กว่าข้าศึก นบั ว่ามีสว่ นชว่ ยมองโกลในการทำสงครามให้ได้
ชัยชนะอยู่มาก นอกจากเจงกีสข่านเองแล้ว ก็ยังมีสุโบไตแม่ทัพผู้ยิ่งใหญ่ ลิดเดิ้ลฮาร์ท(Liddell hart)
นักยุทธศาสตร์ชาวอังกฤษยกย่องไว้ว่า “ความสามารถทางยุทธศาสตรข์ องผู้นำสองท่านนี้ ตามประวัติศาสตร์
จะมผี ้เู ทียบเทา่ ไดก้ ็แต่ นโปเลยี นเท่านนั้ ” แมท่ ัพมองโกลคนสำคัญอี่น ๆ ไดแ้ ก่ มาซสู ิ (Machusi) ผบู้ ุกโจมตีจีน
เหนือ บาตูข่าน (Batu Khan) ผู้พิชิตรัสเซีย จีบา (Chepe) โนยาน (Noyan) ผู้พิชิตคารา (Cara) ซีไต (Setai)
