Page 223 - คู่มือส่งเสริมและพัฒนากิจกรรมลูกเสือทักษะชีวิตในสถานศึกษา ประเภทลูกเสือสามัญรุ่นใหญ่ เครื่องหมายลูกเสือโลก ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1

ทักษะชีวิตสร้างได้อย่างไร

สร้างด้วย 2 วิธีการใหญ่ ๆ คือ

1. เรียนรู้เองตามธรรมชาติ ซึ่งขึ้นกับประสบการณ์และการมีแบบอย่างที่ดี จึงไม่มีทิศทางที่
แน่นอน และกว่าจะเรียนรู้ก็อาจช้าเกินไป

2.สร้างโดยกระบวนการเรียนการสอนที่ยึดผู้เรียนเป็นศูนย์กลาง ให้เด็กเรียนรู้ร่วมกันในกลุ่ม
ผ่านกิจกรรมรูปแบบต่าง ๆ ที่เด็กต้องมีส่วนร่วมทั้งทางร่างกายคือลงมือปฏิบัติ และทางความคิดคือการ

อภิปรายแลกเปลี่ยนความคิดและประสบการณ์ เพื่อสร้างองค์ความรู้ใหม่ร่วมกัน

็
การสอนที่ยึดผู้เรียนเปนศูนย์กลาง

่
• สร้างความรู้ (Construction) กิจกรรมทีให ้ผู ้เรียนมีส่วนร่วมทาง
สติปัญญา ค ้นพบความรู ้ด ้วยตนเอง
• ปฏิส ั มพ ันธ์ (Interaction) กิจกรรมต ้องส่งเสริมปฏิสัมพันธ์กับ
ผู ้อืนและแหล่งความรู ้ทีหลากหลาย
่
่
• เปนกระบวนการ (Process Learning)
็
• มีส่วนร่วม (Physical Participation) มีส่วนร่วมด ้านร่างกาย ลง
มือกระทากิจกรรมในลักษณะต่าง ๆ
• มีการประยุกต์ใช้ (Application)
ความแตกต่างระหว่างทักษะชีวิต และทักษะการดํารงชีวิต
การมีส่วนร่วมทางสติปัญญาทําให้เกิดทักษะชีวต 2 องค์ประกอบแกนหลักคือความคิดวิเคราะห์
ทักษะชีวิต (Life Skills) เป็นความสามารถทางจิตสังคม อันประกอบ ด้วย ความรู้ เจตคติ และความคิดวจารณ ์ ิ
ิ
และทักษะ ที่จําเป็นในการดําเนินชีวิตท่ามกลางสภาพสังคมที่เปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็วในปัจจุบัน และ ปฏิสัมพันธ์ในกลุ่มเพื่อทํากิจกรรมร่วมกัน ทําให้เด็กได้ฝึกองค์ประกอบทักษะชีวต ด้านทักษะทั้ง 3
ิ
เตรียมพร้อมสําหรับการเผชิญปัญหาในอนาคต มี 6 คู่ 12 องค์ประกอบ คู่ คือการสร้างสัมพันธภาพและการสื่อสาร การตัดสินใจและการแก้ไขปญหา การจัดการอารมณและ
์
ั
ทักษะการดํารงชีวิต (Living Skills) เป็นทักษะที่ใช้ในกิจวัตรประจําวัน ในเรื่องพื้นฐานของ ความเครยด
ี
ชีวิต มักเป็นทักษะทางกายภาพ เช่น อาบน้ํา แต่งตัว ซักเสื้อผ้า ปรุงอาหาร การรับฟังความคิดเห็นของคนอื่น ทําให้เกิดความเข้าใจคนอื่นมากขึ้น ขณะเดียวกันก็เกิดการ
๋
ขี่จักรยาน ว่ายน้ํา ผูกเงื่อนเชือก การจัดกระเปาเดินทาง การใช้แผนที่เข็มทิศ ฯลฯ ไตร่ตรองทําความเข้าใจและตรวจสอบตนเอง จัดเป็นองค์ประกอบทักษะชีวิตด้านเจตคติคือ การเข้าใจตนเอง
ความเชื่อมโยงระหว่างทักษะชีวิต และทักษะการดํารงชีวิต และเข้าใจ/เห็นใจผู้อื่น

ทักษะชีวิตและทักษะการดํารงชีวิต มักถูกใช้ผสมผสาน เชื่อมโยงกัน ทั้งในกิจวัตรประจําวัน การได้รับการยอมรับจากกลุ่ม การทํางานสําเร็จได้รับคําชม ทําให้เกิดความภูมิใจและเห็นคุณค่า
ปกติ และในสถานการณ์ต่าง ๆ ที่เกิดขึ้น ไม่แยกส่วน โดยทักษะชีวิตจะเป็นตัวช่วยในการเลือกและใช้ ตนเอง นําไปสู่ความรับผิดชอบมากขึ้น ทั้งต่อตนเองและสังคม

ทักษะการดํารงชีวิตได้อย่างเหมาะสม ถูกที่ ถูกเวลา และเกิดผลลัพธ์ที่ดี กระบวนการและการมีส่วนร่วม ช่วยให้กิจกรรมสนุกสนานน่าสนใจ และนําไปสู่จุดประสงค์ ที่ตั้ง
สถานการณ์ทางจิตสังคม มักใช้ทักษะชีวิตเป็นหลัก ตัวอย่าง เช่น ไว้ รวมทั้งการประยุกต์ใช้เป็นการเปิดโอกาสให้ผู้เรียนได้เชื่อมองค์ความรู้ใหม่ที่เกิดขึ้นเข้าสู่ชีวิตจริง ว่า

การจัดการกับอารมณ์โกรธ ความขัดแย้ง และ ความรุนแรง ได้เกิดการเรียนรู้อะไรและนําไปใช้ในชีวิตประจําวันอย่างไร

ตระหนักรู้และหลีกเลี่ยงพฤติกรรมเสี่ยงต่าง ๆ รวมถึงการป้องกันอุบัติเหตุ
การช่วยเหลือผู้อื่น และรับผิดชอบต่อส่วนรวม

การสื่อสารเชิงบวกและสร้างสัมพันธภาพที่ดี

กิจวัตรที่ทําเป็นประจํา ใช้ทักษะการดํารงชีวิตเป็นหลัก เช่น อาบน้ํา แต่งตัว แปรงฟัน ซัก
เสื้อผ้า ปรุงอาหาร ขี่จักรยาน ว่ายน้ํา ผูกเงื่อนเชือก ใช้แผนที่เข็มทิศ ฯลฯ

220 คู่มือส่งเสริมและพัฒนากิจกรรมลูกเสือทักษะชีวิตในสถานศึกษา ประเภทลูกเสือสามัญรุ่นใหญ่ คู่มือส่งเสริมและพัฒนากิจกรรมลูกเสือทักษะชีวิตในสถานศึกษา ลูกเสือสามัญรุ่นใหญ่ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 221
คู่มือส่งเสริมและพัฒนากิจกรรมลูกเสือทักษะชีวิตในสถานศึกษา ลูกเสือสามัญรุ่นใหญ่ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1
214
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1