Page 33 - นาวิกศาสตร์ มีนาคม ๒๕๖๒
P. 33
ี
ี
ท่มคุณค่าทางประวัติศาสตร์ โบราณคดี ศิลปะ ของอาณาบริเวณจวนหรือพระนิเวศน์ของสมเด็จ
สถาปัตยกรรม และมรดกทางอุตสาหกรรม เจ้าพระยามหากษัตริย์ศึก โดยทรงย้ายนิวาสสถาน
ของประเทศ ซ่งกรมศิลปากรประกาศข้นทะเบียน จากบ้านอัมพวา จังหวัดสมุทรสงคราม มาสร้างจวน
ึ
ึ
ี
้
ั
่
ึ
ื
้
�
ิ
ิ
ิ
ั
พร้อมกับกาหนดเขตท่ดินโบราณสถาน เม่อ ขนใหม่ ณ บรเวณปากคลองมอญ (ทตงของพพธภณฑ์
ี
พ.ศ. ๒๕๔๕ ไว้ ๒ เขต คือ อุโบสถวัดวงศมูลวิหาร ทหารเรือแห่งใหม่) ต่อมาได้ขยายพ้นท่ออกไป
ื
ี
ู
�
ู
และปลองเหลี่ยม ภายในเขตที่ดินดังกลาวประกอบดวย จนถงอ่กาปั่น (อ่เรอหลวงในรัชสมยพระบาทสมเดจ
้
ึ
่
็
ั
่
ื
อาคารโรงงาน และอู่แห้ง ซ่งแต่ละแห่งมีเร่องเล่า พระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว) ซ่งอยู่ติดกับเขต
ื
ึ
ึ
�
ั
�
ื
ึ
และความสาคัญอย่างไร ผู้เขียนขอนาท่านผู้อ่าน วัดบางหว้าใหญ่ (วัดระฆังโฆสิตาราม) คร้นเม่อเสด็จข้น
ไปท�าความรู้จักพร้อม ๆ กันเลยค่ะ ครองราชย์เป็นปฐมบรมกษัตริย์แห่งราชจักรีวงศ์
พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช
ี
ื
อุโบสถวัดวงศมูลวิหาร ได้พระราชทานพ้นท่จวนเดิมให้เป็นวังของสมเด็จ
ี
โบราณสถานแห่งแรกท่ขอแนะนา คือ อุโบสถ เจ้าฟ้ากรมหลวงอิศรสุนทร (พระบาทสมเด็จพระพุทธ
�
ู
ี
ื
ู
ื
ั
ิ
ู
วดวงศมลวหาร จากประตทางเข้าอ่ทหารเรอธนบุร ี เลิศหล้านภาลัย รัชกาลท่ ๒) เน่องจากอยู่ตรงข้าม
ื
ด้านถนนอรุณอมรินทร์ตรงไปตามถนนสายหลัก พระบรมมหาราชวัง และเม่อโปรดเกล้าโปรดกระหม่อม
ด้านขวามือก่อนถึงอู่หมายเลข ๒ จะพบอุโบสถ ให้สมเด็จเจ้าฟ้ากรมหลวงอิศรสุนทร ไปประทับ
ขนาดกลาง รูปแบบสถาปัตยกรรมแบบรัตนโกสินทร์ ท่พระราชวังเดิมจึงพระราชทานพระนิเวศน์น ้ ี
ี
ตอนต้น ต้งเด่นสง่างามเป็นท่น่าเล่อมใส ล้อมรอบด้วย ให้เป็นท่ประทับของสมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ
ื
ี
ี
ั
�
ั
โรงงานและอาคารส�านักงาน หลายคนต้งคาถาม เจ้าฟ้ากรมหลวงเสนานุรักษ์ พระบัณฑูรน้อย จนกระท่ง ั
เหมอน ๆ กนว่า ทาไมวัดจึงเข้ามาอยู่ในกรมอู่ทหารเรือ สมเด็จเจ้าฟ้ากรมหลวงอิศรสุนทรเสด็จข้นครองราชย์
ื
ึ
ั
�
ื
ซ่งเป็นหน่วยงานทางทหาร และเม่อข้นไปบนระเบียง เป็นพระมหากษัตริย์ รัชกาลที่ ๒ แล้ว พระบัณฑูรน้อย
ึ
ึ
อุโบสถด้านทิศตะวันออก มองผ่านอู่หมายเลข ๒ ทรงรับอุปราชาภิเษกเป็นกรมพระราชวังบวรสถานมงคล
เลยไป ภาพความงดงามอันวิจิตรตระการตาของ ได้เสด็จฯ ไปประทับ ณ พระราชวังบวรสถานมงคล (วังหน้า)
วัดพระศรีรัตนศาสดารามและพระบรมมหาราชวัง พระองค์เจ้าประยงค์ กรมขุนธิเบศร์บวร พระโอรส
เหนือริมฝั่งแม่นาเจ้าพระยาจะปรากฏต่อสายตา ของกรมพระราชวงบวรสถานมงคล จงประทบ
้
ั
ั
ึ
�
ี
ี
้
ึ
ื
ั
้
อยู่เบ้องหน้าพอดี ณ จุดน้ถือว่าเป็นจุดชมทัศนียภาพ ณ พระนิเวศน์ แห่งน ต่อมาและทรงสร้างวดขน
บริเวณเกาะรัตนโกสินทร์ท่สวยงามแห่งหน่ง หลังจาก ทางด้านหลังตาหนักท่ประทับ (บริเวณอู่หมายเลข ๒
ี
ึ
�
ี
กราบพระพุทธวงศมูลม่งมงคล พระประธานในอุโบสถ ในปัจจุบัน) สันนิษฐานว่าสร้างวัดก่อน พ.ศ. ๒๔๐๐
ิ
พระบรมสารีริกธาตุและพระธาตุเรียบร้อยแล้ว โดยอุโบสถหันด้านหน้าลงแม่นาเจ้าพระยา
�
้
ู
ึ
ู
ผ้หลงใหลประวัติศาสตร์จะร้สกเสมือนว่าได้ย้อนเวลา มีพระประธานประดิษฐานด้านในสุดหันพระพักตร์
้
์
กลับไปในสมัยกรุงธนบุรีเป็นราชธานี ผ่านร่องรอย ออกสประตทางเขาดานหนา ตอมาพระองคเจาประยงค ์
้
ู
ู
่
่
้
้
ื
ี
ี
แห่งอดตทมอยู่โดยรอบศาสนสถานท่เช่อมโยงมาถง กรมขุนธิเบศร์บวร ทรงมีพระอาการประชวรบ่อย ๆ
ี
ึ
่
ี
ปัจจุบัน เดิมท่ต้งของอุโบสถวัดวงศมูลวิหารเป็นส่วนหน่ง รักษาไม่หาย ลงความเห็นกันว่า เป็นเพราะพระองค์
ึ
ี
ั
32 นาวิกศาสตร์ ปีที่ ๑๐๒ เล่มที่ ๓ ประจำ�เดือน มีน�คม ๒๕๖๒
