Page 42 - Punjab Times January 2016 Edition

42 gzikp NkJhwz, f;vBh, iBtoh 2016
frnkBh fwjo f;zx
30 wkou 1699 dh ft;kyh s/ r[o{
r'fpzd f;zx ih B/ ykb;k gzE dh ;kiBk
ehsh. gzi fgnko/ ;ki/ rJ/. gziK B{z yzv/
s/ pkN/ dk nzfwqs SZek e/ ykb;/ dh
ofjs dZ;h. e/; oZyD/, ezxk, eVk,
eSfjok, feogkB, fJj gzi eeko d/ e/
ykb;/ dh ofjDh dZ;h.
ftd/Sh fJfsjk; ftu ioj fBtk;h
;?w;B fJe nfijk ;{opho :'Xk ;h
fijVk nkgDh Sesh Bkb g{o/ ji{w B{z
e[ZN ;[ZNdk ;h. e'Jh pzdk ;?w;B Bkb
d' jZE eoB dk j";bk BjhA ;h eodk.
T[; dh Sesh dk nzdkzk fJ; rZb s'A
py{ph j' iKdk ;h. T[; B/ S/o B{z fpBk
jfEnko s'A wko ;[ZfNnk ;h. ngD/
w[ekpb/ ftu 1000 fto'XhnK B{z y's/ dh
jVh Bkb eZ[N -e[ZN e/ wko GikfJnk
;h. pkJhpb ftu nzes j?, d{i/ gk;/
cb;shBh T[; B{z nkgDk tZvk d[SwD
;wMd/ j'J/ ;?w;B B{z ysw eoBk ukjz[d/
;B, fJ; bJh T[BQk fJe bVeh fi;dk
Bkw vb/QbQk ;h B{z ;?w;B d/ B/V/ ehsk
fi; B/ T[; Bkb fgnko dh ;KM gke/
;?w;B dh Sesh dk ekoD ikBD dh
:'iBk pDkJh.
fJj mhe j? ;?w;B B/ nkgDh gq/
wek vb/bk B{z nkgD/ e/;K ftZu p/gkB
Sesh j'D dk G/d d/e/ jh ngDh ikB
rtkJh. go T[; B/ vb/bk B{z s[os c[os
gfjbh p/Bsh s/ jh fJ; G/d pko/ ;jh-
;jh e[M th BjhA ;h dZf;nk. id
fgnko gk e/ vb/bk B/ Sesh dk ekoD
g[ZfSnk T[; B/ Nkb fdZsk s/ efj fdZsk
T[; dh Sesh T[; d/ rb/ ftu gkJh j'Jh
wkbk ftZu j?. fJj ikDe/ vb/bk B/ ;[s/
gJ/ ;?w;B dh wkbk s'V fdZsh.
fcfb;shBhnK B{z efj fdZsk fe ;?w;B
s/ N[ZN gt' w?A T[; dh r[gs Sesh BSN
eo fdZsh j?. id vb/bk d/ ej/ s/
fcfbs;skBhnK jwbktkoK B/ ;?w;B
s/ jwbk ehsk sK T[j ;[u/s j' frnk.
T[; B/ ;ko/ cb;shBh jwbktkoK B{z
nkgDh Sesh Bkb wko ;[ZfNnk. T[; B/
vb/bk B{z th pj[s p[ok Gbk fejk fe
T[; B/ T[; dk G/d gk e/ T[; B{z
wotkT[D ukfjnk. ;?w;B B/ e'qX ftu
fJj th efj fdZsk T[; B/ nkgDh Sesh
pko/ i' i' e[M dZf;nk ;h T[j M{m ;h.
vb/bk th fejVh xZN us[o ;h, vb/bk
gzBk 39 dk pkeh
noEL i' iht gqG{ B{z f;wod/ jB
T[j gqT[gekoh pD iKd/ jB. i' iht
gqG{ B{z f;wod/ jB w?A T[BQK s'A ;dk ;de/
iKdk jK. i' iht gqG{ B{z f;wod/ jB
T[BQK ihtK d/ w{zj ;'jD/ bZrd/ jB. i'
iht gqG{ B{z f;wod/ jB T[BQK dh fizdrh
;[Zy ftZu r[zodh j?. i' iht gqG{ B{z
f;wod/ jB T[j nkgD/ wB B{z fiZs b?Ad/
jB ns/ T[BQK dh fzzdrh r[zkoB dk
sohek gftsq j' iKdk j?. i' iht gqG{ B{z
f;wod/ jB T[BQK B{z y[ShnK jh y[ShnK
jB. i' iht gqG{ B{z f;wod/ jB T[j gqG{
d/ j[ew ftZu ofjzd/ jB. T[BQK ihtK B{z
fJj ;wM r[o{ dh feqgk Bkb jh nk ;edh
j?. j/ BkBe ! f;woB dh dks tZvh
fe;ws Bkb fwbdh j?.¦.
gqG e? f;wofB ekoi g{o/ ..
gqG e? f;wofB epj[ B M{o/ ..
gqG e? f;wofB jfo r[B pkBh ..
gqG e? f;wofB ;jfi ;wkBh ..
gqG e? f;wofB fBjub nk;B[ ..
gqG e? f;wofB ewb fprk;B[ ..
gqG e? f;wofB nBjd M[Beko ..
nBjd' nBjd[ tki?
o[D M[Deko/ okw
pkpk d/y fXnkB Xo, ;ko/ ;z;ko
ftu w?A w/oh dh nZr bZrh j'Jh j?. ufVnk
;'XB Xos b'ekJh. ;z;ko dhnK ykwhnK
B{z d{o eoB bJh, r[o{ BkBe ;kfjp,
GkJh pkbk s/ GkJh wodkBk B{z Bkb b? e/
ub gJ/.
n;hA nkgD/ nkg B{z tZvk ;wMd/ jK
s/ d{i/ B{z S'Nk. pkp/ BkBe dh fBrkj
ftu e'Jh coe BjhA. fJj N[ZN/ j'J/ ;B.
fe;/ Yzr Bkb gqwkswk Bkb i[V ikD.
B/ d[pkok nkgD/ T[u/-;[u/ fgnko dk
t;sk gk e/ T[; B{z nkgDh Sesh B{z
mhe-mke dZ;D dh fiZd ehsh. fJe
tkoh ;?w;B fco M{m p'fbnk. j[D vb/bk
;?w;B Bkb pj[s r[Z;/ j'Jh T[; B{z skjB/
d/D bZrh j?. T[j sK ;?w;B s/ nkgDh
ikB BSkto eoB bJh fsnko j? go T[;
dk ny"sh gq/wh ;?w;B T[; Bkb osh Go
th fgnko BjhA eodk Bk jh ftStk;
eodk j?.
fJ; bJh T[j p/tck j?, M{mk j?, dZph, T[u/ ;N/N; s/ wkD ;fseko d/ wkbe
co/ph j? gsk BjhA j'o eh-eh p'fbnk.
J/Bk e[M ;[D e/ ;?w;B dk fdb g;hi
frnk, T[; B/ fJ; soQK vb/bk B{z
n;bhns dZ; fdZsh. T[; dh ;koh Sesh
T[; d/ e/;K ftu j?. vb/bk B/ fJj ;[D e/
;?w;B B{z fgnko ftu b? e/ nkgDh M'bh
ftZu gk e/ T[;d/ e/; eZN fdZs/. T[j
;uw[u SeshjhD j' frnk. T[; B{z zzihok
ftu ieV fbnk. fcb;shBhnk B/ T[; B{z
wkoB dh EK s;hj/ d/ e/ wkoB B{z uzrk
;wfMnk. T[; dhnK d't/A nZyK eZY
fdZshnK. T[; B{z nkgDh i/b ftu vZe
fdZsk. ;?w;B pVk gSskfJnk feT[Afe
T[; B/ vb/bk d/ fgnko ftu nk e/
nkgDk ;G e[M rtk fbnk. go j[D eh
j' ;edk ;h. ghVk s/ gSskt/ Bkb T[j
ngD/ fdB i/b ftu eZND bZfrnk. e[M
d/o wro'A T[; d/ e/; d[pkok T[r nkJ/.
T[; B/ wfj;{; ehsk T[; ftZu d[pkok
Sesh gqt/S eo rJh. go T[;d/ B/so
mhe Bk j'J/. T[j nBQk jh fojk. T[j fe;/
w"e/ dh skV ftu u[Zg eoe/ i/b ftZu
fdB eZNh eodk fojk. nkfyo fJe fdB
i/b ftu n?;h xVh nk jh rJh id
;?;wB X'y/ Bkb j'Jh jko dk pdbk b?
;edk ;h. fcb;shBhnk B/ e'Jh pj[s
r[gs whfNzr eoBh ;h fJ; bJh T[BQK B/
whfNzr T[; poKv/ ftu oZy bJh fiZE/
;?;wB pzd ;h. fJj ;[D ;?w;B y[S j'
frnk go u[Zg fojk. whfNzr S[o{ j'D s/
whfNzr tkb/ poKv/ ftu ;ko/ T[x/ T[x/
fcfb;skBh p?m/ j'J/ ;B. ;?;wB s'A j[D
vod/ BjhA ;h feT[Afe T[j sK fBwkDk
fijk e?dh ;h, T[; dhnK nZyK th BjhA
;B. ;?w;B B/ fJj ;koh ;fEsh nkgD/
bJh nB[e{b ;wMh s/ T[; B/ d[pkok tX/
e/;K eoe/ g?dk j'Jh nkgDh Sesh Bkb
T[; fpbfvzr B{z T[;d/ fJe Ewb/ d[nkok
;[ywBh ;[y nzfwqs gqG Bkw[ ..
;[y[ gqG f;woB ek nzs[ B gko ..
f;wofj ;/ iB fiB eT[ gqG wfJnk
..
BkBe fsB iB ;oBh gfJnk ..§..
gzBK ¢¦£
gdnoEL M{o/- fuzsk eodk, jfo r[B
pkBh-joh d/ r[DK tkbh pkDh, ;jfi-
nv'b nt;Ek ftZu. ;wkBh-bhB j'
iKdk j?, fBjub-Bk fjZbD tkbk,
ewb-fjodk o{g eT[b c[Zb, fprk;B[-
fyVkT[, nBjd- brksko, M[Beko-
o;hbh fwZmh nktkz, wfJnk-w/jo,
dfJnk.
noEL gqG{ dk f;woB eoB Bkb
iht d/ ;ko/ ezw g{o/ j' iKd/ jB Gkt
T[j iht fe;/ b'VQ d/ nXhB BjhA ofjzdk
ns/ T[j iht ed/ fuzsk d/ tZ; BjhA
ofjzdk. gqG{ dk f;woB eoB Bkb iht
e/tb tkfjr[o{ d/ r[D rkT[Adk j? Gkt
T[; iht e/tb gqG{ dh f;cs-;kbkj
eodk j? ns/ ;ji nt;Ek ftZu fNfenk
ofjzdk j?. gqG{ dk f;woB eoB Bkb iht
dk wB o{gh nk;D v'bdk BjhA ns/ T[;
d/ fjod/ dk eT[b-c[Zb fyfVnk ofjzdk
g'Eh dkdk ih dh
Xow ihtB iKu j?. T[; gqwkswk ek
fuzsB ubsk oj/. r[o{ pkp/ dh uoB SoB
ftu ofjeo.
nBjd[L- fijVk brksko tidk
oj/.
;fs nkswk no{g j?, nB{g j?,. G/y
s'A ofjs j?, Bkw ofjs j?, EK ofjs j?,
Xow ofjs j?, G? s'A ofjs j?. j/ nfis/
s?B{z Bw;eko j?.
frnkBtkB e' i' nkBzd gqkgs j'sk
j? t'j Gh p[Xh eoe/ j'sk j?. nfrnkBh e'
i' fty/gsk j'sh j? t'j Gh p[Xh eoe/ j'sh
e/;K dh wjZssk
T[Zs/ u[Ze e/ z'o Bkb EZb/ gNek e/
wkfonk. Bshik fJj fBefbnk fe ;?w;B
;w/s ;ko/ fcfb;skBh wko/ rJ/.
g?bh rohBh dkjVhnK dh wjZssk
pko/ fbydk j? fe dkjVhnK oZyD tkb/
g[oS tX/o/ go'VQ s/ gogZe, f;nkD/, Go';/ ;op b'j dk eVk oyDk d'B'A tes e/;K
tkb/, y[b/ fdb ns/ w/jBsh j[zd/ jB. y'z
B/ fJ; rZb dh gqrNktk ehsk j? fe
n"osK dkjVh tkb/ g[oSK B{z neoSe
;wMdhnK jB ns/ nkw b'e th T[BQK B{z
;wMd/ jB. ehsh rJh y'i s'A gsk
bZrdk j? dkjVhnK tkb/ B"itkB r?o
dkjVhnK w[ZSK tkb/ ftneshnK d/
w[ekpb/ ftu ;'jD/ brd/ jB. dkjVhnK
tkb/ wB[Zy j";b/ s/ Sesh tkb/ wzB/
rJ/.
o{; d/ gqf;ZX fbykoh ;qh Nkb;NkJ/
nkgD/ e/;K s/ dkjVh dk pj[s fynkb
oZydk ;h. id T[; B{z g[ZfSnk frnk
nfijk feT[A eodk j? sK T[; B/ e/;K B{z
e[dos d/ B/V/ j'D dk ;kXB dZf;nk.
fejk wB[Zy d/ o'w fJt/A jB fit/A Xosh
bJh pBk;gsh j?. pBk;gsh s'A fpBK
Xosh ftokB j?, eo{g j?. fJt/A e/;K s'A
fpBK wB[Zyh ;oho th ftokB j?. e/; iK
;oho d/ o'w wB[Zy dh y{p;{osh jB.
n"osK bJh fJj fSzrko jB.
r[o{ r'fpzd f;zx e/;K pko/ c[owkB
eod/ jB.
e/;K dh tZvw[bh dks dh ;Bk;h
fJ; rZb s'A jz[dh j? nzfwqs gkB eotkT[D
;w/A r[o{ ih B/ nkgD/ ykb;/ B{z gzi eeko T[BQK dk ;oho gzE ftu nksw rqzE ftu
pyfS; ehs/ jB T[BQK ftu'A gqEw eeko
e/; jB feT[Afe e/;K eoe/ jh ykb;/ dh
ftZbyDsk pDdh j?. T[j bZyK ftu
yb'sk gSkfDnk iKdk j?. ;tk bky ;/
J/e bVkT[ dh GktBk tkbk wB[Zy jh
pkehnK Bkb'A ftbZyD j? ns/ Sesh dk
;{ue j?.
e/;K dh wjZssk pko/ r[o{ r'fpzd
f;zx ih B/ ;w/A-;w/A e[M jdkfJsK zkoh
ehshnK jB. fJE/ jh pZ; BjhA T[BQk
nkgDh ekpb dh ;zrs B{z G/i/ j[ewBkw/
ftu e/;K B{z nkgDh w'jo fejk ;h. jo
fJe f;Zy s/ fJj pzXS brkJh ;h T[j
nkgD/ f;o s/ e/; oZy/. 26 i/m ;zws
1756 fpeowh wJh 1699 Jha B{z fJj
j[ewBkwk r[o{ r'fpzd f;zx ih B/ d;sys
j?. gqG{ dk f;woB eoB Bkb iht d/
nzdo fJe-o; ;zrhs ubdk ofjzdk j?
Gkt gqG{ d/ f;woB s'A i' ;[y T[gidk j?
T[j ed/ w[Zedk BjhA. e/tb T[j iht jh
gqG{ B{z f;wod/ jB fiBQK T[s/ gqG{ dh w/ e[dos B{z ;kiD tkbk gqG{, nkekok-
jo j[zdh j?. j/ BkBe ! e'Jh tvGkrh
iht jh gqG{ d/ f;woB eoB tkb/ r[ow[yK
dh SoDh g?Adk j?.§.
jfo f;woB[ efo Grs gqrNkJ/ ..
jfo f;wofB bfr p/d T[gkJ/ ..
jfo f;wofB GJ/ f;X ish dks/ ..
jfo f;wofB Bhu uj[ e[zN iks/ ..
jfo f;wofB Xkoh ;G XoBk ..
f;wfo f;wfo jfo ekoB eoBk ..
jfo f;wofB ehU ;rb nekok ..
jfo f;woB wfj nkfg fBozekok ..
efo feogk fi;[ nkfg p[MkfJnk ..
BkBe r[ow[fy jfo f;woB[ fsfB
gkfJnk..®..¡.. gzBK ¢¦£
gdnoEL jfo f;woB[-gqG{ dk
f;woB, gqrNkJ/-wSj{o j'J/, jfo
f;wofB-gqG{ d/ f;woB ftu, GJ/-j'
rJ/, f;X-T[j g[oS i' ;kXBK d[nkok
nkswe nt;Ek dh f;yo s/ gj[zu ikJ/
j?. frnkBh n"o e[M d/ysk j? fi;e'
d/yB/ ;/ U;eh fty/gsk Bftos j'sh j?.
n"o nfrnkBh T[; e' BjhA d/y ;esk.
fJ; ekoB ;/ T[;e' fty/gsk ofjsh j?.
frnkBtkB e' ;[Xh eh fJekrosk ;/
nkBzd gqkgs j'sk j?. nfrnkBh e'
fJekrosk BjhA j'sh. :jK fdqSNKs d/
eo ;wMks/ j?.
eztb dk c[ZbL- fueV$gkDh ftu
ofjzdk j?, go nkg T[Zuk ofjzdk j?. pqjw
frnkBh ftekoK d/ fuZeV ftu ofjzdk j?
go nkg T{uk ojsk j?. eztb ek c{b,
j/m ikoh j'fJnk.
IU ;fsr[o{ ih ;jkfJ.. ;opZs
;zrs ekpb r[o{ oy/rk. s[;K T[s/ n;kvh
pj[s y[Sh j?. s[;K yzv/ dk nzfwqs gziK s'A fijV/ oki/ d/ fto[X ig sg eoB br/
b?Dk, e/; oyD/ fJj n;kvh w'jo j?.
dh gkbDk eoBh ;opZs nGkfynk dk
e[mk ykt/, Bkjh swke{ Bk tosDk.
GkdBh e/; eNtkD tkb/ sZEk ezfBnk
wkoB tkb/ ;/ w/b Bk oZyDk. whD/
w;zdhJ/ okw okJhJ/ eh ;zrs Bk
p?;/, r[opkDh gVBh tkfjr[o{ tkfjr[o{
igDk. r[o{ eh ofjs oyDk ;opZs ;zrs
go w/oh y[Sh j't/rh.
e/;K d/ oZyD pko/ d;w gksSkj B{z
dkB f;zx B/ ;tkb ehsk. T[so ftZu
d;w gksSkj B/ i' c[owkfJnk T[;B{z
;{oi gqekS ftu GkJh ;zs'y f;zx ih
fbyd/ jB,
dkB f;zx ;[fD eoB ik e', j' ofj
Boe f;yske'..
e/;B s/ jw b/j[ g;kB, ufj puktB
e;N wjkB..
e/; s/ rj[ s[os fBekofj, ngBh
bkrh Skg fpukofj..
Gkt fJj r[o{ dh w/jo jB T[j tZv/
s'A tZv/ eSN ftu'A nkgDh brh Skg
d/ye/ nkgD/ f;Zy B{z puk b?Dr/. fJt/A
e/;kXkoh f;Zy B{z fJj sK j't/rk T[;dk
th wkbe j?. r[o{ ;kfjp d/ eEB nB[;ko
ftokiwkB j?.
ip br ykb;k oj/ fBnkok, sp
br s/i fdU w? ;kok..
ip fJj rj? fpgoB eh ohs, w? Bk
eo{z fJB eh goshs..
stkohy r[o{ ykb;k Gkr fJe Bzpo
3 gzBk 1201 tkse ;{oi gqekS ftu
frnkBh frnkB f;zx 61thA ;kyh ftu
doi j? f;ZyK B/ r[o{ r'fpzd f;zx ih B{z
g[ZfSnk ;G XowK ftu foShnK w[BhnK d/
e/; j'D d/ pkti{d fJBQK B{z e/; eND dh
G?Vh ohsh fet/A S[o{ j'Jh. fJ; d/ itkp
ftu r[o{ ih B/ dZf;nk fJe ;{do okik
Bzd uzd nfijk pbh ;h T[; B/ eJh
T[ue'Nh d/ okfinK B{z GkiVK gk
fdZshnK. jko/ j'J/ oki/ pqkjwDk e'b rJ/
T[j nkgD/ ig sg s/ wzsoK Bkb okik
Bzduzd B{z ftBkS eo d/D sK T[j ;[y dk
, ish-nkgD/ ;ohoe fJzfdqnK B{z tZ;
ftu oZyD tkbk, uj[ e[zN- ;ko/ ;z;ko
ftZu, iks/-wSj{o, Xkoh-fNekJh,
XoBk-Xosh, ekoB eoB- Xosh s/ ;koh
fdqSNwkB irs, r[ow[fy-r[o{ dh okjhA.
noEL gqG{ dk f;woB eo e/ nkw
iht ;z;ko ftZu wSj{o j' iKd/ jB. gqG{
d/ f;woB ftZu i[V e/ jh foShnK B/ t/
d, g[okD nkfd Xkowe g[;se fby/.
gqG{ d/ f;woB d[nkok jh iht f;ZX, ish,
;sh nkfd pD rJ/. gqG{ d/ f;woB d[nkok
jh iht dks/ pD rJ/. gqG{ d/ f;woB dh
poes Bkb Bhu iht ;ko/ ;z;ko ftZu
wSj{o j' rJ/. gqG{ d/ f;woB B/ jh ;koh
Xosh B{z nk;ok fdZsk j'fJnk j?. fJ;
bJh j/ GkJh ! ;z;ko d/ eosk Gkt gqG{
dk jh e/tb f;woB eoBk ukjhdk j?.
gqG{ f;woB tk;s/ jh gqG{ B/ fJj ;kok
;z;ko pDkfJnk j?. fiE/ gqG{ dk f;woB
j? T[E/ fBozeko nkg tZ;dk j?. j/ BkBe
! fi; iht B{z gqG{ f;woB dh ;wM fdzdk
j? T[; iht B/ r[o{ dh pySS d[nkok gqG{
f;woB dh dks gqkgs eo bJh j?. ®.¡.
gkDh j'o nkt/, nkg n"o T[Zuk j' iksk
j?.
pqjw frnkBh wkfJnk j'o nk ikt/
nkg gqG{ e/ r[D rksk j?.
eztb ek c{b ;{oi e/ nkB/ ;/
fybsk j? s/ fSg ikD eoe/ w[oMk
iksk j?.
pqjw frnkBh r[o{ ek ifg nZm/
gfjo eosk j? ih. eztb e/ c{b eh
gzyVhnK fJsBhnK e'wb jB fe gkDh
dhnK pz{dK ibdh jh fsbe iKdhnK
;kj b? ;eD. pqjwD okik Bzd d/ fto[X
ig sg eoB br gJ/ id oki/ B{z fJ;
rZb dk gsk bfrnk sK oki/ B/ T[jBK
pqjwDk B{z ikB' wkoB d/ j[ew fdZs/.
j'J/ ;h go oki/ d/ tzho B/ oki/ B{z ;bkj
fdZsh fe ;r'A T[BQK d/ f;o w[B e/ SZv
d/t' fJt/A fJe sK ig sg s'A tzfus j'
ikDr/. d{ik ;wki ftu w{zj fdykT[D d/
bkfJe BjhA ofjDr/. fi;s/ ytkoh Goh
fizdrh fiTA{Dr/. i' w"s Bkb'A th wkVh
j?. oki/ B/ fJt/A ehsk go gfss j'J/
pqkjwDK B/ fJ; d{yD B{z G{yD eoe/
gqekfSs ehsk. w[zvD dhnK eJh f;csK
eoBhnK S[o{ eo fdZshnK. Bshik fJj
fBefbnk G'b/ Gkb/ b'eK B/ pqjwDK d/
gqGkt B{z wzB fbnk. e/;K B{z esb eoBk
nozG eo fdZsk fi; s/ w[zvB fotkz g?
frnk. wZe/ ftZu gho pjhU dhB Bkb
j'Jh rbpks ;w/A r[o{ BkBe ih B/ pV/
;gSZN SpdK ftZu e/;K dh wjZssk pko/
c[owkfJnk ;h T[jBz{ oZp dk ;/te ;wfMnk
ikt/rk fijVk gqwkswk dh fdZsh j'Jh
dks Bz{ ;zGkb e/ oy/rk T[;Bz{ oZp d/
dopko ftZu dkyb j'D dk wkD j't/rk.
gho pjhUdhB r[o{ ih Bz{ efjzdk j? ;[Bs
s'A fpBK gqG{ dh dorkj ftZu Y'Jh BjhA.
r[o{ ih B/ T[;dk T[so fdZsk.
;Zuh ;[Bs oZph dh w[fJ e/; b?
nkfJnk Bkb.
i' oy/ nwkBsh X'ykpkz pzdk Gkb.
ntb ;[Bs w[fJ j? f;o go oy/ i'fJ.
gkt/ woksp ;: dh tvk oyh;o
j'J/.
fco efjzd/ jB e/;K B{z eNtk e/ fjzd{
w[;bwkB d[fJ ytko j' rJ/ j'.
nkyh BkBe ;kj ;u ;[Dj[ pjkU
dhB
gho fjzd{ w[;bwkB d/fJ f;o r[wEhJ/
ijho
s/o/ pZe/ bfJD dzs o;hbk ;'jD/ BZe
s/ bpV/ tkbk.
(gzBk 567)
wodkB/ r[o{ ih B{z fszB rZbK
;wMkJhnK ;h.
T[j nkgD/ e/; Bk eZN/. nzfwqs t/b/
T[m e/ f;woB eo/ s/ roiwzdK dh wdd
eo/.
£H ;'u? ;'fu B j'tJh i/ ;'uh by
tko ..
u[g? u[g B j'tJh i/ bkfJ ojk fbt
sko ..
G[fynk G[y B T[soh i/ pzBk g[ohnk
Gko ..
;j; f;nkDgk by j'fj s fJe B
ub? Bkfb ..
fet ;funkok j'Jhn? fet e{V? s[N?
gkfb ..
j[efw oikJh ubDk BkBe fbfynk
Bkfb ..¡.. ig[ih gzBK ¡
gqG{ dk fwbkg shoE fJSBkB, w'B
XkoB, SZsh gqeko d/ gdkoE ykD,
dkB-g[zB eoB, fe;/ j'o eqw eKv iK
f;nkDg Bkb BjhA j' ;edk. gqG{ Bkb
iht d/ fwbkg dk fJZe jh sohek j? fe
iht gqG{ dh ozk ftZu oj/. oZp tb'A fJj
n;{b w[ZY s'A jh iht bJh zo{oh j?. fgsk
d/ ej/ ftZu g[Zso s[odk j? sK nkg;h
B/Vsk pDh ofjzdh j? go i/ g[Zso fgsk
dk fejk Bk wzB/ sK d'BQK ftZu d{oh g?
iKdh j?. r[o{ rqzE ;kfjp dh f;fynk B{z
SZv e/ fe;/ d/th d/ts/ B{z wzBDk w{oysk
j?.
tkfjr[o{ ih ek ykb;k.. tkfjr[o{
ih fe csfj..
jB pqjw frnkBh T[go e'Jh n;o BjhA
j[zdk ukj/ fe;h e/ pV/ wjZb j'tD.
r[o{ wjkoki jw ;G go pyfSS
eoB. r[o{ ek gq/w fwb/, fjod/ o{gh,
posB w/A gqw/So ek Bkw fwb/.
pkp/ BkBe B/ rkftnk, fJsBk
fNe e/ rkfJnk fe rkT[Dk ''ig[@ pB
frnk. tkfjr[o{ tkfjr[o{ ih.
g'soh
gowihs e"o
B?SBb e?ghNb e?Bpok