Page 36 - Punjab Times September 2019 Edition
P. 36

36
           36
           36  gzikp NkJhwz, f;vBh, ;szpo, f;vBh, ;szpo  2019
           36 gzikp NkJhwgzikp NkJhw , f;vBh, ;szpo
           36 gzikp NkJhwgzikp NkJhw , f;vBh, ;szpo, f;vBh, ;szpo

                        wK dk gekfJnk sk
                        wK dk gekfJnk sk k fe o?vhw/v ykDk
                        wK dk gekfJnk sk
                        wK dk gekfJnk sk k fe o?vhw/v ykDkk fe o?vhw/v ykDk
                        wK dk gekfJnk skzk fe o?vhw/v ykDkk fe o?vhw/v ykDk
                                        tXhnk ykDk j?. y'i pko/ j'o th pj[s  nkJ/ jB.             ykXk ikJ/< fJ; eoe/ ykD/ ftZu w?bkov  fueBkJh nke;hiB Bkb fwbdh j? sK
                                        ;kohnK ;ktXkBhnK dZ;hnK ik ojhnK  pzko ftZu th nk;kBh Bkb pfDnk  gqshfefonk ;jh Yzr Bkb BjhA j[zdh.  T[j pdp{ wkodk j?.
                                        jB. go i/ e'Jh wzB/ sK jh n;hA e?A;o d/  pDkfJnk ykDk fJj fwb iKdk j?.  fi; tiQk Bkb wkJheq't/t dh rowh ftZu  fJ; s'A puD bJh ykD dhnK uhzK
                                        tkX/ s'A pu ;ed/ jK. nfij/ G'iB ekoB  pzko d/ ykD/ dk ;[nkd th tZyok j[zdk  fsnko j'J/ ykD/ dk ;[nkd fcZek ns/ p/  ftZu n?ANh-n"e;hv?AN dk fJ;s/wkb ehsk
                                        b'eK u e?A;o j'D dk ysok tX fojk j?  j? ns/ fJ;B{z pDkT[D dh fJZe tZyoh  ;[nkdh j[zdk j?.  iKdk j?. w?bkov sZs tXhnkn?ANh-
                                        s/ b'e ikDd/ j'J/ th epoK d/ okjhA g?  gqfefonk th j[zdh j?. o?vhw/v ykDk nZr  gkozgfoe sohe/ Bkb ;/e/ j'J/ whN  n"e;hv?AN jB. go j?okBh dh rZb fJj
                                        oj/ jB. rbs okj ekoB jh j[;hB  's/ xZN ns/ wkJheq't/t ftZu tZX  dk ;[nkd fJZe y'i w[skpe wkJheq't/t  j? fe T[j fJBQK ykD tkbhnK uhzK ftZu
                                        fizdrh jZEK u'A r[nk oj/ jK. fe;/ T[go  pDkfJnk iKdk j?. eJh getkB sK  ftZu fsnko ehs/ rJ/ whN d/ ;[nkd dk  j[zdk jh BjhA.
                                        tkb/ s/ v'ohnK n;hA nkg ;[ZNd/ jK. G'iB  wkJheq't/t ftZu jh pDkJ/ iKd/ jB.  fJZe fsjkJh j[zdk j?. wkJheq't/t ftZu  o?vhw/v ykDk pDkT[D tkfbnK dh
                                                                     wkJheq't/t ftZu gekT[D 's/ fJ; ftZu  ykDk S/sh pD iKdk j?, fJ; bJh fJ;  e'fSS j[zdh j? fe ykD/ B{z yokp eoB
                                                                     tZyoh soQK dhnK e?wheb fefonktK  dk tZX fJ;s/wkb ehsk iKdk j?. go  tkb/ e?wheb fon?eSB s'A gfjbK jh
                                         vkH nwoihs NKvk
                                         vkH nwoihs NKvk
                                          vkH nwoihs NKvk
                                          vkH nwoihs NKvk
                                         vkH nwoihs NKvk
                                                                     j[zdhnK jB. ykD/ ftZu j'D tkbhnK  ykD bJh n;hA nkgD/ G'iB dk ;kok  T[;B{z yk fbnk ikt/. fJ;/ bJh fJ; soQK
                                                                     o;kfJDe fefonktK 'u'A ;G s'A wSj{o  ;tkd r[nk pfjzd/ jK. fJ; soQK d/ ykD/  fsnko ehshnK ykD tkbhnK uhzK dh
                                        njko ;'u ;wM tkbk j't/ sK igkBhnK
                                                                     'w?bkov fon?eSB' j?. fJ; B{z ;G s'A  dh wzr uhB ftZu pj[s j?. 2015 ftZu  T[wo xZN oZyh iKdh j?.
                                        tKr fizBh wozh T[wo wkD ;ed/ jK.
                                                                     gfjbK 1912 ftZu coK; d/ ftfrnkBh  fpqN/B d/ nypko 'd N?bhrqkc' dh fJZe  eJh tko g?e j'J/ ykfDnK ftZu
             GZi d"V Goh fzzdrh ftZu ykDk  fJ; pko/ fco th ed/ rZb eoKr/. vkeNo
                                                                     b[fJ; e?fwb/ w?bkov B/ y'fink ;h.  fog'oN w[skpe fpqN/B dh ;[go wkoehN  ;hbB th j[zdh j?. id ykD dhnK uhzK
          pDkT[D dk fe;/ e'b ;wK jh BjhA j?.  B;hjsK fdzd/ EZe iKd/ jB. d' uko fdB
                                                                        w?bkov fon?eSB ;G s'A tZX p/eoh  ftZu fwbD tkbhnK ykD dhnK uhzK  B{z tZv/ pocykfBnK ftZu oZfynk iKdk
          iK ej' fe wB jh BjhA nky/ bZrdk. jo  Ujdh wzB e/ fco Ujh okj ngDkfJnk
                                                                     dhnK uhzK ftZu j[zdk j?. id ;kv/ ykD  ftZu uhBh dh wksok e'ek e'bk d/ fJZe  j? sK pj[s fznkdk mzv Bkb ykD/ ftZu
          e'Jh nZi eZb w?evkfBbv e/ n?c ;h  iKdk j? i' wB o{j efjzdh j?.
                                                                     dhnK uhzK ftZu w"i{d n?whB' n?f;v B{z  e/B d/ pokpo ;h. ykD/ ftZu fJzBh uhBh  Bwh g?dk j' iKdh j?. j[D T[; dk fJbki
          jzroh i?e ghz/ ikDh o?vhw/v ykDk g;zd  nbNqk-gq';?Z;v G'iB tZX Gko dh
                                                                     uhBh Bkb row ehsk iKdk j? sK fJZe  mhe BjhA j[zdh. ;' e'ek e'bk th ;'u e/  th eZY fbnk frnk j?. BthA seBhe
          eo fojk j?. ''nbNqk-gq';?Z;v'' G'iB e/  fpwkoh dk th ekoB pDdk j?. ftSt
                                                                     yk; sohe/ dk fon?eSB g?dk j[zdk j?,  fJ;s/wkb ehsk ikt/ sK fe pknd u  dh wdd Bkb pocykfBnK d/ nzdo ykD/
          e, fueB BrN; ns/ pq?v Bkb pD/  f;js ;zrmB (vpfbT{n?ZuU) dk
                                                                     fi; eoe/ ykDk G{o/ ozr dk j' iKdk j?  fe;/ B{z th d'Sh Bk mfjokfJnk ikt/.  B{z ekov p'ov dhnK fvZphnK ftZu pzd
          G'iB dk pzko B/ torheoB eo fdZsk  efjDk j? fe gq';?Z; ehs/ whN ekoB e?A;o
                                                                     ns/ T[;dk ;[nkd tZX iKdk j?. fp;e[N,  gkozgfoe sohe/ Bkb ;[nkd ykDk  eoe/ oZfynk iKdk j? fiBQK 's/ w?Nkfbe
          j?. g?e ehs/ rJ/ G'iB tZvh wksok 'u  dk ysok tX ;edk j?. ftSt f;js
                                                                     sb/ j'J/ fgnkz, fuZg;, sb/ j'J/ nkb{  pDkT[D ftZu ;wK bZrdk j?. fJ; bJh  fcbw uVh j[zdh j?. fJ; Bkb ykDk mzvk
          fsnko ns/ g?e ehs/ rJ/ pq?Zv ns/ pzB  ;zrmB dk efjDk j? fe gq';?Z;v whN
                                                                     torhnK ykD dhnK uhzK fJ;/ fon?eSB  b'e j'o pdb sbkS oj/ jB. go nZieb  ofjzdk j?. T[; ftZu Bk sK p?eNhohnk
          fwZm/ iK zkfJe/dko g?e ehs/ rJ/ ;B?e;  e?A;o d/ yso/ B{z E'VQk j'o tXkT[Adk j?.                                       g?dk j[zd/ jB ns/ Bk jh ykD/ 'u'A Bwh
                                                                     eoe/ fJzBhnK ;[nkd pDdhnK jB.  skzk wK d/ jZEK d/ pDkJ/ xo d/ ykD/
          ukeb?N ns/ wfmnkJhnK ;'Yk ns/ ;"cN  fJZe y'i Nhw B/ :{Bhtof;Nh ;'op'B                                                 iKdh j?.
                                                                        fpqN/B d/ G'iB y'ieko ;Nhw J/bw'o  dh wzr brksko tZXdh ik ojh j?. eJh
          vfozez whNpkb, g'bNoh T[sgkd ns/  g?fo; ;kJhN 'u d' fdB ;ot/yD ehsk                                                      fsnko ykD/ dh wzr g{oh eoB ftZu
                                                                     efjzd/ jB fe ykD dhnK uhzK ftZu j'D  si[op/eko o;'JhnK dk th efjDk j? fe
          wZSh d/ Br?ZN;B{vbz ns/ ;{gco'zB  fe b'e eh yKd/-ghAd/ jB. nbNqk-                                                     wkJheq't/t wddrko j?. go fJ; dk
                                                                     tkbk fJj e?wheb fon?eSB pj[s  wkJheq't/t jo sohe/ dk ykDk pDkT[D
          iK fsnko G'iB yzv, s/b ns/ tZX uoph  gq';?Z;v ykD/ s'A fezBk ysok j' ;edk                                             ;[nkd gkozgfoe sohe/ Bkb pD/ ykD/
                                                                     r[zMbdko j?. n?whB' n?f;v BkJhNq'iB  bJh ;jh BjhA j?. ;' wkJheq't/t dk th
                                                                                                                                d/ ;[nkd tork tXhnk ed/ th BjhA j'
          tkbk ykDk ;kok nbNqk-gq';?Z;v ykDk  j?< fiBQK 's/ nfXn?B ehsk frnk j? T[j
                                                                     Bkb fwbe/ ykD dhnK uhzK ftZu  fJ;s/wkb ;'u ;wM e/ jh eo'. wkJheq't/
                                                                                                                                ;e/rk. xo dh GV'bh u pDh dkb dk
          j?. fijVk ykDk ;tkd j't/rk Ujh  tX/o/ wZX torh T[wo dhnK n"osK ;B.
                                                                     fpjsohB y[Sp{ g?dk eod/ jB. tZX  t s/z rowh Bkb gkDh B{z g{oh soQK
                                                                                                                                e'Jh th w[ekpbk BjhA eo ;edk.
          fBr{Dk j[zdk j? feT[Afe fe sVe/ dh  fijBK B{z gzi ;kbK n";sB ti'A
                                                                     gkDh tkb/ ykD/ ftZu fJj e?fweb  ;[ek fdzdk j? ns/ ykDk th ;[Zek jh
                                                                                                                                   gkozgfoe sohe/ Bkb pD/ ykD/ B{z
          Gowko j[zdh j?. ;kV G[zB okV e/ ;G  ngDkfJnk frnk. fpqfNS w?vheb
                                                                     fon?eSB BjhA j[zdk. id'A eZu/ nkb{ B{z  pDdk j?. idfe ykD/ B{z w[bkfJw oZyD
                                                                                                                                ;[nkdbk pDkT[D tkb/ sZs T[; ftZu
          sZs n;hA nkg BSN eo pfjzd/ jK. pzko{  ioBb d/ nzefVnK w[skpe f;ZN/ ti'A
                                                                     szd{o ftZu ;/fenk iKdk j? sK T[;dh  bJh T[jd/ ftZu jbeh Bwh dk j'Dk pj[s  w"i{d j[zd/ jB go T[;B{z pDkT[D ftZu
          ykDk;ZG ;tkdh fwb/rk go zo{oh sZsK  ykD/ ftu nbNqk-gq';?Z;v G'iB dk
                                                                     80 ch;d Bwh ubh iKdh j?. id nkb{  jh zo{oh j[zdk j?. i/ wkJheq't/t ftZu ykD/  ;wK zo{o bZrdk j?. fizBk ykDk j"bh 2
          s'A ;ZyDk. s/ jK j[D th s[;hA w/oh fJe  nB[gks 10 ch;dh tfXnk ns/ fco
                                                                     T[pbD bZrdk j? sK gkDh Gkc pD e/  B{z ;jh rowh 's/ gekfJnk ikJ/ sK ykDk  gZe/rk UBk jh ;tkdbk s/ bzs Gfonk
          th BjhA wzB'r/ feT[A fe ;tkdK B/ gZNh  e?A;o d/ nzefVnK ftu 12 ch;dh tkXk
                                                                     T[Zv iKdk j? ns/ T[; dk fSbek ;[ZeD  fJzBk p[ok th BjhA pDdk. go nkw nZXk  j't/rk. ;' fpjso sK fJjh j? fo xo dk
          j'Jh j? d[BhnK.               j'fJnk. fJ; s'A f;ZXk ;ze/s fwbdk j?                                                    gZfenk j'fJnk jh skzk ykDk jh ykXk
                                                                     bZrdk j?.                    gfenk j[zdk j? wkJheq't/t dk ykDk.
             fJj e'Jh ikD e/ jh BjhA okzh fe  fe gq';?Z;v G'iB ikB b/tk G'iB j? s/                                              ikt/. fJzi T[wo dh ejkDh th bzph j't/
                                                                        fJjh ekoD j? fe ;/e/ j'J/ nkb{ dk  fznkdkso wkJheq't/t 2H45
          nbNqk-gq';?Z;v G'iB dk ;kvh f;js s/  fJ; dk o[MkB xoK ftu fdB p fdB                                                   rh s/ ykD/ dk ;tkd th d[rDk fwb/
                                                                     fSbek G{ok j[zdk j?. idfe nkb{ nzdo'A  rhrkjoNz  's/ feoDK eZYd/ jB.
          eh n;o j' fojk j?. eko u'A th BjhA e'Jh  pj[s jh gqubs j' fojk j?. fJzi n;hA                                          rk. wB B{z y[Sh th b'jV/ dh fwb/rh zok
                                                                     nkgD/ e[dosh ozr dk jh j[zdk j?.  fueBkJh, uhBh ns/ gkDh bJh fJzBh
                                                                                                                                nzwk e/ zo{o d/yDk feT[Afe ykDk jh
          T[soBk ukj[zdk. uZbd/ uZbd/ jh c{v  nkgDh fzzdrh dhnK xVhnK xZN eo
                                                                     w?bkov fon?eSB bJh ykD/ ftZu Bwh  rowh T[fus j?. fJzBh rowh ftZu nfijk
                                                                                                                                nZSh f;js dh dtkJh j[zdh j?. wK jh
          g?e b? e/ vokJht eod/ eod/ jh ykXk  oj/ jK.
                                                                     dk gZXo gzi ch;d xZN j'Dk zo{oh j?.  ykDk nk;kBh Bkb gekfJnk ik ;edk
                                                                                                                                x'b ;edh j? r'b uzd torh o'Nh u
          iKdk j?. nokw Bkb p?m e/ ykD B{z th  n";sB 18 ch;d b'eK dk ykDk
                                                                     T[d'A jh ykD/ dh T[Zsbh sbh G{o/ ozr dh  j?. wkJheq't/t ftZu pD/ ykD/ dh fJZe
                                                                                                                                ohMK. Ujd/ jZEK u'A G'iB u fefonk
          fe;/ e'b ;wK BjhA j?. s[jkB{z fJj ikD  nbNqk gq';?Z;v j?. n";sB ;kbkBk gqsh
                                                                     pDdh j?.                     j'o gq/SkBh j?, T[j nZXgek j[zdk j?. w[V
                                                                                                                                ;zrhs jh T[woK dh v'o bzph eodk j?.
          e/ j?okBh j't/rh fe nfijk ykDk ykD  10 jzko 'u 79 ftnkesh e?A;o ghVs
                                                                        ykD/ B{z nZr 's/ ;/eD Bkb w?bkov  fJ;B{z bzw/ ;w/A sZe cfoi ftZu th oZfynk  id wK G?D wB fuZs bk e/ gfotko
          tkb/ 1,05,000 jzko b'eK 's/ ehs/ rJ/  j[zd/ jB. 10 ch;d gq';?Z;v ykD/ d/
                                                                     fon?eSB s/zh Bkb j[zdk j?. go wkJheq't/  iKdk j?, fi; eoe/ fJ;dk ;[nkd yokp  bJh ;tkdbhnK uhzK fusodh j? sK
          nfXn?B w[skpe T[BQK ftZu e?A;o dk  nB[gks d/ tXD Bkb ;kbkBk 10 jzko
                                                                     t ftZu s/z feoDK zohJ/ ykD/ B{z ;/fenk  j' iKdk j?. fJ; bJh S/sh jh yokp th  d{o rJ/ BkBe B{z th G[Zy bZr iKdh j?
          tX/o/ ysok gkfJnk frnk j?. wkfjoK  b'eK ftu'A 9 j'o e?A;o ghVs j' ;ed/
                                                                     iKdk j?. j[D s[;hA nkg jh ;'u' fe  j' iKdk j?. f;js bJh th mhe BjhA  s/ T[j th xo gosD bJh ekjbh eodk
          dk efjDk j? fe f;jswzd y[oke ;G s'A  jB. nfXn?B d"okB fJj sZE ;kjwD/                                                  j?.
                                                                     wkJheq't/t fe iK ;/fenk j'fJnk ykDk  ;wfMnk iKdk. id nZXge/ whN dh
              e?B/vk u gVQd/ ftfdnkoEhnK B{z MNek,
              e?B/vk
              e?B/vk
              e?B/vk  u gVQd/ ftfdnkoEhnK B{z MNek,u gVQd/ ftfdnkoEhnK B{z MNek,
              e?B/vk 'u gVQd/ ftfdnkoEhnK B{z MNek,u gVQd/ ftfdnkoEhnK B{z MNek,
                                                                        gkfe;skB  u y'dkJh d"okBu y'dkJh d"okB
                                                                        gkfe;skB u y'dkJh d"okB
                                                                        gkfe;skB
                                                                        gkfe;skB
                                                                        gkfe;skB 'u y'dkJh d"okBu y'dkJh d"okB
                    uVQd/ toQ/ tXDrhnK w[SebKebK ebKebK ebK
                    uVQd/ toQ/ tXDrhnK w[
                    uVQd/ toQ/ tXDrhnK w[
                    uVQd/ toQ/ tXDrhnK w[
                    uVQd/ toQ/ tXDrhnK w[
                                                                           fwbhnK g[oksB w{oshnK
                                                                           fwbhnK g[oksB w{oshnK
                                                                           fwbhnK g[oksB w{oshnK
                                                                           fwbhnK g[oksB w{oshnK
                                                                           fwbhnK g[oksB w{oshnK
                                                                                                                                w{oshnK B{z p/Sehwsh dZf;nk frnk j?.
                                                                                                                                fJj w{oshnK ghb/ gZEo Bkb pDkJhnK
                                                                                                                                rJhnK jB ns/ fJBQK 's/ f;zd{o d/ fBSkB
                                                                                                                                d/y/ ik ;ed/ jB. fJj w{oshnK wjktho
                                                                                                                                jB{zwkB, rD/S wjkoki ns/ Bzdh
                                                                                                                                wjktho dhnK dZ;hnK rJhnK jB.
                                                                                                                                   ;'bzo pkzko dhnK szr ns/ ;zxDh
                                                                                                                                nkpkdh tkbhnK rbhnK 'u ;fEs fJ;
                                                                                                                                wzdo dh w[ozws bJh y'dkJh d/ ezw d"okB
                                                                                                                                wzd{oK B{z tZy-tZy nkeko dhnK 15
             N'oKN' (fpT{o')- T[BNkohU d/ ekbiK ns/ :{Bhtof;NhnK ftu Bt/A nekdfwe                                               w{oshnK fwbhnK. wzdo d/ g[okD/ fjZ;/
          toQ/ dh S[o{nks ftfdnkoEhnK bJh fuzsk ns/ eoz/ dk tkX{ p'M b? e/ nkJh j?. vr                                          'u coS dh y[dkJh d"okB fJBQK w{oshnK
          c'ov ;oeko B/ fNT{SB ch; ftu Gkt/A 10 ch;dh eN"sh eo fdZsh j? go xZN                                                  d/ Bkb jh fJe jtB e[zv ns/ fJe S'Nh
          nkwdB tkb/ gfotkoK Bkb ;pzXs ftfdnkoEhnK B{z fJ; dk ckfJdk xZN ns/                                                    ;[ozr th fwbh j?, fi; 'u n;Eh ebS
          B[e;kB fznkdk j't/rk feT[Afe ftfdnkoEh B{z ;jkfJsk :'iBk sfjs fwbD tkbh                                               fwfbnk j?. wzfBnk ik fojk j? fe fJj
          oew Bkwkso ofj rJh j?. ;{pk ;oeko dkntk eo ojh j? fe p/jZd xZN nkwdB                                                  fe;/ ;kX{-;zs dk j? feT[Afe fJ; ebS
          tkb/ gfotkoK Bkb ;pzXs ftfdnkoEhnK dh ;jkfJsk bJh T[BNkohU ;N{v?AN                                                    e'b ftnesh d/ e[ZM fBZih ;kwkB fwb/
          nf;;N?A; gq'rokw tZb w[V fXnkB e/Ados ehsk ik fojk j?.                                                                jB. wzdo gqpzXB ns/ y'dkJh eoB
             :kd oj/ fe ;kpek fbpob ;oeko tZb'A 2017 ftu xZN nkwdB tkb/                                                         tkfbnK dk efjDk j? fe fJBQK B{z d/yD
          ftfdnkoEhnK bJh nkofEe ;jkfJsk ftu tkXk ehsk ;h go ghH;hH gkoNh dh                                                    's/ bZr fojk j? fe fJj 1500 ;kb
          ;oeko B/ 670 fwbhnB vkbo dh eN"sh eo fdZsh. T[BNkohU d/ ekbi ns/                                                      g[okDhnK jB. ftS/S g[oksZstkdhnK B{z
          :{Bhtof;NhnK pko/ wzsoh o"; o'wkB' B/ dbhb fdZsh fe ;kpek fbpob ;oeko B/                                              fJj iKuD bJh p[bkfJnk fe fJj
          u'DK s'A gfjbK eJh r?otkip tknd/ eo fdZs/, fi; d/ f;ZN/ ti'A T[BNkohU ;N{v?AN                                         fezBhnK e[ g[okDhnK w{oshnK jB. fJ;
          nf;;N?A; gq'rokw nXhB jZd s'A fznkdk oew fdZsh ik ojh ;h. T[BQK fejk fe                                               d/ Bkb jh ;oeko B{z nghb ehsh rJh
          ftfdnkoEhnK tZb'A u[Zeh ik ojh nktkz B{z T[j uzrh soQK ;wMd/ jB go ;{pk                                               fe wzdo B{z fJe okSNoh ;wkoe x'fSs
                                                                        eokuh- gkfe;skB  'u eokuh d/
          ;oeko dh jkbs B{z ;wMDk ukjhdk j? sK i' b'Vtzd ftfdnkoEhnK sZe :'iBk d/                  jB{zwkB wzdo dh y'dkJh d"okB gqkuhB  eo e/ T[j fJ; d/ g[Bo fBowkD  'u
                                                                     ;'bio pkzko d/ gqf;ZX  Sqh gzuw[yh
          bkG gj[zukJ/ ik ;eD.                                                                     w{oshnK fwbhnK jB. fJBQK gqkuhB  :'rdkB gkT[D.
   31   32   33   34   35   36   37   38   39   40   41