Page 27 - Punjab Times February 2018 Edition
P. 27
27
27
27 gzikp NkJhwgzikp NkJhwz, f;vBh, cotoh, f;vBh, cotoh 2018
27 gzikp NkJhwgzikp NkJhw , f;vBh, cotoh, f;vBh, cotoh
27 gzikp NkJhw , f;vBh, cotoh
vo'B seB'bih dh wdd Bkb pukJh
vo'B seB'bih dh wdd Bkb pukJh
vo'B seB'bih dh wdd Bkb pukJh nk;Nq/bhnk dh :ksok
vo'B seB'bih dh wdd Bkb pukJh
vo'B seB'bih dh wdd Bkb pukJh
nk;Nq/bhnk dh :ksok s/ rJ/ SZsh;rVQ d/ w[Zy wzsoh B/ fBt/s/ rJ/ SZsh;rVQ d/ w[Zy wzsoh B/ fBt/ eK Bkb ehsh uoukeK Bkb ehsh uouk
nk;Nq/bhnk dh :ksok s/ rJ/ SZsh;rVQ d/ w[Zy wzsoh B/ fBt/ eK Bkb ehsh uouk
nk;Nq/bhnk dh :ksok
nk;Nq/bhnk dh :ksok 's/ rJ/ SZsh;rVQ d/ w[Zy wzsoh B/ fBt/s/ rJ/ SZsh;rVQ d/ w[Zy wzsoh B/ fBt/SeK Bkb ehsh uoukeK Bkb ehsh uouk
;w/s tZy-tZy y/soK ftu w"fenK B{z
rJh 2 d';sK dh ikB
rJh 2 d';sK dh ikB sbkSD fJZE/ nkJ/ jK.'' T[BQK fJ; d/
rJh 2 d';sK dh ikB
rJh 2 d';sK dh ikB
rJh 2 d';sK dh ikB
Bkb jh fejk fe Gkos ns/ nk;Nq/bhnk
dofwnkB nkg;h ;wM ns/ d'jK d/SK
ftukb/ ;wkfie-nkofEe ftek; B{z b?
e/ BthA ;'u ns/ tZy-tZy y/soK ftu
;KM/ o;s/ Bkb T[whd dh BthA feoB
ikrh j?.
T[BQK B/ fejk fe T[j gqXkB wzsoh
Bfozdo w'dh d/ ;dGktBk ;zd/Stkje
d/ s"o s/ fJZE/ gj[zu/ jB. Gkos d/ gqXkB
wzsoh Bfozdo w'dh ns/ nk;Nq/bhnk d/
gqXkB wzsoh w?bew NoBp[Zb dh
nrtkJh ftu d'jK d/SK d/ nkg;h foSs/
BthAnK T[ZukJhnK 's/ gj[zu/ jB. owB
f;zx B/ fJ; w"e/ 's/ fejk, ''n;hA nkgD/
w?bp"oB (fpT{o') SZsh;rVQ ;o's ftu fBt/SeK d/ nB[e{b BhshnK
;ZfGnkuko, S'X, seBkb'ih B{z nkg;
gZy'A nwho nk;Nq/bhnk Bkb fBt/S pDkJhnK rJhnK jB. T[BQK d/ ;{p/ ftu
ftu ;KMk eo ;ed/ jK. w?A s[jkB{z nkgD/
nkeofSs eoB 's/ fXnkB d/ fojk j?. ;;sh fpibh ns/ d{i/ ;kXB T[gbZpX
y/so ftu w'joh G{fwek ftu ;theko
nk;Nq/bhnk dh :ksok 's/ fJZE/ gj[zu/ jB. owB f;zx 10 fdB dh nk;Nq/bhnk
eoB ftu ekch y[Sh wfj;{; eo fojk
f;vBh (fpT{o') fBT{ ;kT{E t/bz ftu d' Bkpkbr w[zfvnK B{z bkJhc ;/ftzr
SZsh;rVQ d/ w[Zy wzsoh owB f;zx B/ dh nfXekos :ksok 's/ jB.
jK. owB B/ fejk fe SZsh;rVQ oki
vo'B seBkb'ih dh wdd Bkb ;w[zdo ftu v[ZpD s'A pukfJnk frnk j?. 17 ;kbk
fJj rZb nkyh. owB f;zx B/ wzrbtko owB f;zx B/ fejk, ''n;hA ykBK ns/
w[zv/ r?p/ ftbvo ns/ w'ANh rqhB;b/v p?bhBk d/ T[Zso ftu b?B'e; phu 's/ 11L30 17 ;kb g[okDk j? ns/ fJj d/S dk ;G
dh Skw B{z fBt/SeK d/ fJe ;w{j B{z yfDi, rohB seBkb'ih, ;{uBk
s'A s/zh Bkb tXD tkb/ okiK 'u'A fJe
ti/ ;w[zdo ftu ;ofczr eo oj/ ;B. nukBe T[BQK B{z s/z ns/ 2H5 whNo T[ZuhnK
;zp'Xs eod/ j'J/ fejk fe SZsh;rVQ seBkb'ih, ;wkoN f;Nhz ns/ f;Zfynk
j?.''
bfjoK Bkb ;zxoS eoBk fgnk.
w[zfvnK B{z w[;hps ftu d/y T[BQK d/ d';sK B/ sZN 's/ yVQ/ bkJhcrkov B{z fJ;
jtkJh ;{p/ u rbsh Bkb ikoh fwu rbsh Bkb ikoh fw kJhb n?boN, b'eK kJhb n?boN, b'eK u jcVk-dcVhu jcVk-dcVh
jtkJh ;{p/
jtkJh ;{p/ 'u rbsh Bkb ikoh fwu rbsh Bkb ikoh fwzkJhb n?boN, b'eK kJhb n?boN, b'eK 'u jcVk-dcVhu jcVk-dcVh
jtkJh ;{p/ u rbsh Bkb ikoh fw kJhb n?boN, b'eK u jcVk-dcVh
jtkJh ;{p/
pko/ ikDekoh fdZsh. ibdh jh 35 ;?ezv d/ nzdo t?;Ng?e fbNb ohgo :{H J/H thH
B{z fsnko ehsk frnk. T[BQK B/ w[zfvnK B{z v[ZpD s'A pukT[D T[BQK tZb ihtB pukT{
g'v ;[ZN/. g'v B{z fJ; soQK fvzkJhB ehsk frnk j? fe id'A T[j gkDh Bkb NeokT[Adk
n?boN 'jtkJh ;{p/ ftu p?fb;fNe
j? sK c?b iKdk j?. g'v fszB whNo bzp/ fNT{p nkeko d/ s?okeh :zso ftu c?b iKdk
fwzkJhb dk ysok. s[ozs ;[oZfyns
j? ns/ s?oke B{z sZN sZe tkg; b? nkT[Adk j?.
;EkB bZG bU. fJj vfoZb BjhA j?' dk
bkJhcrkov ;[gotkJhzo ns/ vo'B nkgo/No i? S?ohvkB B/ fJe fpnkB ftu
;zd/S nkfJnk. fJ; fusktBh d/ ikoh
fejk fe fJ; w[fjzw B/ fJ; seBkb'ih dh e[Sbsk B{z ;kps ehsk j?. nfijk gfjbh
j'D d/ 10 fwzN wro'A jtkJh ;zeNekbhB
tkoh j'fJnk j? id' fJ; seBhe dh tos'A Bkb fe;/ B{z pukfJnk frnk j?.
gqpzXB J/iz;h B/ NthN eo d/ j'J/ b'eK
B{z ;{fus ehsk,''jtkJh 's/ e'Jh
w?e;he' u y'ih rJh gkDh nzdou y'ih rJh gkDh nzdo fwzkJhb ysok BjhA j?.'' d{ik
w?e;he'
w?e;he'
w?e;he' u y'ih rJh gkDh nzdo
w?e;he' 'u y'ih rJh gkDh nzdou y'ih rJh gkDh nzdo
;ezNekbhB n?boN 8L45 fwzN 's/ ikoh
ehsk frnk. fJ; n?boN ftu fejk
d[Bhnk dh ;G s'A bzph r[ck frnk,''jtkJh ;{p/ ftu fwzkJhb dh
d[Bhnk dh ;G s'A bzph r[ck
d[Bhnk dh ;G s'A bzph r[ck
d[Bhnk dh ;G s'A bzph r[ck
d[Bhnk dh ;G s'A bzph r[ck
e'Jh fusktBh iK ysok BjhA j?. fJj
fJe rbs fusktBh ;h.'' fJ; wro'A
nwohek g?;/fce ewkB B/ th fJe
tZyok fpnkB ikoh eo e/ fejk fe
jtkJh 's/ e'Jh fwzkJhb ysok BjhA j?
ns/ gfjbK tkbh fusktBh rbsh Bkb
ikoh j' rJh ;h. T[ZE/ tQkJhN jkT{; dh
T[g gq?Z; ;eZso fbzv;/ tkbNo; B/
tkfSzrNB (fpT{o') nwohek d/ jtkJh pknd ftu nfXekohnK B/ fJ; B{z rbsh dZf;nk fe okSNogsh v'Bkbv Nozg
;{p/ ftu n?stko B{z rbsh Bkb fwzkJhb Bkb ikoh ;zd/S dZf;nk. ;EkBe ;w/A B{z jtkJh d/ n?woi?A;h gqpzXB nfGnk;
n?boN ikoh eo fdZsk frnk, fi; wro'A w[skpe ;t/o/ eohp 8L07 fwzN 's/ ;ko/ d/ pko/ ftu dZ; fdZsk frnk j?.
T[ZE/ jcVk-dcVh wu rJh. jkbKfe b'eK d/ w'pkfJb c'B 's/ fJe ;zeNekbhB
ifVnk ski s'V ;edk wjkokDh dh X"D
Gkos dk
Gkos dk
Gkos dk e'jhB{oe'jhB{o ifVnk ski s'V ;edk wjkokDh dh X"D
Gkos dk e'jhB{o ifVnk ski s'V ;edk wjkokDh dh X"D
Gkos dk 'e'jhB{oe'jhB{o' ifVnk ski s'V ;edk wjkokDh dh X"D ifVnk ski s'V ;edk wjkokDh dh X"D
'u pb?e fgqz; ;w/s nBw'b jho/ ns/
rfjD/ Skwb ;B. fJj dotkzk w[Sfeb
;fEsh 'u Skjh gfotko d/ w?ApoK B{z
ek;b d/ pkjo fbikD bJh pDkfJnk
frnk ;h.
fJBQK B{z b[ekT[D dk we;d Skjh
rfjfDnK B{z BkihnK d/ jZE bZrD s'A
pukT[Dk ;h. fJj nkd/S T[; t/b/ okik
ns/ wjkokDh J/bhzkp/E d/ fgsk fezr
ikoi B/ fdZsk ;h. oki gfotko d/
p[bko/ J/b?;N/no po{; B/ dZf;nk fe
fJj ezw fJzBk y[chnk Yzr Bkb ehsk
frnk fe y[d wjkokDh B{z th fJ; d/
pko/ 'u e[M gsk BjhA bZrk ;h. po{; B/
fJe nypko B{z dZf;nk fe ehwsh
bzvB (fpT{o') d[Bhnk 'u ski dh eodk j?. wjkokDh B/ fJ; n;fjisk rfjfDnK ns/ jhfonK dh ikDekoh dk
ykso eJh ;woki pD/ ns/ eJh ysw 's/ nkgDh go/SkBh B{z iBse ehsk. gsk okfJb nekofJt; d/ ;jkfJs
j' rJ/, go T[; ski B/ fpqN/B dh ski fgSb/ 65 ;kbK s'A rq/N fpqN/B dh oZfyne Ubhto fJoftB B/ brkfJnk
wjkokDh dh go/SkBh tXk fdZsh j?. okiSkjh dk gqshe wjkokDh J/bhzkp/E ;h.
wjkokDh J/bhzkp/E dk ski T[BQK dh d/ f;o 's/ wkD tXk fojk j?, go 91 dh fJj ski fezr ikoi dh skig'Sh
w?e;he' (fpT{o') nZi th fJ; d[Bhnk ftu nfij/ eJh ojZ; jB, fiBQK dk gsk
X"D 's/ Gkoh g? fojk j?. wjkokDh B/ T[wo 'u fJj wjkokDh B{z go/SkB eo bJh 1937 'u pDkfJnk frnk ;h. fJ;
brkfJnk ikDk pkeh j?. ftfrnkBh ns/ wB[Zyh ;z;zEktK fdB-oks fJBQK ojZ;K dk
1953 dh skig'Sh 's/ pDh fJe fojk j?. T[BQK B{z GkSD fdzd/ ;w/A nkgDh
gsk brkT[D dh e'fSS ftu bZrhnK j'JhnK jB. skzk y'i ftu r'sky'oK d/ fJe 'u 2,868 jho/ iV/ j'J/ jB fiBQK 'u
vkfeT{w?ANqh 'u Gkos d/ e'jhB{o jho/ X"D f;ZXh oZyDh j[zdh j?.
;w{j B/ g{oph w?e;he' ftu gkDh d/ nzdo d[Bhnk dh ;G s'A bzph r[ck y'ih j?. fJj 17 Bhb wDh, 11 gzBk ns/ ;?eV/ w'sh
Bkb iV/ fJ; ;tk feb' Gko tkb/ ski fJe fJzNoftT{ 'u wjkokDh J/bhzkp/ th jB. fJ; 'u pb?e o{ph th j? fi; d/
r[ck 347 whNo bzph j?. fJ; y'i wro'A w?e;he' d/ nkb/-d[nkb/ d/ y/soK ftu
's/ n;XkoB Yzr Bkb y[b e/ fNZgDh E B/ wzfBnk fe ski fJzBk Gkok j? fe pko/ 'u fejk iKdk j? fe T[j fezr j/
ftef;s j'Jh gqkuhB wkfJnk ;ZfGnsk d/ pko/ ftu j'o ikDekoh gqkgs j' ;edh j?.
ehsh. T[BQK B/ wzkehnk fbjkz/ 'u s[jkB{z nkgDh ;ghu u[Ze e/ gVQDh gt/ Boh d/ T[; j?bw/N 'u ifVnk ;h fijVk
dZyDh-g{oph w?e;he' ftu ;fEs :[ekNB gqkfJdhg ftu gkDh EZb/ ;fEs r[ck
nkgDh go/SkBh dk fzeo ehsk fe rh, feT[Afe i/eo s[;hA X"D j/mK tZb
bZGD bJh rq?B nfeT[c'o' wkfJnk (ihH J/H n?ZwH) w[fjzw ubkJh rJh ;h. fJ; d/ T[BQK B/ 1415 d/ p?Nb nkc J/frBe'oN
GkSD fdzd/ ;w/A fJ; ski d/ Gko d/ eod/ j' sK X"D N[N ikt/rh ns/ ski j/
sfjs ;?e n?eNB BK dh r[ck dh y'i j'Jh j?. S[o{nks ftu fJ; r[ck dh bzpkJh 'u gkfJnk ;h. ;G s'A tZvk 105 e?o/N
ekoB T[j nkgDh X"D mhe Yzr Bkb mK fvZr ikt/rk. fJ; bJh okiSkjh (eohp 21 rqkw) dk jhok th fJ; 'u
263 wkgh rJh ;h. s[b[w ;fEs gkDh nzdo r[ck dh bVh v"; Ui'; Bkb i'VB 's/
j/mk BjhA eo gkT[Adh feT[Afe nfijk skiK dhnK e[M ykwhnK th jB. T[AM ifVnk j'fJnk j?. fJ; skz d/ cozN
fJ; dh bzpkJh 347 feb'whNo j' rJh. ihH n?ZwH d/ fBd/Se r[b/ow' vh n?Avk B/
eoB 's/ T[; dh X"D N[N ;edh j?. fJj ekch nfjw uhz j?. d{i/ ftSt :[ZX eqk; 'u e'jhB{o jhok j? fi; B{z 1851
fejk,''fJ; y'i wro'A ;g/B d/ epz/ ftu nkT[D s'A gfjbK wkfJnk ;ZfGnsk dh
GkSD gVQd/ ;w/A j/mK d/yDk j[zdk d/ d"okB Skjh gfotko B/ ski d/ nBw'b
SkBdko gozgok ns/ ;ZfGnkuko dk gsk brkfJnk ik ;edk j?. fJ; d/ fJbktk 'u Gkos 's'A fbnKdk frnk ;h. fJ; s'A
j? ns/ nfijk eoB 's/ 2 gkT{Av 13 rfjfDnK B{z fp;e[N d/ vZfpnK 'u b[ek
T[; ekb ftu t;kJhnK rJhnK p;shnK ns/ shoE n;EkBK dh ikDekoh fwb fJbktk fJ; 'u 17 e?o/N (eohp (3H7
T{A; (eohp 1H28 feb'rqkw) dk ski e/ ftzv;o ek;b d/ y[chnk dotkz/ j/ rqkw) dk NofeS jhok th ifVnk j'fJnk
;edh j?.'' s[jkvh ikDekoh bJh dZ; dJhJ/ fe wkfJnk ;ZfGnsk d/ ;G s'A fznkdk
wjkokDh J/bhzkp/E dh X"D B{z n;fji mK zwhB 'u dpkn e/ oZfynk ;h. fJBQK j?.
ntS/S :[ekNB gqkfJdhg ftu jh gkJ/ iKd/ jB.

