Page 34 - หลักสูตรนิติศาสตรบัณฑิต
P. 34
34
ี
ชั่วคราว ถือได้ว่าเป็นทรัพย์ที่ติดกับที่ดินเพยงชั่วคราว ไม่กลายเป็นส่วนควบของที่ดินตามมาตรา 146
หรือเกิดโดยข้อตกลงตามสัญญา เช่น สัญญาเช่า ซึ่งตกลงให้ผู้เช่ามีสิทธิปลูกสร้าง ต่อเติมทรัพย์ที่เช่า
เพอใช้อยู่ระหว่างอายุสัญญาเช่า ถือได้ว่าเป็นการติดกับที่ดินหรือโรงเรือนชั่วคราว ส่วนที่ต่อเติมไม่เป็น
ื่
ส่วนควบ
3.3 การปลูกสร้างโรงเรือนหรือสิ่งปลูกสร้างบนที่ดินของผู้อนโดยมีสิทธิปลูกสร้าง ทำ
ื่
ให้โรงเรือนหรือสิ่งปลูกสร้างนั้นไม่เป็นส่วนควบของที่ดิน ดังที่บัญญัติไว้ในมาตรา 146 ตอนท้าย
“ความข้อนี้ให้ใช้บังคับแก่โรงเรือนหรือซึ่งปลูกสร้างอย่างอน ซึ่งผู้มีสิทธิในที่ดินของผู้อนใช้สิทธินั้น
ื่
ื่
ปลูกสร้างไว้ในที่ดินนั้นด้วย” ทั้งนี้การปลูกสร้างโดยมีสิทธิ ได้แก สิทธิในลักษณะที่เป็นบุคคลสิทธิ เช่น
่
สิทธิตามสัญญาเช่าที่ดินเพอปลูกสร้างอาคารพาณิชย์ หรือสัญญาเช่าต่างตอบแทนชนิดพเศษยิ่งกว่า
ิ
ื่
สัญญาเช่าธรรมดา ตกลงให้ผู้เช่าปลูกสร้างอาคารบนที่ดิน เมื่อครบกำหนดอายุสัญญาเช่าจึงจะให้
อาคารตกเป็นกรรมสิทธิ์ของเจ้าของที่ดินผู้ให้เช่า เป็นต้น หรือสิทธิที่เกิดจากความยินยอมหรือได้รับ
อนุญาต โดยมีพฤติกรรมที่แสดงให้เห็นว่ามีการยินยอมให้มีการปลูกสร้าง เช่น ให้บุตรปลูกบ้านบน
ที่ดินสำหรับใช้เป็นที่อยู่อาศัย แม้บ้านจะมีลักษณะติดที่ดิน แต่เมื่อตามพฤติการณ์เห็นได้ว่าบิดา
ยินยอมให้ปลูกเพื่ออยู่อาศย บ้านจึงไม่เป็นส่วนควบของที่ดิน หรือกรณีเป็นสามีภรรยาโดยไม่ชอบด้วย
ั
กฎหมาย ได้ร่วมกันปลูกบ้านลงในที่ดินของสามี พฤติการณ์เช่นนี้แสดงว่าสามียินยอมให้ใช้ที่ดินของ
สามีปลูกบ้านเป็นที่อยู่อาศัยของภรรยาและสามีร่วมกัน บ้านไม่เป็นส่วนควบของที่ดิน แต่เป็น
กรรมสิทธิ์ของสามีและภรรยาร่วมกัน นอกจากนี้ข้อยกเว้นอาจเกิดจากสิทธิที่เป็นทรัพยสิทธิ เช่น สิทธิ
ื้
เหนือพนดิน ตามมาตรา 1410 บัญญัติว่า “เจ้าของที่ดินอาจก่อให้เกิดสิทธิเหนือพนดินเป็นคุณแก่
ื้
ื่
บุคคลอน โดยให้บุคคลนั้นมีสิทธิเป็นเจ้าของโรงเรือน สิ่งปลูกสร้างหรือสิ่งเพาะปลูกบนดินหรือใต้ดิน
นั้น”
คำพพากษาศาลฎีกาที่ 688/2517 โจทก์ซื้อฝากเรือนจากผู้ขายโดยจดทะเบียนต่อ
ิ
อำเภอถูกต้องตามประมวลกฎหมายที่ดิน ต่อมาผู้ขายได้ขายที่ดินพร้อมสิ่งปลูกสร้างให้แก่จำเลย โดย
ิ
จดทะเบียนที่สำนักงานที่ดิน ดังนี้ตราบใดที่เรือนพพาทยังปลูกอยู่บนที่ดินที่จำเลยซื้อมา เรือนย่อม
เป็นส่วนควบของที่ดิน การก่อสร้างกรรมสิทธิ์ในเรือนพพาทแยกต่างหากจากที่ดินจะทำได้ก็แต่โดย
ิ
ิ
การก่อสร้างสิทธิเหนือพนดิน เมื่อโจทก์เพยงแต่จดทะเบียนซื้อขายเรือนพพาทเท่านั้น จำเลยซึ่งซื้อ
ื้
ี
ที่ดินพร้อมสิ่งปลูกสร้าง และจดทะเบียนโดยสุจริตแล้ว สิทธิของจำเลยในเรือนพิพาทย่อมดีกว่าโจทก์
