Page 78 - หลักสูตรนิติศาสตรบัณฑิต

78

4. การได้มาโดยสุจริตในพฤติการณ์พิเศษ
ิ
การได้มาโดยสุจริตในพฤติการณ์พเศษบัญญัติไว้ตั้งแต่มาตรา 1329 ถึงมาตรา 1332

่
ได้แก การรับโอนทรัพย์สินจากนิติกรรมที่เป็นโมฆียะ การซื้อทรัพย์สินโดยสุจริตในการขายทอดตลาด
ของศาล การได้เงินมาโดยสุจริต การซื้อทรัพย์สินมาโดยสุจริตในการขายทอดตลาดหรือในท้องตลาด

หรือจากพ่อค้า กรณีต่างๆ ดังกล่าวเป็นข้อยกเว้นหลักผู้รับโอนไม่มีสิทธิดีกว่าผู้โอน ดังนี้

4.1 การรับโอนทรัพย์สินจากนิติกรรมที่เป็นโมฆียะ กล่าวคือ บุคคลผู้ได้รับโอน

ทรัพย์สินมาโดยผู้โอนทรัพย์ให้นั้นได้ทรัพย์นั้นมาโดยนิติกรรมซึ่งเป็นโมฆียะและนิติกรรมนั้นได้ถูกบอก

ล้างภายหลัง แต่หากบุคคลผู้ได้มาซึ่งทรัพย์สินโดยมีค่าตอบแทนและโดยสุจริตแล้ว ย่อมทำให้ได้

กรรมสิทธิ์ในทรัพย์สินนั้น เหตุที่ทำให้นิติกรรมตกเป็นเป็นโมฆียะกรรมนั้นต้องมีกฎหมายกำหนดไว้

เช่น ความสามารถของบุคคลตามมาตรา 21 มาตรา 29 มาตรา 30 มาตรา 34 ประกอบกับมาตรา

153 การแสดงเจตนาสำคัญผิดในคุณสมบัติของบุคคลหรือทรัพย์ มาตรา 157 กลฉ้อฉลหรือข่มขู่

ี
ี
มาตรา 159 เมื่อมีการบอกล้างนิติกรรมที่เป็นโมฆยะจะมผลทำให้นิติกรรมนั้นตกเป็นโมฆะสูญเปล่ามา
้
ตั้งแต่แรก คู่กรณีต้องกลับคืนสู่ฐานะเดิม ถ้าเป็นการพนวิสัยจะให้กลับคืนเช่นนั้นได้ ก็ให้ได้รับ
ค่าเสียหายชดใช้ให้แทน การพนวิสัยจะให้กลับคืนตามมาตรา 176 ดังกล่าว จึงทำให้กรรมสิทธิ์ใน
้
ทรัพย์สินนั้นตกเป็นของผู้รับโอน ส่วนผู้โอนไม่มีทรัพย์สินคืนให้แก่คู่สัญญาก็ต้องใช้เป็นราคาให้แทน

(ประมูล สุวรรณศร. 2525 : 207) ผู้รับโอนจะได้รับการคุ้มครองสิทธิตามมาตรา 1329 นี้ จึงต้อง

ได้มาโดยสุจริตและเสียค่าตอบแทน เช่น นายศิลาหลอกลวงให้บุคคลวิกลจริตโอนขายรถยนต์ให้ตน

แล้วเอารถยนต์นั้นไปขายให้นายอัคนี และนายอัคนีได้รับซื้อโดยสุจริตและเสียค่าตอบแทน นายอัคนีผู้

ซื้อย่อมได้กรรมสิทธิ์ แม้จะถูกบอกล้างในภายหลังก็ตาม

4.2 การซื้อทรัพย์สินโดยสุจริตในการขายทอดตลาดของศาล กล่าวคือ บุคคลผู้ซื้อ

ทรัพย์สินโดยสุจริตในการขายทอดตลาดตามคำสั่งศาล หรือคำสั่งเจ้าพนักงานรักษาทรัพย์ในคดี

ิ
ล้มละลายนั้น ย่อมได้กรรมสิทธิ์ในทรัพย์สินนั้น แม้ภายหลังจะพสูจน์ได้ว่าทรัพย์สินนั้นมิใช่ของ
จำเลย หรือลูกหนี้โดยคำพพากษาหรือบุคคลล้มละลาย เหตุผลที่ไม่จำต้องคืนทรัพย์ให้แก่เจ้าของ
ิ
เพราะได้ผ่านกระบวนการบังคับคดีหรือขายทอดตลาดของศาลแล้ว ซึ่งเป็นกระบวนการที่เปิดเผยต่อ

บุคคลภายนอก ประกอบกับได้เปิดโอกาสให้เจ้าของที่แท้จริงร้องขัดทรัพย์หรือร้องคัดค้านการขาย

ทอดตลาดได้ ดังนั้นกฎหมายจึงให้การคุ้มครองสิทธิของผู้ซื้อต้องซื้อโดยสุจริต คือไม่รู้ว่าทรัพย์สินนั้น

มิใช่ของเจ้าของ หรือลูกหนี้ตามคำพิพากษา