Page 62 - สอนสนุก สร้างสุข สไตล์สาธิตปทุมวัน เล่ม 4
P. 62
âçàÃÕ¹ÊÒ¸ÔµÁËÒÇÔ·ÂÒÅÑÂÈÃÕ¹¤ÃÔ¹·ÃÇÔâò »·ØÁÇѹ
จิตสำนึก (Conscious) คือ ภาวะที่จิตตื่นและรู้ตัวสามารถ
ตอบสนองต่อสิ่งเร้าจากประสาทสัมผัสทั้ง 5 คือ รูป รส กลิ่น เสียง และ
สิ่งที่สัมผัสได้ด้วยกาย (ราชบัณฑิตยสถาน. 2542 : 312)
จิตสำนึก คือ สภาวะจิตสำนึก หรือภาวะการรู้สึกตัว หมายถึง
การมีความระมัดระวัง มีการเตรียมตัวและตื่นตัว มีความคล่องแคล่ว
กระฉับกระเฉง เสมือนหนึ่งว่าได้ตื่นตัวอย่างเต็มที่ พ้นจากความสะลึมสะลือ
หลังตื่นนอนแล้ว หรือการที่มนุษย์มีความรู้สึกตื่นตัวและพร้อมที่จะมี
ปฏิกิริยาโต้ตอบต่อสิ่งแวดล้อมนั่นเอง (พรพิมล วรวุฒิพุทธพงศ์ และสงคราม
เชาวน์ศิลป. 2549 : 152) ระดับของจิตสำนึกสามารถจำแนกออกได้เป็น
3 ระดับคือ สภาวะของจิตไม่รู้สำนึก สภาวะจิตก่อนสำนึก และสภาวะ
จิตไร้สำนึก ซึ่งสภาวะทั้งสามชนิดนี้จะเกิดขึ้นในกระบวนการของจิตสำนึก
ซึ่งเป็นความรู้สึกตัวของบุคคลต่อสิ่งเร้า ตลอดเวลา
จิตสำนึก (Conscious) เป็นจิตปกติธรรมดาของคนเราในขณะ
ตื่นอยู่ มีความรู้สึกนึกคิดและอารมณ์ตลอดเวลาไม่ว่างเว้น ไม่อยู่นิ่ง
มีความเป็นอิสระในการคิดและเลือกคิดเฉพาะสิ่งที่ชอบและสนใจ จิตสำนึก
อาศัยสมองเป็นเครื่องมือทำการแยกแยะเหตุผล แสดงออกถึงความสงสัย
การคาดคะเน การคิดคำนวณ หรือ การยอมรับเรื่องราวต่าง ๆ สิ่งที่ไม่สนใจ
ก็ตัดออก แต่ถ้ามีสิ่งสนใจจะส่งผ่านไปยังจิตใต้สำนึกให้จดจำเก็บเอาไว้
(ดาเรศ บันเทิงจิตร.ออนไลน์)
ดังนั้นสรุปได้ว่า จิตสำนึก คือ ภาวะที่จิตตื่น หรือภาวะ
การรู้สึกตัว มีความรู้สึกตื่นตัวและพร้อมที่จะมีปฏิกิริยาโต้ตอบ
ต่อสิ่งแวดล้อม รู้ตัว สามารถตอบสนอง และพร้อมที่จะมีปฏิกิริยา
โต้ตอบต่อสิ่งแวดล้อมนั่นเอง
