Page 661 - ตำราเคมีอินทรีย์ [Jadsada Ratniyom]
P. 661
อัลดีไฮด์และคีโตน 633
เกิดปฏิกิริยาที่ตำแหน่งอัลฟาคาร์บอนได้ โดยประจุลบที่อัลฟาคาร์บอนจะทำหน้าที่เป็นนิวคลีโอไฟล์
ทำปฏิกิริยากับอิเล็กโทรไฟล์ ดังแสดง
พันธะใหม่ที่ถูกสร้างขึ้น
โครงสร้างเรโซแนนซ์ของ enolate anion
บางคนอาจสังเกตเห็นว่า โครงสร้างเรโซแนนซ์ของสารประกอบคาร์บอนิลที่อัลฟาคาร์บอนติดประจุ
ลบมีโครงสร้างคล้ายคลึงกบ enol (enol เกิดจากการที่คีโตนเกิด tautomerization, ทบทวนบทที่ 8
ั
หัวข้อ 8.5.4A) ในความเป็นจริงโครงสร้างนี้จะถูกเรียกว่า enolate anion ตัว enolate anion คือ
คู่เบสของ enol หรือกล่าวอีกนัยหนึ่งคือ enol ที่ถูกดึงโปรตอนออก ดังแสดง
นักเคมีบางท่านเชื่อว่า H ที่ตำแหน่งอัลฟาคาร์บอนไม่น่าจะมีความเป็นกรดเพียงพอที่จะทำปฏิกิริยา
กับเบสได้ จึงเสนอว่า เมื่อคีโตนหรืออัลดีไฮด์เกิด tautomerization กลายเป็น enol แล้ว เบสอาจจะ
ิ
จับโปรตอนที่ H ที่ติดกับออกซเจนอะตอมของ enol น่าจะมีเหตุมีผลและเป็นไปได้มากกว่า เพราะ H
นี้ติดกับอะตอมที่มีค่า EN สูง และคู่เบสของ enol ก็คือ enolate สามารถได้รับความเสถียรอันเป็น
ื่
ผลจากเรโซแนนซ์ได้เช่นกัน อย่างไรก็ตามเพอความสะดวกและเป็นหลักสากล ในตำราเล่มนี้จะใช้การ
ดึง H จากที่อัลฟาคาร์บอนในการเขียนแสดงกลไกและอธิบายปฏิกิริยาอื่นต่อไป
❑ อัลดีไฮด์และคีโตนจะทำปฏิกิริยากับนิวคลีโอไฟล์ที่ตำแหน่งคาร์บอนิล
❑ อัลดีไฮด์และคีโตนจะทำปฏิกิริยากับเบสที่ตำแหน่งอัลฟาคาร์บอน
ในหัวข้อถัดไปนี้จะกล่าวถึงปฏิกิริยาการเติมนิวคลีโอไฟล์ของอัลดีไฮด์คีโตนที่จะมีนิวคลีโอไฟล์ต่าง
ชนิดกัน และจะให้ผลิตภัณฑ์แตกต่างกัน ตัวอย่างปฏิกิริยาแสดงในภาพที่ 11.11 โดยจะใช้
cyclohexanone เป็นตัวอย่างในการแสดงปฏิกิริยากับนิวคลีโอไฟล์ต่าง ๆ
