Page 664 - ตำราเคมีอินทรีย์ [Jadsada Ratniyom]
P. 664
636 เคมีอินทรีย์ (Org. Chem.)
กลไกการเกิดปฏิกิริยาการเติมไซยาไนด์ลงในอัลดีไฮด์คีโตน แสดงในภาพที่ 11.12
โดยเมื่อผสม NaCN เข้ากับ HCl จะได้ HCN เกิดขึ้นในปฏิกิริยา แต่ตัว HCN นี้ไม่ได้ทำหน้าที่เป็นนิว-
-
คลีโอไฟล์ แต่ตัว CN จะทำหน้าที่เป็นนิวคลีโอไฟล์เข้าชนกับคาร์บอนของหมู่คาร์บอนิลไล่ไพน์
ิ
อิเล็กตรอนขึ้นไปที่ออกซเจนอะตอม (step [1], ภาพที่ 11.12) การเขียนกลไกแบบนี้มีความเป็นไปได้
–
เนื่องจาก CN เป็นนิวคลีโอไฟล์ที่แรงและในปฏิกิริยามีตัว NaCN อยู่มาก ในขั้นถัดมา (step [2],
ภาพที่ 11.12) ออกซิเจนอะตอมที่ติดประจุลบจะไปดึงโปรตอนของ HCN (HCN นี้เกิดจาการผสม
NaCN เข้ากับ HCl) ได้สารผลิตภัณฑ์เป็น ไซยาโนไฮดริน
MECHANISM 11.12 | กลไกการเกิดปฏิกิริยาการสังเคราะห์ไซยาโนไฮดริน
ภาพที่ 11.12 กลไกการเกิดปฏิกิริยาของการสังเคราะห์ไซยาโนไฮดริน
หมู่ไซยาโน (–CN) จัดว่าเป็นหมู่ที่มีประโยชน์อย่างมาก เพราะมันสามารถถูก
เปลี่ยนไปเป็นกรดคาร์บอกซิลิก (-COOH) ได้ง่าย ผ่านปฏิกิริยาไฮโดรไลซิสในสภาวะกรดหรือเบส
ปฏิกิริยาไฮโดรไลซิสคือการตัดพันธะด้วยน้ำ (แตกต่างจากไฮเดรชัน เพราะไฮเดรชันเป็นการเติมน้ำ)
จะสังเกตเห็นว่าเสมือนพันธะ C–N ถูกตัดออกและแทนที่ด้วยพันธะ C–O จำนวนสามพันธะ
(รายละเอียดจะกล่าวอีกครั้งในบทที่ 12 กรดคาร์บอกซิลิก) ปฏิกิริยาดังแสดง
ปฏิกิริยาไฮโดรไลซิสของหมู่ไซยาโน
ตัวอย่างที่ 11.5 | ปฏิกิริยาการเติมไซยาไนด์: ไซยาโนไฮดริน
โจทย จงเขียนสารผลิตภัณฑ์ที่เกิดขนจากปฏิกิริยาต่อไปนี้
ึ้
์
วิธีคิด หากอัลดีไฮด์ตีโตนทำปฏิกิริยากับ NaCN ใน HCl จะให้ ไซยาโนไฮดริน เป็นสาร
์
ผลิตภัณฑ แต่หากหมู่ CN ทำปฏิกิริยากับกรดหรือเบสจะเกิดปฏิกิริยาไฮโดรไลซิสขึ้น
