Page 122 - งานวิจัยพร้อมใช้

ื
การวิเคราะห์ทรานสคริปโทมของเซลล์เย่อบุโพรงมดลูก
ของโคนมท่แยกได้ด้วยวิธีเลเซอร์ไมโครดิสเซกชัน (1) :
ี
ลักษณะเฉพาะของเซลล์ชนิดสโตรมา, แกรนดูล่า และลูมินอล

Analysis of the transcriptome of bovine endometrial cells isolated by laser micro-dissection
(1): specific signatures of stromal, glandular and luminal epithelial cells

แหล่งทุน : European Union [FP7-KBBE-2012-6, Prolific (Pluridisciplinary study for a Robust and sustainable
Improvement of the Fertility In Cows)
หน่วยงาน/คณะ : สัตวแพทยศาสตร์
การประยุกต์ใช้
หลักแนวคิดในการสร้างนวัตกรรม
การศึกษาน้ให้องค์ความรู้ใหม่และมีความเฉพาะเจาะจง
ี
ี
ื
ื
เย่อบุโพรงมดลูก (endometrium) เป็นเน้อเย่อท่มีความซับซ้อน ประกอบด้วยเซลล์เย่อบ ุ เก่ยวกับการแสดงออกของยีนในเยื่อบุโพรงมดลูกท้ง
ื
ื
ี
ั
มดลูก 3 ชนิดเซลล์หลัก ๆ ได้แก่ luminal (LE), glandular (GE) และ stroma (ST) การ สามชนิดเซลล์ (ST, LE และ GE) ของโคนมหลังคลอด
ั
ท�างานของเซลล์ท้งสามชนิดน้มีความสัมพันธ์และเกี่ยวข้องกับการฝังตัวของตัวอ่อนและ ณ วันท่ 15 ของวงจรการเป็นสัด ผลจากการศึกษาน ้ ี
ี
ี
ั
ี
ี
การต้งท้อง ในช่วงระยะเวลา 10 ปีท่ผ่านมามีการศึกษาเก่ยวกับการแสดงออกของ mRNA จะใช้เป็นข้อมูลพ้นฐานสาหรับการตรวจสอบเชิงลึกของ
ื
�
หรือทรานสคริปโทม (transcritptome) ของเย่อบุโพรงมดลูกของโคนมท่การเป็นสัดและ โมเลกุลท่จาเพาะเจาะจงต่อชนิดเซลล์และหน้าที่ท่เกี่ยวข้อง
ี
ื
�
ี
ี
�
ื
ในช่วงระยะการฝังตัวของตัวอ่อนน้นทาการวิเคราะห์จากเน้อเย่อมดลูกโดยรวมโดยไม่ได้ ในกระบวนการทางานของเซลลของโค นอกจากนเทคนค
ั
ื
ี
้
�
ิ
์
จ�าแนกออกมาเป็นชนิดเซลล์ย่อย ๆ ดังน้นจุดมุ่งหมายของการศึกษาครั้งน้คือเพ่อศึกษา การแยกเซลล์ด้วยวิธีเลเซอร์ไมโครดิสเซกชัน (laser
ื
ั
ี
ื
�
และวิเคราะห์ transcriptome ของเซลล์เย่อบุมดลูก 3 ชนิดเซลล์หลักอย่างจาเพาะเจาะจง micro-dissection) สามารถนาไปใช้กับเน้อเยื่ออื่น ๆ ได้
�
ื
โดยใช้วิธีการแยกเซลล์ท้งสามชนิดออกจากช้นเน้อมดลูกของโคนมในวันท่ 15 ของวงจร ดีเช่นกัน
ิ
ื
ั
ี
ึ
การเป็นสัดด้วยวิธี เลเซอร์ไมโครดิสเซกชัน (laser micro-dissection) ซ่งเทคโนโลยีใหม่ท ่ ี
ี
ื
ใช้ในการใช้แยกเซลล์ในเน้อเย่อออกมาเป็นเซลล์ชนิดเด่ยว ๆ
ื
ลักษณะเด่นของส่งประดิษฐ์
ิ
และคุณค่าในงานสร้างสรรค์
ี
หน่วยงานท่ใช้ประโยชน์
ST GE LE
จากการวิเคราะห์ RNA-Seq จากเซลล์เย่อบุโพรงมดลูกโคท้งสามชนิด
ั
ื
ี
�
คือ LE, GE และ ST พบว่าจานวนยีนท่แสดงออกมาท่ตรวจพบมากกว่า
ี
�
10 ทรานสคริปต์ต่อล้านคือ 6622,7814 และ 8242 ตามลาดับ โดยพบ
ยีนที่จ�าเพาะต่อ ST เท่ากับ 1236, GE เท่ากับ 551 และ LE เท่ากบ 330 โดย
ั
ี
over-represented genes ของ ST มีความเก่ยวข้องกับกระบวนการ
response to stimulus, cell communication, cell adhesion ส่วนยีน นักวิจัยท่ทางานเก่ยวกับระบบ
�
ี
ี
ั
ี
ของ GE มีความเก่ยวข้องกับกระบวนการ cilium organization, cilium สืบพันธุ์ท้งในคนและสัตว์
ี
movement ส่วนยีนของ LE มีความเก่ยวข้องกับ enzyme linked
ี
ั
receptor protein signaling pathway, cell-substrate adhesion, เกษตรกรผู้เล้ยงโคนมท่วโลก
ี
ี
circulatory system process จากผลการศกษาน้บ่งช้ว่าเซลลเยอบโพรง ส�านักงานปศุสัตว์จังหวัด, กรมปศุสัตว์และ
ึ
ุ
่
์
ื
มดลูกแต่ละชนิดมีการแสดงออกของยีนท่แตกต่างกัน โดยเซลล์ ST แสดง กรมส่งเสริมสหกรณ์และการเกษตร
ี
ื
ี
จ�านวนยีนท่มากกว่าเย่อบุโพรงมดลูกอีกสองประเภท และมีความสัมพันธ์
กับกระบวนการทางานของเซลล์ท่มากกว่าเช่นกัน นักศึกษาและอาจารย์ในคณะวิชา/ภาควิชา
ี
�
สัตวศาสตร์ ในวิทยาลัยเกษตรและเทคโนโลยี
ในสังกัดสถาบันอาชีวศึกษา
นักศึกษาและอาจารย์ในคณะสัตวแพทยศาสตร์/สัตวศาสตร์/
สัตวบาลในมหาวิทยาลัยสังกัดกระทรวงอุดมศึกษา
104
สพ.ญ.ดร.วิรัลฐิตา จันทร์เขียว
คณะสัตวแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลศรีวิชัย