Page 50 - РЕЛЕ ҲИМОЯСИ БЎЙИЧА УМУМИЙ ТУШУНЧАЛАР
P. 50
ta’siriga oid bir qator muammolarni xal etish faqat bir mamlakat doirasida
cheklanib qola olmaydi. Ularni butun sayyoramiz ko‘lamida xal qilish zarur.
Ko‘rinib turibdiki, tabiiy muhitni inson yuritadigan xo‘jalik faoliyatining zararli
ta’sirlaridan himoya qilish bilan bog‘liq ko‘pgina muammolar keng ko‘lam kasb
etadi. Shu sababli ular faqat xalqaro xamkorlik asosida xal qilinishi lozim”.
Ekologik muammolar butun dunyoning xamma joylarida dolzarb muammo
bo‘lib qolmoqda. Xususan Markaziy Osiyoda keyingi yillarda ekologik jihatdan
o‘ta og‘ir sharoit vujudga kelgan. Bunga mintaqadagi eng katta ekologik taxdid
Orol muammosini xal etishni Prezident I. Karimov o‘z asarlarida keng
jamoatchilik oldidagi nutqlarida ilmiy asoslab, uni xal etishda xalqaro jamoatchilik
faol ishtirok etishi zarurligini ta’kidlagan edilar.
O‘zbekiston Prezidenti I. Karimov 2000 yil sentyabr oyida BMT Bosh
Assambleyasidagi so‘zlagan nutqida xam Orol muammosi butun insoniyat
muammosi ekanligini, uni xal etish uchun xar bir kishi mas’ul ekanligini ta’kidlab
shunday so‘zlagan edi: “Men BMT va boshqa xalqaro anjumanlar minbaridan Orol
dengizi xavzasi muammolari bir necha bor gapirganman. (Orol muammosi
Markaziy Osiyo xududi doirasidan chiqib ketdi va jahonshumul axamiyat kasb
etmoqda. Uning salbiy oqibatlarini bugungi kunda iqlim sharoiti, biologik
muvozanatning o‘zgarishida,aholi salomatligi va bo‘lg‘usi avlod genofondiga
ta’sirida ko‘rish mumkin)
Orol dengizining falokati Evropa uchun, sayyoramizning boshqa xududlari
uchun qanday xatarli va kutilmagan oqibatlarni yuzaga keltirishi mumkinligiga
kishini ishontirish yoki buni isbotlab o‘tirishning xojati yo‘q, deb o‘ylayman.
Ushbu muammoga befarqlik qanday natijalarga olib kelishi barchaga ayon.
Ekologik xavfsizlik sohasidagi xalqaro xamkorlikka ko‘mak berish, xalqaro
tuzilmalar va donor davlatlarning moliyaviy mablag‘larini jalb etish maqsadida
BMTning atrof - muhit bo‘yicha dasturi xuzurida Orol va Orol bo‘yi muammolari
kengashini tuzishni taklif qilaman”- deb juda xayotiy fikrlar aytilgan edi.
Darhaqiqat, yuqorida ta’kidlanganidek Prezident I. Karimov asarlarida,
maqolalarida, nutqlarida nafaqat markaziy Osiyo mintaqasi ekologik muammolari,
52
