Page 47 - MODUL SEM 2 2021 (2)_Neat

Modul Sejarah STPM
Semester 2 /2021
dan lain-lain.
Pelaksanaan Jizyah pada zaman Khalifah Umar al Khattab dijalankan oleh gabenor-
gabenor wilayah. Antara kawasan pungutan jizyah yang penting adalah Baitul Muqaddis ekoran kekalahan
Byzantine, babylon, Mesir dan Syria. Kadar bayaran jizyah oleh kerajaan tersebut adalah 19 ribu dirham
setahun dan dibayar terus kepada kerajaan Islam di Madinah..

KESIMPULAN :
Pelaksanaan Jizyah yang dilaksanakan pada zaman Khalifah Umar al-Khattab menyumbang kepada kemajuan
dan kemakmuran negara Islam.

Soalan 27 : Analisiskan pelaksanaan zakat pada zaman Khalifah Abbasiyah abad ke- 9M hingga abad
ke-11M.

PENGENALAN:
• Pengertian zakat,Jenis zakat,Latar belakang kerajaan Abbasiyah abad ke-9 hingga abad ke-11

ISI-ISI PENTING:
1. Pentadbiran institusi zakat
• Khalifah Abbasiyah meneruskan dan memperkukuhkan dasar dan pelaksanaan zakat seperti yang telah
dilaksanakan oleh kerajaan Bani Umayyah.Kerajaan Pusat telah melantik Kadi yang pakar dalam bidang
syariah bagi membantu melicinkan urusan pentadbiran zakat. Khalifah Abbasiyah juga telah mewujudkan
satu jawatan baharu iaitu Ketua Kadi bagi membantu Khalifah dalan urusan pentadbiran zakat. Cth: Khalifah
Harun al Rasyid pernah mendapatkan khidmat nasihat daripada Abu Yusuf tentang isu-isi berkaitan zakat.
• Perkembangan intelektual pada zaman Abbasiyah membentuk empat mazhab awal dalam Islam iaitu
Mazhab Hanafi, Mazhab Maliki, Mazhab Syafie dan Mazhab Hambali. Perkembangan mazhabmembawa
kepada tafsiran zakat berbeza-beza yang mempengaruhi urusan pentadbiran dan pelaksanaannya.
• Pentadbiran institusi zakat di peringkat pusat berada di bawah khalifah maanakala peringkat wilaya di
bawah gabenor.Khalifah melantik amil yang berkelayakan untuk urusan pungutan, agihan dan pemantauan
pelaksanaan zakat.Khalifah dan gabenor menubuhkan baitulmal bagi menyelenggara hasil pungutan zakat
dan sumber-sumber lain serta melantik pegawai khas menguruskan pentadbiran baitulmal berkenaan.

2. Sumber zakat
• Zakat dikenakan kepada umat Islam terbahagi kepada dua iaitu zakat fitrah dan zakat harta. Mengikut Imam
Syafie, bayaran zakat fitrah dilakukan pada awal bulan Ramadan sehingga pagi 1 Syawal iaitu sebelum
solat sunat Aidilfitri.Zakat harta boleh dibayar apabila cukup tempoh dan kadarnya 2.5 peratus daripada
jumlah harta. Zakat harta pada zaman Abbasiyah meliputi binatang ternakan, emas dan perak termasuk
mata wang negara, harta perniagaan dan barang dagangan, hasil pertanian buahan dan bijian, maadin
(hasil bumi)dan kekayaan laut serta rikaz (harta karun yang tiada pemiliknya dan kadar zakatnya 1/5
daripada jumlah rikaz).Pada zaman khalifah Abdul al Daulah, binatang dikenakan zakat seperti
l
kambing,biri-biri dan embu yang syaratnya cukup nisab dan haul serta diternak dipadang rumput bebas dan
bukan untuk bekerja.

3. Kutipan zakat
• Pada zaman khalifah Abbasiyah, kutipan zakat dan cukai semakin bertambah berikutan pertambahan
wilayah Islam dan umat Islam serta kepesatan ekonomi. Khalifah menguatkuasakan pungutan zakat secara
tegas dalam usaha menegakkan hukum Allah. Khalifah dan gabenor melantik amil-amil berkelayakan dan
mahir dalam bidang syariah dan matematik di peringkat pusat dan wilayah. Selain itu amil bertugas
memerhatikan golongan berharta, mentaksir dan seterusnya mnegutip zakat daripada mereka. Para
petugas zakat bertanggungjawab memantau pengagihan harta zakat. Zakat boleh dikeluarkan dalam bentuk
harta benda yang ditetapkan atau wang tunai.Khalifah Abbasiyah telah melakukan beberapa
penambahbaikan kepada hukum zakat dan memperluaskan asas zakat dengan mengenakan zakat ke atas
48