Page 49 - การวิเคราะห์อภิปรัชญาที่ปรากฎในสารัตถะแห่งคัมภีร์มิลินทปัญหา
P. 49
๓๕
ของอภิปรัชญา แต่นักปรัชญาบางกลุ่มก็ได้เริ่มต้นปรัชญาของเขาด้วยอภิปรัชญา และถือว่าญาณวิทยา
ต้องสอดคล้องหรือคล้อยตามอภิปรัชญา โดยทัศนะดังกล่าวแล้ว ทั้งญาณวิทยาและอภิปรัชญา ต่างก็
เป็นสาขาของตัวเองต่างหากไม่เกี่ยวเนื่องกัน
อภิปรัชญา (Metaphysics) จึงเป็นวิชาที่ว่าด้วยความแท้จริงของสรรพสิ่ง เรียกอกอย่าง
ี
หนึ่งว่า ภววิทยา (Ontology) ซึ่งเป็นศาสตร์ที่ว่าด้วยความมีอยู่ ความเป็นอยู่ของสรรพสิ่ง ความมีอยู่
ี
ของสรรพสิ่งก คือความแท้จริงของสรรพสิ่ง ความแท้จริงของสรรพสิ่งย่อมเป็นความมอยู่ของสรรพสิ่ง
็
ดังนั้น ทั้ง ๒ค าจึงเป็นอนเดียวกันต่างแต่ว่า Ontology ใช้มาก่อน Metaphysics ใช้ทีหลัง กล่าว คือ
ั
อภิปรัชญาศึกษาเรื่องธรรมชาติที่แท้จริงเกยวกับโลก วิญญาณหรือจิต และพระผู้เป็นเจ้า การที่เราจะ
ี่
เข้าใจเกี่ยวกับธรรมชาติที่แทจริงของโลก วิญญาณหรือจิต และพระผู้เป็นเจ้านั้น ต้องอาศัยญาณวิทยา
้
เป็นเครื่องมือในการพิสูจน์ความจริงเกี่ยวกับสิ่งเหล่านี้
ญาณวิทยา (Epistemology) คือทฤษฎีความรู้ เป็นวิชาที่ศึกษาค้นคว้าหาความรู้
ธรรมชาติและเหตุแห่งความรู้ที่แท้จริง ซึ่งเป็นการศึกษาถึงรายละเอียดของความรู้ทั้งหมด เพอให้เห็น
ื่
ความเป็นไป และตัดสินได้ว่าอะไรเป็นความจริงแท้ ซึ่งเกิดจากความรู้ที่แท้จริง เป็นการศึกษาสภาพ
ทั่ว ๆ ไปของความรู้อย่างกว้าง ๆ ดังนั้น อภิปรัชญาจะต้องใช้ญาณวิทยาเป็นเครื่องมือในการค้นคว้า
ธรรมชาติที่แท้จริงของสิ่งที่มีอยู่ กล่าว คือญาณวิทยา เป็นพนฐานหรือมูลฐานที่ท าให้เกิดปรัชญานั้น
ื้
ความจริงญาณวิทยาและอภิปรัชญามีความสัมพนธ์กันอย่างใกล้ชิด ซึ่งสิ่งหนึ่งจะปราศจากอกสิ่งหนึ่ง
ั
ี
ย่อมเป็นไปไม่ได้ ทฤษฎีว่าด้วยความรู้น าไปสู่ความรู้สิ่งต่าง ๆ จะอย่างไรก็ตาม ทั้งอภิปรัชญาและ
ญาณวิทยาต่างก็มีวิธีการอธิบายสิ่งเดียวกัน นั่น คือธรรมชาติที่แท้จริง และทั้งสองอย่างต่างก็อาศัยซึ่ง
กันและกัน เพื่อค้นหาความจริงของสิ่งทั้งหลายอย่างถูกต้อง
๒๐
๒.๒.๕ หน้าที่และขอบเขตของอภิปรัชญา
อภิปรัชญาเป็นศาสตร์ที่มีเนื้อหาเกี่ยวข้องกับเรื่องปรากฏการณ์ทางธรรมชาติ หรือเอกภพ
รวมไปถึงจักรวาล เป็นการแสวงหาความจริงที่อยู่เหนือประสารทสัมผัสของมนุษย์ โดยผู้วิจัยได้สรุป
หน้าที่และขอบเขตของอภิปรัชญาไว้ ดังนี้
๑) หน้าที่ของอภิปรัชญา
ื่
อภิปรัชญาได้ท าหน้าที่เพอค้นคว้าหาความจริง หรือการพยายามตอบค าถามเกี่ยวกับสิ่ง
ต่าง ๆ ดังนั้น เนื้อหาที่ส าคัญของอภิปรัชญาก็ คือ ความแท้จริงนั่นเอง เกี่ยวกับเรื่องความแท้จริงนี้
๒๐ เรื่องเดียวกัน, หน้า ๙๒ – ๙๕.
