Page 13 - อัตราการเกิดปฏิกิริยาเคมี
P. 13

-3
                       สลำย H O  จะเกิดช้ำ ถ้ำเติมฟอสเฟส (PO  ) เป็นตัวขัดขวำงปฏิกิริยำไม่ให้เกิด H O และ O  เร็ว
                                                          4
                             2 2
                                                                                           2
                                                                                                    2
                       ดังนี้
                              PO −3
                                 4
                       H O  (l)→   H O(l) + 1/2O (g) กำรเติมโซเดียมเบนโซเอต (C H COONa) ลงในอำหำรส ำเร็จรูป
                        2 2
                                                                            6 5
                                                 2
                                     2
                       เพื่อปองกันกำรบูดเน่ำของอำหำรแสดงว่ำโซเดียมเบนโซเอตเป็นตัวขัดขวำงปฏิกิริยำ
                           ้
                              ผลของตัวหน่วงปฏิกริยำต่ออัตรำกำรเกิดปฏิกริยำเคมี
                                                                   ิ
                                               ิ
                                                                                         ิ
                                                                                 ี
                                                                          สำรเคมีทท ำให้ปฏิกริยำเคมีเกิดช้ำลง
                                                                       เรียกว่ำตัวหน่วงปฏิกิริยำตัวหน่วงปฏิกิริยำ
                                                                       ไปท ำให้ปฏิกริยำเกิดช้ำลงเพรำะไปเพิ่มค่ำ
                                                                                 ิ
                                                                       พลังงำนก่อกัมมันต์
                                                                             Ea  คือพลังงำนก่อกัมมันต์ของ
                                                                                  1
                                                                       ปฏิกิริยำที่ไม่ตัวหน่วงปฏิกริยำ
                                                                                            ิ
                                                                                              ่
                                                                                 Ea คือพลังงำนกอกัมมันต์ของ
                                                                                  2
                                                                                            ิ
                                                                       ปฏิกิริยำที่มีตัวหน่วงปฏิกริยำ
                                                             ั
                        กราฟที่ 7 กรำฟแสดงผลของตัวหนวงปฏิกิริยำต่ออตรำกำรเกิดปฏิกิริยำ
                                                  ่
                        เคมี
                                5.5 ธรรมชาติของสารตั้งต้น (reactant) และผลิตผล (product)

                                                                                            ี่
                                  ปฏิกิริยำจะเกิดขึ้นช้ำหรือเร็วขึ้นอยู่กับธรรมชำติของสำร เช่น สำรทท ำปฏิกิริยำเป็น
                           ั้
                       ก๊ำซทงคู่จะทำปฏิกิริยำได้เร็วกว่ำปฏิกิริยำที่สำรอยู่ในสถำนะต่ำงกันชนิดของพันธะจะมีผลด้วย
                       กล่ำวคือสำรแต่ละชนิดมีพันธะที่ยึดเหนี่ยวระหว่ำงกันแตกต่ำงกันไป ซึ่งอำจเป็นพันธะโลหะที่มีควำม

                       แข็งแรงมำก พันธะโคเวเลนต์ที่เกิดจำกระหว่ำงโลหะและอโลหะมีควำมแข็งแรงปำนกลำง และพันธะ
                       แวนเดอร์วำลล์ ซึ่งเป็นพันธะที่มีควำมแข็งแรงน้อยที่สุด ดังนั้น

                                  สำรตั้งต้นมีพันธะที่แข็งแรงก็จะท ำให้เกิดปฏิกริยำเคมีได้ยำก (อัตรำกำร
                                                                          ิ
                                                                                            ิ
                       เกิดปฏิกริยำเคมีช้ำ) ในทำงตรงกันข้ำมถ้ำมีพันธะที่ไม่แข็งแรงมำก ก็จะท ำให้เกิดปฏิกริยำเคมีได้ง่ำย
                              ิ
                       (อัตรำกำรเกิดปฏิกิริยำเคมีเกิดได้เร็ว) ซึ่งนอกจำกดูพันธะแล้วจะต้องดูโครงสร้ำงของสำรด้วย ถ้ำ
                       โครงสร้ำงไม่สลับซับซอนก็จะเกิดปฏิกิริยำเคมีได้ง่ำย
                                        ้
                                                                                            ั้
                                                                       ิ
                                  กำรเกิดก๊ำซแอมโมเนีย จะพบว่ำเกิดปฏิกริยำเคมีได้ยำก เนื่องจำกทงก๊ำซไนโตรเจน
                                           ๊
                       และก๊ำซไฮโดรเจน เป็นกำซที่เสถียรอยู่แล้ว ดังนั้นถ้ำต้องกำรก๊ำซแอมโมเนีย ก็จะต้องท ำลำยพันธะ
                                                                       ั
                                                                                              ิ
                       เดิมระหว่ำง ก๊ำซไนโตรเจนและกำซไฮโดรเจน ซึ่งต้องใช้พลงงำนจ ำนวนมำก ดังนั้นปฏิกริยำนี้จึง
                                                  ๊
                       เกิดขึ้นได้ยำก
   8   9   10   11   12   13   14   15   16   17   18