Page 12 - อัตราการเกิดปฏิกิริยาเคมี

รูปที่ 6 ภำพแสดงปฏิกิริยำ 2H + O → 2H O เมื่อมี Pt เป็นตัวเร่งปฏิกิริยำ
2
2
2
ลักษณะส าคัญของตัวเร่งปฏิกิริยา
ิ
ิ
1. ตัวเร่งปฏิกริยำที่เติมลงไปในปฏิกิริยำจะมีส่วนร่วมในกำรเกิดปฏิกริยำด้วย เช่นปฏิกรยำ
ิ
ิ
ระหว่ำงก๊ำซ SO กับกำซ O ใช้ NO เป็นตัวเร่งปฏิกิริยำ ดังนี้
๊
2
2
่
ิ
่
ิ
2SO (g) + O (g) → NO(g) 2SO (g) ก๊ำซ NO เป็นตัวเรงปฏิกริยำ จะมีส่วนรวมในกำรเกิดปฏิกริยำ
2
2
3
ดังนี้
(1)….. NO(g) + O (g) → 2NO (g)
2
2
(2)….. 2NO (g) + 2SO (g) → 2SO (g) + 2NO(g)
3
2
2
(1) + (2) 2SO (g) + O (g) → NO(g) + 2SO (g)
2
3
2
2. ตัวเร่งปฏิกริยำที่เติมลงในปฏิกริยำมักใช้เพียงเลกน้อยเท่ำนั้นถ้ำใช้มำกเกินไปตัวเร่ง
ิ
็
ิ
ปฏิกิริยำ
ิ
ิ
อำจจะกลำยเป็นสำรตั้งต้นสำรหนึ่งเข้ำท ำปฏิกริยำด้วยก็ได้ท ำให้ปฏิกริยำเปลี่ยนไปจำกเดิม
3. ตัวเร่งปฏิกริยำจะกลับคืนมำอย่ำงเดิมเมื่อปฏิกิริยำยุติโดยมีมวลคงที่และอำจจะมีสมบติ
ิ
ั
่
ทำงกำยภำพที่เปลี่ยนไปเช่นสีขนำดและรูปรำงเป็นต้นตัวอย่ำงกำรเผำ KClO โดยมี MnO เป็นตัวเร่ง
2
3
ปฏิกิริยำ
KMnO 4
็
้
ิ
2KClO (s) → 2KCl(s) + 3O (g) ปฏิกริยำตอนเริ่มต้นใส MnO ลักษณะเปนกอน
่
3
2
2
ิ
เล็กๆเมื่อปฏิกริยำสิ้นสุดจะได้ MnO ปริมำณเทำเดิมแต่จะมีลักษณะเป็นผงละเอียดแสดงว่ำมีกำร
่
2
เปลี่ยนแปลงทำงกำยภำพแต่ไม่มีกำรเปลี่ยนแปลงทำงเคมี
ิ
ี่
4. ในปฏิกริยำที่เป็นก๊ำซหมดตัวเร่งปฏิกริยำทเป็นของแข็งจะท ำให้ปฏิกริยำเกิดเร็วขึ้นโดยจะ
ิ
ิ
ุ
ี่
ุ
ท ำหน้ำที่ดูดซับโมเลกลของของสำรตั้งต้นไว้ที่ผิวจ ำนวนมำกมำยเพื่อให้โมเลกลของก๊ำซทเป็นสำรตั้ง
ต้นมีโอกำสชนกันง่ำยและบอยขึ้นเช่นปฏิกิริยำ C H (g) + H (g) →C H (g)
่
2
2 4
2 6
ตัวขัดขวางปฏิกิริยา (ตัวหน่วงปฏิกิริยา)
ตัวขัดขวำงปฏิกริยำ (Inhibitor) คือสำรที่เติมลงไปในปฏิกริยำแล้วท ำให้
ิ
ิ
ิ
ิ

ปฏิกิริยำเกิดช้ำลงและทำให้อัตรำกำรเกิดปฏิกริยำลดลงและเมื่อสิ้นสุดปฏิกริยำแล้วสำรนั้นจะกลับคืน
มำเหมือนเดิมและมีมวลคงที่แต่สมบัติทำงกำยภำพอำจจะเปลี่ยนเช่นขนำดรปร่ำงได้แก่ปฏิกิริยำกำร
ู