Page 51 - ماهنامه شماره 23 برای فردا
P. 51
شمار ٔهبیستوسوم50
آذر مـاه 1397
ایرانهمنیروهایمردمی،یعنیسازما نهایی کهمردم شـمامدیریکیاز قدیم یترینسـم نهایمحیط
تشـکیلم یدهندنظیـرهیئ تهایمذهبـیوخیری هها زیستیاستانوشایدحتیایرانهستید.تعریف
مداثاشًـلتحهاریکـم،تاممـرادنممییتدـروپاشنـتگیفـبانتیآازندهـفااعسـهمشن بتوسـدالهانـهبد.ه شمااز سمنچیست؟
درتعریـفجهانـیNGO،یـاسـازمانمرد منهاد(سـمن)،
اپدسایشـمشـکتاشنآ هلاگهینمفمگخ،تتوی.للـقهبیلاف ًمیاددیاـشنیشهدـراهتوهمهایخمیومرشس،ــشومظیدا،ندهانرًمواـبباوهبعـدمدههاانغیهیلدرا.ندقهلواباللنتًحاممیسربیارزواشمـداههونومد سازمانیاست کهدردرجۀاولغیردولتیوغیرانتفاعیو
دردرجۀبعد،بشردوستانهوداوطلبانهباشد.غیرانتفاعی
بودنبهاینمعنانیستکهسمنفعالی تهایاقتصادی
نداشـتهباشـد،بلکهبدینمعناست کهمنافعشصر ِف
پیر ِوانجام کار نیک،ولیسمننبودهاست .گویاعادت اهدافششـود،نهاینکهبینصاحبانوهیئ تمدیرهیا
داریـمبـههـرسـازمانغیردولتـیبگوییـم سـمن.یکـیاز شرکایاصلییا کارکنانشتقسیمشود؛سمنهمچنین
مشکلاتمهممادراینمملکتایناست کهب هراحتی بایدغیرسیاسیباشد.البتهمااز غیرسیاسیهمتعریف
مفاهیـممختلـفراقلـبم یکنیـموبـههمدیگـرتبدیـل درستودقیقینداریم.غیرسیاسییعنیمطابقبنداول
م یکنیـموایـنبـهدرکمـااز مباحـثلطمـهم یزند. قدارنقوـدنارحتزانباب،شآـند.ساحـززمابنسدریاپسـی کیلسزومبـ ًاقندبرایـتدیناـاممشاحـرکزبت
شرایطاجتماعیباعثم یشودسازما نهایغیردولتی
شـکل بگیرنـد ،شـکوفا شـوند ،توسـعه پیـدا کننـد یـا از داشتهباشد؛ممکناستعنوانسازمان ،گروه ،کانون،
فعالیـت بـاز ماننـد .ایـن رونـد در بیسـت سـال گذشـته ممجثوالمًقاـعیعسـبارزاتم،ایجنمانممفعجعهاوهل..کدـ.یرددانانشنـقتلسـاهابزامبااشـسندا،هلاوملییی.غایلسربیاتدوهسلبتیسایـ،یسامرثلت ًی،ا
بسـهازخموباـ نیهما تشـشـخکیصلامسـ یتشـ.ودقهتـاسیـفتض.ـامفثراا ًلهـا گـمبرـتواردیه،خایـچـنۀ
روزنام هنگاریدرصدسالاخیررامطالعه کنیم،م یبینیم فسـعاالزیـماتنهسایایزسـیسیـکرتدمهانحـید؛طیعی،نـآینبهـهامراحمـتهـضمایبنهکـداهشـمتثا ًنل
در دهۀبیست،سا لهایقبلاز کودتای 28مرداد،چه
تعـداد نشـریه و ارگان سیاسـی داشـت هایم .البتـه بعضـی دربـارۀ بحـران زاینـد هرود صحبـتکرد هانـد ،گفتـه شـده
مواقععوارضیهمداشته،یعنیرشدقار چگون هایپیدا زاینـد هرود موضوعـی امنیتـی اسـت و شـما وارد فعالیـت
کرده؛اماازلاب هلایهمی نهانشریاتارزشمندهمبیرون سیاسـی شـد هاید .حتـی اتفـاق افتـاده کـه آ نهـا را مـورد
آمدهاست.سازما نهایغیردولتیهمهمی نطورند.در تعقیبوبازخواستقرارداد هاند.درهمانسازما نهای
اوضـاعواحـوالسـا لهای77ـ،76یعنـینیمـۀدومدهۀ انتفاعیهمهی چگاهدرکدرسـتیوجودنداشـته .گاهی
،70تعـداد بسـیار زیـادی سـازمان غیردولتـی پدیـد آمـد، برخیمدیرانمادوستداشت هاندتعدادزیادیسازمان
سـازما نهاییی کنفـره،دونفـرهیـا کمـیبیشـتر.رقابتـی ببههاثبسـتمبرسـسـمانننثبد.التآشـنتدعهدکادهازیاسادسـ ًیاسسـامزمانننیغسیتراننتد؛فامعثل ًیا
هـم در فرماندار یهـا ،اسـتاندار یها و ...در ایـن زمینـه
پدیـدآمـدهبـود.هرکـداماز ای نهابهخـودم یبالیدند که کانون کارشناسانفلان،انجمنفار غالتحصیلانبهمان
مـا فالن تعـداد سـمن داریـم .حتـی اسـ مهای مختلفـی یا کانونوکلایجوان کههمهسـازمانصنفیهسـتند.
هـم بـه آ نهـا داده بودنـد ،مثـل سـم نهای چمدانـی، ه مزمـان بـا شـروع کار دولـت اصلاحـات در سـال،1376 منخودمعضوانجمنصنفیروزنام هنگاراناصفهانم.
سـم نهای دولتـی ،سـم نهای کاغـذی ،سـم نهای موضـوع سـم نها یـا آنچنـان کـه در آن روزگار مشـهور اینانجمنراهمآنموقعبهنامسمنثبت کرد هاند،در
ی کنفـره و ...و روی انـواع ایـن آف تهـا اسـم گذاشـتند. بـودNGO ،هـا در جهـان مطـرح شـده و در ایـران هـم از حالی کهصنفیاستودر ادارۀ کار ثبتش کرد هاندوقرار
در دورۀدولـ تنهـمودهـمهـمنا گهـان گفتنـدسـم نها آدینگارسـتیقفبعااللیشـتمده بیـکورددن.قدبـکهلاعز آمدنتً،اتخشـیرکیهلبهوادنیدموردخمـو ِاهی استاز حقوقصنفیروزنام هنگاراندفاع کند.بسیاری
از خـارج پـول م یگیرنـد و ب هدنبـال انقالب نارنجـی ازایـنسـازما نهایصنفـی کهازمنافـعیکصنفدفاع
هسـتندوب هشـدتمحدودشـان کردند.متأسـفانهاین ناخـواه ازنظـر سـاختاری بـا سـم نها متفـاوت بودنـد .در م یکنندنامسـمنرایدکم یکشـند.
نـگاهامنیتـیبهسـم نهادر دورۀآقـایروحانی ک متر که خیری ههامعمولا هیئ تامناییهف تهشـ تنفرهشـکل درتعریـ فسـمنآمـدهاسـت کـههمـۀمـردمبایدبتوانند
نشـدهیـچ،بیشـترهـمشـد.بـهاسـا سنام هها کـهنـگاه م یگیـرد؛ کسـانیهـمب هشـکلمرتـبیـامتنـاوب کمـک داوطلبانهدر فعالی تهایبشردوستانهمشارکت کنند؛
م یکنیـد م یبینیـد بـا وجـود اینکـه فعالی تهـای سـمن م یکنندوفعالیتشانبرموضوعخاصیمتمرکزاست؛ که چرخـش نق شهـا و مدیریـت بایـد براسـاس انتخابـات
بایدنامحدودباشـد،مجوز فعالیتفقطدوسـالاعتبار بیشـتر کم کرسانیبهاقشـار خاصیاستولیسم نها باشـد؛چرخشقدرتیاحرکتدر آننیزبایدآزادباشـد؛
دارد؛در حالـی کـهسـمنتـاوقتـیباحکـمدادگاهمنحل هـمازلحـاظسـاختاریونحـوۀشـکل گرفتنوهـمازنظر همچنیـنمجمـععمومـیواسـا سنامۀمعینـیداشـته
بطهبدلییعـتـ ًال م یتوانـد فعالیـت کنـد .ایـن کار فقـط نشـده دوران شـک لگیری متفاو تانـد .در مملکـت مـا عادتـی باشـد .در حـال حاضـر تعـداد زیـادی تشـکل داریـم کـه
دیدگا ههـای کنترلـی تشـکیلات اسـت. وجـود وجـود دارد کـه هـر چیـز نویـی پدیـد م یآیـد م یخواهیـم هیئ تامناییداردوسا لهاسترئیسآنیکنفراست
سـم نهاوسـازما نهایغیردولتـی،نیروهـایفعالـ یدر بپیگوییشـدام کشـتههامیـاما؛یـمثنل ًرااواقزت00ی14حرسـافازل پحیـقوشقیبـاش0ر0م25یشسـواد،ل عنـوان وواقگرعـدانینچدگناینــن تش هشــکملافـیراوادقعـیًامسـشـمخن نصیهسـسـتت.نددر.
جامعهبهشمار م یروند.در هردستگاهوسازمانی،چه سـمن
دولتیوچهغیردولتی،چهسمنوچهخیریه،عد های م یگوییمما2500سالپیشمنشور کوروشداشت هایم، حتـیبیـشاز حـزبسیاسـیبایـدچرخـشآزادقـدرتو
کنترلی بههسـشـتنددتکـآهنمهـواتـراورمآهـناردمسـتیکگنـا هدانود؛دائوقمـت ًایبهشـرشاـیانط ولـیطـیایـن2500سـالسـاد هترینمواردحقوقبشـررا تصمی مگیریوجودداشتهباشد؛چونوقتیعد های کار
هشـدار رعایـت نکرد هایـم .نم یخواهـم دولـت را متهـم کنـم؛ مـا داوطلبانۀغیرانتفاعیم یکنند،بایدانگیز ههاشانمرتب
داده م یشـود ،ب همـرور محـدود و محدودتـر م یشـوند و در خانـواده،در محیـط کار،در جامعـهحقـوقبشـررازیـر ب هروزشودوشدتبیشتریهمپیدا کند؛اماوقتی کسی
انگیز ههایشـان کاهـش پیـدا م یکنـد .گمـان م یکنـم بـا کـهسـم نهامحصول پـجااممعـیگهذامریـدرم.نانوـاقدعویـعمتادیتــ ًاندارسـسـتی فکر کندفلانخانمیاآقاهموارهرئیسانجمنیاسازمان
وجـوداینکـهدول تهاهمیشـه گفت هانـداز سـازما نهای تاپنجاهسـالاخیـردر بـمو یدگهیـورفد،قـنهطایتهـ ًاممیـدتنـهییمئـ یآیتـادسـوبعت کدـمـههیرمویدپشــهیتکاصرمیـش.م
اغییرنادولسـتیت کحهمراایسـتمتنیگکنفنت هدانوبدهوآعنمهل ًاانایزامزدشاـرانرکد،تواقچعنیینت جاهایمختلف،ب هصور تهایمتفاوتوبرایپاسخبه
نیازهایاپر کردنشـکافمیاندول تهاومل تهاشـکل دربـارۀ فعالیـت سـم نها در ایـران و اصفهـان
نیرویـیبـرایتوسـعۀ کشـور اسـتفادهنشـدهاسـت. گرفتـهوعملکردهـاو کارکردهای گونا گونیداشـت هاند.در توضیـح دهیـد.
