Page 47 - ประวัติศาสตร์การสงคราม

45

ของฝ่ายไทยจึงขาดน้ำหนักที่จะเอาชนะได้ภารกิจจึงล้มเหลว ความเร็ว ทันเวลา ทันสถานการณ์ จึงมี
ความสำคัญในการใชก้ องหนนุ

วเิ คราะห์การนำหลกั การสงครามไปใช้
1. หลักการออมกำลัง จะเห็นว่าพระเจ้าตากสินวางกองหนุนที่นครสวรรค์ถึงพิษณุโลก กองหนุน
ท่วั ไปอยู่กรงุ ธนบุรแี ละกำลงั หวั เมืองยังไมน่ ำมาใช้ คงจะนำมาใช้เม่อื พม่าล้อมกรุงธนบุรี
2. หลักการระวังป้องกัน พระเจ้าตากสินส่งกำลังกองโจรปฏิบัติต่อฝ่ายพม่าเพื่อป้องกันกำลังส่วน
ใหญไ่ มใ่ หถ้ กู จูโ่ จมทำลาย แตก่ องโจรฝา่ ยเรานอ้ ยปฏิบัติไม่เป็นผลสำเร็จทำให้ค่ายรายทางตามลำน้ำน่านถูกตัด
ขาด
สงครามเกา้ ทพั (พ.ศ.2328)
สาเหตุ ในขณะที่มีการแย่งชิงราชสมบัติกันในพม่านั้นหัวเมืองขึ้นของพม่าก็พากันกระด้างกระเดื่อง
บังอาจคุมกำลังไปปล้นเมืองอังวะซึ่งเป็นราชธานีก็มี เมื่อพระเจ้าปดุงได้ครองราชย์ได้ปราบปรามเมืองขึ้นจน
สงบราบคาบ และขยายอำนาจไปตีประเทศมณีปุระทางเหนือ และประเทศยะไข่ทางตะวันตกขยายอำนาจ
กว้างขวางยิ่งกว่ารัชกาลใด ๆ ในกาลก่อน เมื่อพระเจ้าปดุงสามารถปราบเสี้ยนหนามได้ มอญ รามัญ อยู่ใน
อำนาจทำสงครามที่ใดก็ชนะเสียทุกแห่งทุกครั้ง จึงคิดจะตีเมืองไทยให้เป็นเกียรติยศ ดังเช่นพระเจ้าหงสาวดี
บเุ รงนอง ปัจจบุ ันประเทศใกล้เคียงก็ได้ไว้ในอำนาจ อาณาเขต รพ้ี ลบริบรู ณ์ ทหารหาญกอ็ าจหาญรา่ เรงิ
เมือ่ ถึงปีมะเส็ง พ.ศ.2328 พระเจา้ ปดุงจึงใหเ้ ตรียมกองทพั เข้าตปี ระเทศไทย เกณฑ์คนท้ังเมืองหลวง
หวั เมอื งข้นึ ประเทศราช รวมจำนวนพล 144,000 คน จดั เป็นกระบวนทพั 9 ทพั
ภูมิประเทศที่ปฏบิ ัติการรบ การเคลื่อนทัพของพมา่ เข้าสูป่ ระเทศไทยครัง้ นี้ 5 เส้นทาง ดำรงความมุ่ง
หมายเขา้ ยดึ กรุงเทพมหานคร ใชเ้ สน้ ทางและภมู ปิ ระเทศดังนี้
- ช่องเมืองมะรดิ แยกปฏิบตั ิการเปน็ ทางบกและทางทะเล
- ช่องทางดา่ นบอ้ งตี้ เป็นช่องทางภูเขาสูงชนั ทางทรุ กันดาร
- ช่องทางด่านพระเจดีย์สามองค์ ผ่านภูมิประเทศป่าเขาสูงชัน ระยะทางประมาณ 200 กม. ถึง
กาญจนบุรี เกิดการรบคร้ังสำคญั ณ.บริเวณท่งุ ลาดหญ้า มีแมน่ ำ้ สำคัญ 2 สาย แมน่ ำ้ แควน้อย แม่น้ำแควใหญ่
ทงั้ 2 ฝ่ายใชเ้ ปน็ ประโยชน์ในการเคลื่อนยา้ ยกำลงั และการสง่ กำลังบำรงุ
- ชอ่ งทางด่านแมล่ ะเมา จว.ตาก
- ชอ่ งทางเชียงแสน
แผนการรบ
ฝ่ายพม่า เข้าตีไทยพร้อมกันมุ่งยึดกรุงเทพมหานคร ใช้เส้นทาง 5 เส้นทาง 9 กองทัพ สำหรับ
ช่องทางด่านพระเจดยี ส์ ามองค์ ใช้กำลังหลัก 5 กองทัพ มีกำลังพล 89,000 คน เส้นทางใกล้ยึดกรุงเทพให้ได้
คิดว่ากำลังฝ่ายเหนือและฝ่ายใต้ของไทยไม่สามารถมาช่วยได้เพราะพม่าใช้กำลังตรึงแนวตลอดแ นว
การวางน้ำหนักในการเข้าตีของพม่า กาญจนบุรี – กรุงเทพมหานคร พม่าเชื่อว่ากำลังที่เหนือกว่า ไทยคงไม่
สามารถต้านทานได้ มิได้คิดถึงข้อเสีย กำลังพลมากยกไปหลายทิศทางยากแก่การควบคุม การลำเลียงเสบียง
อาหารกย็ ากลำบาก ผา่ นภูมปิ ระเทศเป็นภูเขาสงู ชันยากแกก่ ารเคล่ือนที่