Page 153 - Buku Teks Digital Sains KSSM Tingkatan 1

b 5: J
n
ge
irim
na
Bab 5: Jirim p ad a P e n y i as a ta n S a in t ifi k
n ke
Pengenalan kepada Penyiasatan Saintifik
e
P Ba
l
a
Ketumpatan
Ketumpatan sesuatu bahan ialah jisim per unit isi padu bahan
tersebut. Ketumpatan menentukan kebolehan sesuatu bahan Minyak
untuk terapung dan tenggelam. Bahan yang kurang tumpat akan Air
terapung manakala bahan yang lebih tumpat akan tenggelam.
Sebagai contoh, minyak kurang tumpat daripada air. Oleh itu,
minyak akan terapung di permukaan air. Jadual 5.1 menunjukkan
beberapa contoh bahan yang dikelaskan mengikut ketumpatan.
Gambar foto 5.4 Lapisan minyak
dan air
Jadual 5.1 Contoh bahan yang dikelaskan mengikut ketumpatan

Contoh bahan Lebih tumpat Kurang tumpat
Campuran gliserol dan air Gliserol Air
Campuran petrol dan merkuri Merkuri Petrol
Campuran pasir dan air Pasir Air
Campuran minyak dan gabus Minyak Gabus

Takat Lebur dan Takat Didih
Takat lebur ialah suhu apabila keadaan pepejal bertukar menjadi cecair. Takat didih
pula ialah suhu apabila keadaan cecair berubah menjadi gas. Jirim juga boleh dikelaskan
berdasarkan takat lebur dan takat didih sesuatu bahan.

Besi melebur pada Ais melebur Air mendidih
suhu 1536°C pada 0°C pada 100°C

Gambar foto 5.5 Takat lebur dan takat didih beberapa bahan

Takat lebur dan takat didih beberapa bahan disenaraikan di dalam Jadual 5.2.
Jadual 5.2 Takat lebur dan takat didih beberapa bahan
Bahan Takat lebur (°C) Takat didih (°C)
Air 0 100
Alkohol -117 78
Kuprum 1085 2562
Oksigen -218 -183

143
Bab 5
Bab 5 143