Page 120 - หลักสูตรนิติศาสตรบัณฑิต

120

กรรมสิทธิ์มิได้ เพราะการครอบครองที่ดินมือเปล่า น.ส.3, น.ส.3 ก. แม้ครอบครองนานเท่าใดก็ไม่ได้
กรรมสิทธิ์ หรือถ้าที่ดินว่างเปล่าไม่มีเจ้าของกจะครอบครองปรปักษไม่ได้
์
็
2. ลักษณะของการครอบครองโดยความสงบ โดยเปิดเผย ด้วยเจตนาเป็นเจ้าของ
ผู้ใดที่จะครอบครองทรัพย์สินของผู้อนจนได้กรรมสิทธิ์นั้นต้องมีลักษณะการ
ื่

ครอบครองครบถ้วนตามองค์ประกอบของมาตรา 1382 ทุกประการ ขาดข้อใดข้อหนึ่งไม่ได้

คำว่า ครอบครอง คือ การเข้ายึดถือเพอตนตามมาตรา 1367 แต่ถ้าเป็นเพยงกรณีที่
ื่
ี
สิ่งก่อสร้างในที่ดินแปลงหนึ่งเอนรุกล้ำเข้าไปในที่ดินอกแปลงหนึ่งนั้น ไม่ใช่เป็นการครอบครองที่ดิน
ี
ื่
ของผู้อน เจ้าของที่ดินที่สิ่งปลูกสร้างของตนรุกล้ำเข้าไปจะอางการครอบครองปรปักษ์เอาที่ดินเป็น
้
กรรมสิทธิ์ไม่ได้

คำว่า โดยความสงบ คือ ครอบครองอยู่โดยไม่ได้ถูกรบกวนไล่ออกไปหรือไม่ถูก

ฟองร้อง เช่น ต่างฝ่ายต่างหวงห้ามไปแจ้งที่อำเภอหลายครั้ง ถือว่าไม่สงบแล้วเพราะโต้แย้งสิทธิกัน
้
เรื่อยมา เพียงแต่โต้เถียงยังไม่หมายถึงไม่สงบ (มานิตย์ จุมปา. 2551 : 360)

คำว่า โดยเปิดเผย คือ มิได้มีการปิดบังอำพรางหรือซ่อนเร้นเข้ายึดถือครอบครอง

ื่
ทรัพย์สินของผู้อน แต่เปิดเผยให้คนอนๆ รู้และเข้าใจว่าที่ดินที่ครอบครองเป็นของตนเอง เช่น ปลูก
ื่
สร้างบ้านอาศัยอยู่อย่างเปิดเผย หรือบอกกล่าวกับเพื่อนบ้านให้รู้ว่าเป็นของตนเอง เป็นต้น

คำว่า เจตนาเป็นเจ้าของ คือ เป็นการครอบครองยืดถือทรัพย์โดยมีเจตนาเป็นเจ้าของ

ี
ทรัพย์สินนั้นเพอให้ได้มาซึ่งกรรมสิทธิ์ด้วย ไม่ใช่เพยงยึดเพอตนอย่างสิทธิครอบครอง แต่คำว่า
ื่
ื่
“เจตนา” เป็นเรื่องภายในจิตใจ จึงต้องอาศัยพฤติการณ์ที่แสดงออกโดยการยึดถือครอบครองว่ามี
เจตนายึดถือเป็นเจ้าของกรรมสิทธิ์หรือไม่ เช่น สัญญาซื้อขายโดยไม่ทำตามแบบ แต่มอบให้ผู้ซื้อ

ครอบครองเท่ากับว่าผู้ซื้อครอบครองอย่างเป็นเจ้าของแล้ว แต่ในสัญญาจะซื้อขายเป็นการให้

ครอบครองก่อนเป็นการครอบครองแทนผู้จะขายเท่านั้น ไม่เป็นการครอบครองโดยมีเจตนาเป็น

เจ้าของ หรือในกรณีที่ดินกรรมสิทธิ์รวมยังไม่ได้แบ่งกัน ไม่ว่าจะครอบครองส่วนไหนก็ถือว่า

ครอบครองแทนคนอื่นด้วย จึงไม่เป็นการครอบครองปรปักษ์ (บัญญัติ สุชีวะ. 2540 : 261-263)

3. ต้องครอบครองติดต่อกันเป็นเวลา 5 ปี หรือ 10 ปี

ื่
การครอบครองปรปักษ์จนได้กรรมสิทธิ์เป็นการได้มาซึ่งกรรมสิทธิ์โดยทางอนนอกจาก
ิ
นิติกรรมตามมาตรา 1299 วรรคสอง เป็นการได้มาโดยผลของกฎหมาย จึงต้องพจารณาโดยเคร่งครัด
จากการนับระยะเวลาต้องครบตามที่กฎหมายกำหนด โดยให้เริ่มนับตั้งแต่วันเริ่มแย่งการครอบครอง