Page 62 - หลักสูตรนิติศาสตรบัณฑิต
P. 62
62
2. บุคคลผู้อยู่ในฐานะที่จะจดทะเบียนสิทธิของตนได้ก่อน หมายถึงบุคคลตามมาตรา
1299 วรรคหนึ่งและวรรคสอง ได้แก่ บุคคลซึ่งได้ทรัพยสิทธิมาโดยทางนิติกรรม ซึ่งถ้าไม่ได้จด
ทะเบียนตามมาตรา 1299 ยังไม่ได้ทรัพยสิทธิมาอย่างบริบูรณ์ หรือบุคคลซึ่งได้ทรัพยสิทธิมาโดยทาง
อื่นนอกจากนิติกรรม เช่น การครอบครองปรปักษ์ครบ 10 ปี ได้กรรมสิทธิ์มาแล้ว ถือว่าอยู่ในฐานะที่
ื่
พร้อมจะจดทะเบียนแล้ว แต่ด้วยเหตุใดก็ตามทำให้ยังไม่ได้จดทะเบียน แล้วมีบุคคลอนจดทะเบียนได้
ิ
ไปก่อน ผู้ได้สิทธิโดยการครอบครองปรปักษ์ที่จะมีสิทธิเพกถอนการจดทะเบียนได้ตามมาตรา 1300
ได้เช่นเดียวกัน
3. บุคคลภายนอกที่จดทะเบียนสิทธิไปได้ก่อนนั้น ต้องรับโอนโดยไม่สุจริต หรือไม่เสีย
ั
ค่าตอบแทน เช่น นายอคนีขายที่ดินให้นายวายุแล้ว กำลังไปจดทะเบียน แต่ว่าเอกสารไม่ครบก็เลย
ไม่ได้จดทะเบียนวันนี้ จึงนัดไปจดทะเบียนในวันรุ่งขึ้น ปรากฏว่าตอนบ่ายวันนั้นเองนายอคนีกลับไป
ั
จดทะเบียนยกให้กับนายศิลา ถือว่านายวายุ ยังไม่ได้มาซึ่งทรัพยสิทธิโดยบริบูรณ์ เนื่องจากยังไม่ได้จด
ทะเบียน แต่นายวายุสามารถเพกถอนการจดทะเบียนของนายศิลาได้ เพราะนายศิลาจดทะเบียนการ
ิ
ได้มาโดยไม่เสียค่าตอบแทน เมื่อเพิกถอนได้แล้วจึงจะไปบังคับให้นายอัคนีจดทะเบียนโอนให้
การเปลี่ยนแปลง ระงับ และกลับคืนมาแห่งทรัพยสิทธิอันเกี่ยวกับอสังหาริมทรัพย์
มาตรา 1301 บัญญัติว่า “บทบัญญัติแห่งสองมาตราก่อนนี้ ท่านให้ใช้บังคับถึงการ
เปลี่ยนแปลง ระงับ และกลับคืนมาแห่งทรัพยสิทธิอันเกี่ยวกับอสังหาริมทรัพย์นั้นด้วยโดยอนุโลม”
ตามบทบัญญัติแห่งมาตรา 1301 นี้ หมายความว่า การเปลี่ยนแปลง ระงับ และกลับคืน
มาซึ่งทรัพยสิทธิอันเกี่ยวกับอสังหาริมทรัพย์โดยนิติกรรมย่อมไม่สมบูรณ์ เว้นแต่จะทำเป็นหนังสือและ
จดทะเบียนการเปลี่ยนแปลง ระงับและกลับคืนมานั้นต่อพนักงานเจ้าหน้าที่โดยให้นำบทบัญญัติแห่ง
มาตรา 1299 และมาตรา 1300 มาใช้โดยอนุโลม
การเปลี่ยนแปลงทรัพยสิทธิ เช่น การเปลี่ยนแปลงจำนองตามมาตรา 746 การแบ่งส่วน
ของเจ้าของกรรมสิทธิ์รวมในอสังหาริมทรัพย์ตามมาตรา 1364 การเปลี่ยนแปลงภาระจำยอมตาม
มาตรา 1392 การระงับทรัพยสิทธิ เช่น การไถ่จำนองตามมาตรา 744 การตกลงระงับภาระจำยอม
การกลับคืนมาซึ่งทรัพยสิทธิ เช่น การไถ่ถอนการขายฝากตามมาตรา 492 (บัญญัติ สุชีวะ. 2540 :
102)

