Page 57 - หลักสูตรนิติศาสตรบัณฑิต
P. 57
57
2.2.2.2 บุคคลภายนอกนั้นต้องได้สิทธิมาโดยสุจริตด้วย คำว่า สุจริต
ื่
หมายความว่า การไม่รู้ถึงข้อเท็จจริงว่ามีบุคคลอนได้ไปซึ่งอสังหาริมทรัพย์หรือทรัพยสิทธิอนเกี่ยวกับ
ั
ื่
อสังหาริมทรัพย์โดยทางอนนอกจากนิติกรรมแล้ว และขณะที่จดทะเบียนรับโอนมาก็ยังคงสุจริตมา
ิ
้
ตลอดด้วย ทั้งนี้ภาระการพสูจน์ว่าสุจริตหรือไม่ เป็นหน้าที่ของผู้กล่าวอางว่าอกฝ่ายหนึ่งไม่สุจริต ซึ่ง
ี
ต้องอาศัยพฤติการณ์แวดล้อม พยานแวดล้อม ข้อเท็จจริงแวดล้อมมาบ่งชี้ให้เห็นว่าบุคคลนี้ไม่สุจริต
เช่น เห็นว่ามีผู้ปลูกบ้านหรือครอบครองที่ดินอยู่แต่ก็ไม่สอบถามว่าผู้นั้นครอบครองในฐานะใด แล้วซื้อ
ที่ดินไปถือว่าไม่สุจริต เพราะผู้ซื้อต้องใช้ความระมัดระวังตามสมควรในการตรวจสอบให้แน่ว่าผู้ขายมี
อำนาจที่จะขายที่ดินนั้นและที่ดินไม่มีภาระติดพนใดๆ ตามหลักผู้ซื้อต้องระวัง (Let the buyer
ั
beware)
2.2.2.3 ต้องเสียค่าตอบแทน ซึ่งค่าตอบแทนนั้นอาจจะเป็นตัวเงิน
ทรัพย์สินหรือเป็นประโยชน์อย่างอนก็ได้ จำนวนค่าตอบแทนอาจจะแสดงให้เห็นถึงความสุจริตของ
ื่
บุคคลภายนอกได้ เช่น ที่ดินตั้งอยู่ในทำเลดีราคาสูง แต่ปรากฏว่าบุคคลภายนอกซื้อไปราคาถูกกว่า
ความเป็นจริงมาก เช่นนี้อาจสันนิษฐานว่าไม่สุจริต ทั้งนี้ค่าตอบแทนในที่นี้กฎหมายไม่ได้กำหนดว่า
ต้องใช้เมื่อใดจะใช้ทันทีหรือในอนาคต กล่าวคือบุคคลภายนอกที่ซื้อที่ดินอาจจะชำระเงินสดทั้งหมด
หรืออาจจะชำระเพียงบางส่วนหรือวางมัด ส่วนที่เหลืออาจจะผ่อนชำระ ก็ยังคงถือว่าเป็นค่าตอบแทน
แล้ว
2.2.2.4 ต้องจดทะเบียนสิทธิโดยสุจริต หมายถึงการจดทะเบียนการได้มา
ซึ่งทรัพยสิทธินั้นโดยถูกต้อง และขณะจดทะเบียนนั้นก็ยังคงต้องมีความสุจริตอยู่ด้วย ฉะนั้นถ้าขณะที่
ซื้อมาสุจริตชำระเงินเรียบร้อยแล้ว โดยตกลงจะไปจดทะเบียนโอนที่ดินอก 1 เดือนถัดไป แต่ในวันที่
ี
จดทะเบียนนั้นมีผู้ได้สิทธิจากการครอบครองปรปักษ์ไปคัดค้าน แสดงว่าบุคคลภายนอกได้รู้ข้อเท็จจริง
แล้วว่ามีผู้ครอบครองปรปักษ์จึงเป็นการไม่สุจริตแต่นั้นไป จึงทำให้ไม่ครบหลักเกณฑ์ตามมาตรา 1299
วรรคสองตอนท้าย ที่บุคคลภายนอกจะยกขึ้นเป็นข้อต่อสู้ผู้ได้อสังหาริมทรัพย์นั้นมาโดยทางอน
ื่
นอกจากนิติกรรมไม่ได้
2.2.2.5 ต้องเป็นการโต้แย้งในทรัพยสิทธิประเภทเดียวกัน ซึ่งทรัพยสิทธิ
ั
อนเกี่ยวกับอสังหาริมทรัพย์นั้นมีหลายประเภท ได้แก่ กรรมสิทธิ์ สิทธิครอบครอง สิทธิเก็บกิน สิทธิ
อาศัย สิทธิเหนือพนดิน ภาระติดพนในอสังหาริมทรัพย์ สิทธิจำนอง เป็นต้น ตามมาตรา 1299 วรรค
ั
ื้
สองนั้น ทรัพยสิทธิของบุคคลภายนอกที่ได้มานั้นจะต้องเป็นประเภทเดียวกันกับทรัพยสิทธิของผู้ที่
