Page 52 - การใช้ภาษาและวัฒนธรรมไทยสำหรับครู

๓๕

่
บทที ๔
ทักษะการพูดสำหรับการจัดการเรียนรู

1. ความรูเกี่ยวกับการพูด

24 การพูด หมายถึง พฤติกรรมสื่อความหมายของมนุษยใหเขาใจตรงกันโดยการใชถอยคำ
น้ำเสียงที่เรียกวา วัจนภาษา รวมทั้งกิริยาอาการ สีหนา แววตา ทาทางตางๆ ที่เรียกวา อวัจนภาษา
เพื่อประโยชนในการติดตอสื่อสาร การพูดเปนทั้งศาสตรและศิลป คือ การเรียนรูหลักการพูด ซง
ึ่
หลักการพูดนั้นมีวิชาการมากมายที่ตองเรียนรู เชน การใชภาษา การออกเสียง การวิเคราะหผูฟง

การใชสายตา การประสานตา การกวาดสายตา การเคลื่อนไหว ฯลฯ และเปนเรื่องเกี่ยวกับการ
ฝกฝน ศิลปะเปนความสามารถสวนบุคคล ความมีไหวพริบ ปฏิภาณ ความถนัด ตลอดจนศักยภาพ
ของแตละคน ดังนั้นนักพูดตองเรียนรูทั้งศาสตรและศิลปไปพรอมๆ กัน

24๒. จุดมุงหมายของการพูด0

24การพูดมีจุดมุงหมาย 3 ประการ ดังนี้
๑) 24การพูดเพื่อใหความรู บอกกลาวหรือบอกเลา การพูดลักษณะนี้ผูพูดจะตองมีความรูดี

24ในเรื่องที่จะพูดเพราะผูพูดมุงเนนเสนอเนื้อหา ขอเท็จจริง เรื่องราวตางๆ ใหผูฟงไดรับทราบดังนั้น
ผูพูดตองศึกษาคนควา ทำความเขาใจและนำมาเรียบเรียงใหเปนลำดับขั้นตอนกอนนำเสนอโดย
การพูด
๒) 24การพูดเพื่อโนมนาวใจหรือชักจูงใจ การพูดลักษณะนี้ผูพูดตองใชศิลปะในการพูด

ั
24พรอมทั้งเนื้อหาสาระที่จะทำใหผูฟงเชื่อมั่น คลอยตามในประเด็นที่ผูพูดตองการโดยอาศย
การวิเคราะหผูฟงวาเปนใคร มีพื้นฐานความรูเพียงใด มีความสนใจหรือตองการสิ่งใดมาประกอบ
กระบวนการพูด เชน การอภิปราย การโตวาที เปนตน
๓) 24การพูดเพ่อจรรโลงใจ การพูดลักษณะนี้ผูพูดตองวิเคราะหสถานการณ
ื

24วิเคราะหผูฟงเพื่อใหผูฟงเกิดความรูสึก มีความสุข คลายเครียดและมีอารมณดี เปนการพูดท ี ่
สามารถสรางมิตรภาพที่ดีระหวางผูพูดและผูฟง ผูพูดตองใชภาษาที่เหมาะสมทั้งวัจนภาษา
และอวัจนภาษาประกอบกัน เชน การพูดทักทายปราศรัย การพูดทอลกโชว เปนตน

๓. ประเภทของการพูด

การพูดสามารถจำแนกได ๔ ประเภท ดังนี้
ี
ึ
๑) การพูดโดยอาศัยอานจากตนฉบับ เปนการพูดตามตนฉบับท่เขียนข้น
ซึ่งเปนการเตรียมไวลวงหนาเปนอยางดี สวนมากเปนการพูดทางพิธีการตางๆ สำคัญๆ
๒) การพูดจากความจำ เปนวิธีการที่ผูพูดมีการเตรียมการเขียนไวกอนวาจะพูดวาอยางไร

แลวทองจำเอาไวเพื่อนำมาพดเมอถึงเวลา
ู
ื่
ั
3) การพูดโดยกะทันหัน เปนการที่ผูพูดไมไดเตรียมตัวมากอน หรืออาจมีเวลาเตรียมตว
เพียงเล็กนอยกอนถึงเวลาพูด ผูพูดจึงตองใชทั้งความรูและประสบการณที่มีอยูมาประกอบ