Page 22 - ประวัติศาสตร์วิทยาศาสตร์
P. 22
History of Science 21
้
สร้ำงค�ำอธิบำยเชิงทฤษฎีต่อปรำกฏกำรณ์นันๆ ควำมรู้ทำงวิทยำศำสตร์จึงมุ่งหมำย
่
ุ
จะสร้ำงกรอบคิดทีสำมำรถอธิบำยโลกและท�ำให้มนษย์นันเข้ำใจธรรมชำติ
้
้
่
รอบตัวมำกขึน ส่วนเทคโนโลยีเป็นกำรสร้ำงผลงำนทีใช้งำนได้เป็นรูปธรรมและ
่
่
มักจะเกียวข้องกับวัตถุหรือผลงำนสร้ำงสรรค์ทีจับต้องได้มำกกว่ำกำรเสนอ
ทฤษฎีในเชิงนำมธรรม ควำมรู้ทำงเทคโนโลยีจึงมักจะได้จำกกำรลงมือปฏิบัติ
่
้
สังสม และถ่ำยทอดผ่ำนกำรใช้งำน เพรำะเหตุนีควำมส�ำเร็จในกำรศึกษำ
้
วิทยำศำสตร์จึงให้น�ำหนักกับกำรอธิบำยปรำกฏกำรณ์ธรรมชำติเป็นหลัก ขณะ
่
เดียวกันก็ไม่ละเลยเทคโนโลยีและกำรประยุกต์ใช้งำนในกรณีทีส�ำคัญ
1.3 วิทยาศาสตร์ในเส้นทางประวัติศาสตร์
ประวัติศำสตร์วิทยำศำสตร์พูดถึงกำรแสวงหำควำมรู้เกียวกับธรรมชำติ สังเกต
่
่
ปรำกฏกำรณ์ธรรมชำติแล้วใช้กระบวนกำรคิดอย่ำงเป็นระบบเพือสร้ำงค�ำ
้
้
อธิบำยปรำกฏกำรณ์นันๆ กำรแสวงหำค�ำตอบนีมีพัฒนำกำรเปลียนแปลงไป
่
่
ตำมยุคสมัยทำงประวัติศำสตร์ โดยหลักกำรแล้วต้องทังน�ำเงือนไขและบริบท
้
ทีแตกต่ำงในแต่ละช่วงเวลำมำพิจำรณำร่วมกับแนวคิดทำงวิทยำศำสตร์ด้วย
่
่
เพรำะต้องมองว่ำแนวควำมคิดเป็นผลผลิตของสังคม ไม่ใช่เป็นสิงทีด�ำรงอยู่
่
อย่ำงอิสระจำกบริบททำงประวัติศำสตร์
เพรำะแบบนีเรำควรต้องมองอดีตโดยเข้ำใจทีทำงของจุดยืนแวดล้อม
่
้
่
ต่ำงๆ ก่อน ต้องตระหนักว่ำส�ำนึกทำงควำมคิดทีเกิดขึนในอดีตต่ำงยุคสมัย
้
มีกรอบคิดทำงวิทยำศำสตร์มำเกียวข้องอย่ำงไร ควำมคิดทีใกล้เคียงกับ
่
่
วิทยำศำสตร์ในอดีตบำงช่วงเหมือนหรือต่ำงจำกควำมเข้ำใจชุดปัจจุบันอย่ำงไร
วิธีค้นหำค�ำตอบทำงวิทยำศำสตร์ในบำงยุคสมัยมีจุดยืนอย่ำงไร กิจกรรม
่
ลักษณะใดบ้ำงทีปรำกฏขึนแล้วพอจะน�ำมำเทียบเคียงได้กับวิทยำศำสตร์ตำม
้
ควำมเข้ำใจปัจจบัน พูดง่ำยๆ คือประวัติศำสตร์วิทยำศำสตร์ท�ำควำมเข้ำใจ
ุ
มนุษย์จำกพืนฐำนทีว่ำมนุษย์ในอดีตเข้ำใจวิทยำศำสตร์น้อยกว่ำโลกปัจจุบัน
่
้
้
แต่ส�ำนึกในกำรตังค�ำถำมต่อธรรมชำติและกำรแสวงหำค�ำตอบสำมำรถน�ำมำ
