Page 25 - ประวัติศาสตร์วิทยาศาสตร์

24 ประวัติศาสตร์วิทยาศาสตร์

1.4 ปรัชญาธรรมชาติกับวิทยาศาสตร์

ประวัติศำสตร์วิทยำศำสตร์ยอมรับว่ำส�ำนึกทำงควำมคิดแบบวิทยำศำสตร์เคย
่
ู
เกิดขึนในอดีตและเกิดก่อนทีมนุษย์จะร้จักวิธีกำรทำงวิทยำศำสตร์ (scientif ic
้
method) เสียอีก มนุษย์สงสัยว่ำเพรำะอะไรฝนจึงตก น�ำไปสู่กำรตังสมมติฐำน
้
กำรสังเกต และสร้ำงค�ำอธิบำยทำงทฤษฎี อำจเห็นแล้วว่ำกำรเสนอทฤษฎีชุด
่
้
หนึงๆ โดยปรำศจำกวิธีกำรทำงวิทยำศำสตร์น�ำไปสู่ควำมมืดบอดในบำงครัง
่
่
่
แม้แต่นักปรำชญ์ทีมีชือเสียงในอดีตหลำยคนก็สร้ำงค�ำอธิบำยทีฟังดูไม่สมเหต ุ
สมผลมำแล้วนักต่อนัก
แต่เรำไม่สำมำรถตัดสินควำมผิดพลำดเหล่ำนันว่ำเป็นสิงไร้ค่ำ เพรำะ
่
้
่
ทฤษฎีวิทยำศำสตร์ทีผิดพลำดก็มีคุณค่ำทำงประวัติศำสตร์ได้ โดยช่วยสะท้อน
กิจกรรมของมนุษย์ในอดีต กำรพยำยำมก�ำหนดกรอบทฤษฎีเพืออธิบำย
่
ปรำกฏกำรณ์ธรรมชำติบ่งบอกว่ำมนุษย์ในอดีตแต่ละสมัยรู้จักตังค�ำถำมและ
้
้
่
คิดค�ำตอบโดยหำเหตุผลมำรองรับ กิจกรรมซึงต้องตังค�ำถำม สังเกต และหำ
่
้
ค�ำตอบอย่ำงมีเหตุผลนีแทบไม่แตกต่ำงจำกทีวิทยำศำสตร์สมัยใหม่ (modern
้
science) ท�ำ ข้อแตกต่ำงคือโลกสมัยใหม่มีรำกฐำนควำมรู้ที่ลึกซึงเป็นระบบ
่
่
่
และมีเครืองไม้เครืองมือทีล�ำหน้ำกว่ำ
้
วิธีค้นหำและยืนยันควำมถูกต้องของทฤษฎีถูกใช้เป็นเส้นแบ่งระหว่ำง
วิทยำศำสตร์สมัยใหม่กับวิทยำศำสตร์ในอดีต ตำมข้อเท็จจริงทำงประวัติศำสตร์
ก่อนทีค�ำว่ำวิทยำศำสตร์จะใช้อย่ำงแพร่หลำยขึนในศตวรรษที่ 19 กำรศึกษำ
้
่
ทำงวิทยำศำสตร์ถูกรวมไว้ในควำมรู้สำขำทีเรียกว่ำปรัชญาธรรมชาติ (natural
่
philosophy) ดังนัน ในงำนเขียนประวัติศำสตร์วิทยำศำสตร์จะพบค�ำว่ำปรัชญำ
้
ธรรมชำติอยู่เสมอ โดยเฉพำะก่อนกำรปฏิวัติวิทยำศำสตร์ (Scientif ic
revolution)
่
่
เพือให้ชัดเจนยิงขึน อำจจะพิจำรณำนิยำมของค�ำว่ำปรัชญำธรรมชำติ
้
ซึงระบุว่ำ ปรัชญำธรรมชำติ หมำยถึง “The study of nature and the
่
physical universe” (Houghton Miff lin Company, 1993, p. 909) จุด
หนึงทีสังเกตเห็นได้คือ ปรัชญำธรรมชำติสนใจศึกษำธรรมชำติและโลกทำง
่
่