Page 21 - ประวัติศาสตร์วิทยาศาสตร์
P. 21
20 ประวัติศาสตร์วิทยาศาสตร์
้
จะศึกษำควำมรู้เชิงทฤษฎีลึกซึงลงไป จำรีตช่ำงฝีมือสำมำรถยกระดับฝีมือให้
่
่
่
้
สูงขึนได้เรือยๆ จำกภำชนะดินเผำก็เพิมกำรเขียนลำย เพิมกำรเคลือบภำชนะ
โดยสังสมเทคนิคว่ำต้องใช้สำรอะไรมำผสมเป็นสีเขียนลำยจึงจะติดกับภำชนะ
่
้
ได้ทนทำน ใช้สำรอะไรมำท�ำน�ำยำเคลือบ แม้กระบวนกำรเหล่ำนี้ปฏิเสธไม่ได้
ว่ำช่วยเสริมควำมรู้เชิงทฤษฎีได้ในทำงอ้อม อย่ำงเช่นคนรุ่นหลังๆ อำจจะใช้
่
้
เป็นข้อมูลประกอบเมือวิเครำะห์สำรเหล่ำนันในทำงเคมี แต่กำรมุ่งใช้งำนใน
่
ลักษณะดังกล่ำวบดบังควำมสนใจในทำงทฤษฎี เทียบกับปัจจุบันทีเรำไม่ถือว่ำ
ช่ำงไฟฟ้ำเป็นนักวิทยำศำสตร์ แม้ว่ำช่ำงไฟฟ้ำจะเดินไฟได้เก่งแค่ไหน สำมำรถ
รู้กลไกทังหมดว่ำสวิตช์ท�ำงำนอย่ำงไร สะพำนไฟท�ำงำนอย่ำงไร ฟิวส์ท�ำงำน
้
อย่ำงไร รู้ว่ำทองแดงน�ำไฟฟ้ำได้ดีโดยไม่จ�ำเป็นต้องรู้ว่ำโครงสร้ำงอะตอมของ
ทองแดงเป็นอย่ำงไรและเพรำะอะไรถึงน�ำไฟฟ้ำได้ดี ในภำพรวม ควำมรู้ในฝ่ำย
ปฏิบัติจะทิงช่องว่ำงจำกส่วนทีเป็นทฤษฎี และพืนฐำนกำรท�ำงำนในเชิงช่ำงจะ
้
่
้
่
่
้
ตังค�ำถำมทีแตกต่ำงจำกเป้ำหมำยทีสำยทฤษฎีก�ำหนด
กำรใช้ค�ำว่ำจารีตจิตวิญญาณกับกำรศึกษำโลกธรรมชำติในอดีตไม่ได้
หมำยถึงกำรศึกษำในเรืองภูตผี หำกแต่ลักษณะเฉพำะของกำรศึกษำธรรมชำติ
่
ในอดีตมักจะอำศัยบุคลำธิษฐำน หมำยควำมว่ำมนุษย์เรำมองธรรมชำติว่ำมี
เจตนำของตน ปรำกฏกำรณ์ธรรมชำติจึงด�ำเนินไปในลักษณะใดลักษณะหนึง
่
้
ภำยใต้โลกทัศน์แบบนี กำรศึกษำปรัชญำธรรมชำติในแง่หนึงคือกำรค้นหำและ
่
ท�ำควำมเข้ำใจวิญญาณ (spirit) ทีแฝงอย่ในธรรมชำติและมีส่วนก�ำกับ
ู
่
ปรำกฏกำรณ์ทำงธรรมชำติ แม้มนุษย์รู้ว่ำตนเองไม่มีอ�ำนำจใดๆ จะควบคุม
่
ปรำกฏกำรณ์ธรรมชำติซึงมีพลังมำกกว่ำ แต่สำมำรถศึกษำควำมเป็นไปหรือ
้
้
ตอบตนเองได้ว่ำเพรำะอะไรธรรมชำติถึงแสดงออกแบบนัน ลักษณะนีปรำกฏ
่
ชัดในสังคมก่อนยุคสมัยใหม่ซึงศึกษำธรรมชำติอย่ำงมีข้อจ�ำกัด และต้องอำศัย
่
้
สิงเหนือธรรมชำติ (supernatural) ที่สร้ำงขึนตำมจินตนำกำรมำช่วยอธิบำย
ธรรมชำติ
ุ
กล่ำวโดยสรุป หนังสือเล่มนีเห็นว่ำวิทยำศำสตร์และเทคโนโลยีมีจดร่วม
้
กันคือเป็นกิจกรรมทีเกียวกับกำรสร้ำงสรรค์องค์ควำมร้ของมนษย์ ส่วนสิงที ่
่
่
่
ู
ุ
แตกต่ำงกันคือ วิทยำศำสตร์ใช้ปรำกฏกำรณ์ธรรมชำติเป็นรำกฐำนและสนใจ
