Page 11 - สารานุกรมภาพเครื่องแบบในสงครามโลกครั้งที่ 1 UNIFORMS OF WORLD WAR I

10 บทน�ำ
ต้นก�าเนิดของสงคราม

เมื่ออาร์ดยุกฟรานซ์ เฟอร์ดินานด์ (Archduke
Franz Ferdinand) สิ้นพระชนม์บนรถกราฟต์ &
สติฟ (Gräf & Stift) ซึ่งเป็นรถยนต์พระที่นั่ง
ท�าให้สงครามเป็นสิ่งที่ไม่อาจหลีกเลี่ยงได้ แต่
หลายคนในเวลานั้นเห็นว่าเรื่องที่เกิดขึ้นอาจเป็น
เพียงความขัดแย้งในระดับท้องถิ่น แต่จาก
ธรรมชาติของการเมืองยุโรปในเวลาที่สงคราม
จะปะทุขึ้นมานั้น เหตุการณ์ดังกล่าวกลับ
ลุกลามจากการตอบโต้ฝ่ายตรงข้ามกลายเป็น
สงครามขนาดใหญ่ของคู่ต่อสู้อย่างที่ไม่เคยมีมา
ก่อน ต้นก�าเนิดของสงครามอาจย้อนกลับไปได้
หลายศตวรรษและถึงแม้สงครามจะเกิดขึ้นเร็ว
กว่าปี 1914 ก็ตาม ทั่วยุโรปในเวลานั้นล้วนเต็ม
ไปด้วยความคิดที่ว่าต้องใช้สงครามเช่นเดียวกับ
การด�าเนินการทางการทูต ปรัสเซียที่มีบทบาทส�าคัญในความปราชัย ▲ การประชุมใหญ่แห่งเบอร์ลิน (1878) มีขึ้นเพื่อยับยั้งการ
ของนโปเลียนนั้น ได้รับดินแดนและอ�านาจ ขยายอาณาเขตของรัสเซียเข้าสู่จักรวรรดิออตโตมาน และ
แรงกดดันทางการเมือง ควบคุมเหนือรัฐที่แพ้สงคราม ความพ่ายแพ้ของ เพื่อสร้างเสริมอ�านาจให้แข็งแกร่งยิ่งขึ้น
ยุโรปในปี 1914 คุ้นเคยต่อเหตุการณ์วิกฤติมา จักรวรรดิออสเตรีย-ฮังการีในปี 1866 ท�าให้
แล้ว แต่สงครามใหญ่ๆ ไม่เกิดขึ้นมานับสิบปี ปรัสเซียมั่นคงยิ่งขึ้น และการผนวกดินแดนยิ่ง และกับรัสเซียในปี 1907 เหตุที่ต้องท�าเช่นนี้ใน
หลังจากแรงผลักดันที่เกิดขึ้นจากการปฏิวัติ รุ่งโรจน์มากขึ้นจากความพ่ายแพ้ของฝรั่งเศส แง่หนึ่งก็เพื่อให้มั่นใจว่าคู่แข่งทางอาณานิคม
ฝรั่งเศสต้องพ่ายแพ้ไป ชาติมหาอ�านาจของ และการยึดครองแคว้นอัลซัค-ลอแรน ใน อย่างฝรั่งเศสจะยังคงเป็นมิตรต่อกันอยู่ เช่น
ยุโรป (อังกฤษ ออสเตรีย รัสเซียและปรัสเซีย) ก็ สงครามฝรั่งเศส-ปรัสเซีย (Franco-Prussian เดียวกับรัสเซียซึ่งมีพื้นที่ส่วนใหญ่อยู่ในทวีป
ตกลงที่จะรักษาสันติภาพเอาไว้ ทว่าสัมพันธ- War) เยอรมนีถือตนเป็นชาติมหาอ�านาจ ครอบ เอเชีย ความเป็นปรปักษ์เหล่านี้ยังคงด�าเนินต่อ
ภาพก็ไม่ยั่งยืนและมีแรงกดดันที่ส่งผลต่อความ ครองอาณานิคมต่างๆ และเศรษฐกิจที่เติบโต ไป และความพยายามที่จะท�าลายสัมพันธภาพ
สัมพันธ์ จากการผนวกดินแดนของเยอรมนีและ อย่างรวดเร็ว ก็เป็นสิ่งที่น�าไปสู่การตัดสินใจอย่างเด็ดขาด
ความเสื่อมของจักรวรรดิออตโตมาน สัมพันธภาพกับจักรวรรดิออสเตรีย-ฮังการี เครือข่ายประเทศมหาอ�านาจที่เป็นมิตรกัน
ในปี 1879 ท�าให้เกิดกลุ่มใหม่ในยุโรปกลาง กลายเป็นมากกว่าสิ่งรับรองความปลอดภัย
และต่อมาอิตาลีก็เข้าร่วมกลุ่มดังกล่าวใน 3 ปี เท่านั้น ในหลายกรณี เวลานี้ส่วนต่างๆ ไม่เพียง
▼ ภาพพิมพ์ล้อเลียนของฝรั่งเศสแสดงภาพไตรภาคี
ระหว่างเยอรมนี ออสเตรียและอิตาลี ตีพิมพ์ในนิตยสาร ถัดมา เกิดสิ่งที่เรียกว่า “ไตรพันธมิตร” (Triple แต่พร้อมจะป้องกันตนเอง แต่ยังพร้อมส�าหรับ
Le Petit Journal มิถุนายน 1896 Alliance) นโยบายของออทโท ฟอน บิสมาร์ค การป้องกันประเทศที่ร่วมเป็นพันธมิตรอีกด้วย
(Otto von Bismarck) นายกรัฐมนตรีเยอรมนี เมื่อเกิดเรื่องราวที่เกินกว่าด้านการทูต
ระหว่างปี 1871 - 1890 คือการให้ทุกฝ่ายได้ยิน สถานการณ์นั้นก็ท�าให้ความเป็นศัตรูเพิ่มขึ้น
เสียงของเยอรมนีและสิ่งที่เยอรมนีใส่ใจต้องได้ อย่างรวดเร็ว
รับการยอมรับว่าถูกกฎหมาย ทักษะทางการทูต
ของเขาท�าให้เขาต้องด�าเนินการอย่างมีข้อจ�ากัด ปัญหาในคาบสมุทรบอลข่าน
ทว่าการเติบโตและความทะเยอทะยานของ พื้นที่จักรวรรดิออตโตมานในยุโรปค่อยๆ ลดลง
อ�านาจใหม่นี้ท�าให้ประเทศเพื่อนบ้านรู้สึกไม่ ระหว่างศตวรรษที่ 19 จากการที่โรมาเนีย กรีซ
สบายใจ ฝรั่งเศสและรัสเซียลงนามในสนธิ และเซอร์เบียแยกตัวออกจากการควบคุมของ
สัญญาทางการทหารในปี 1892 และรับรองสนธิ ออตโตมาน ยิ่งกว่านั้นในทศวรรษ 1870
สัญญาดังกล่าวด้วยการเป็นพันธมิตรที่ใกล้ชิด สถานการณ์ยิ่งอ่อนไหวมากขึ้น เซอร์เบียร์เพิ่ม
มากขึ้นในปี 1894 อังกฤษซึ่งรู้สึกถึงนโยบาย ความเป็นปรปักษ์กับออตโตมาน บัลแกเรียแยก
ของเยอรมนีโดยเฉพาะความทะเยอทะยานใน ตัวเป็นเอกเทศ และออสเตรีย-ฮังการีเข้ายึด
ด้านอาณานิคมและการขยายตัวของกองทัพเรือ ครองบอสเนียและเฮอร์เซโกวีนา (Herzegovina)
�
ก็เข้าร่วมเป็นพันธมิตรกับฝรั่งเศสเมื่อปี 1904 ประเทศมหาอานาจต่างเข้ามาแทรกแซง