Page 24 - ประวัติศาสตร์การสงคราม
P. 24
22
10 เส้น ด้วยการขุดดินเป็นสนามเพลาะและเชงิ เทิน แล้วเอาไม้ตาลปักราบเป็นเสาระเนียดป้องกันลูกกระสนุ
ปืนใหญ่ท่ยี ิงออกไปจากพระนคร ฝ่ายพมา่ ท่ีเขา้ มาดดั แปลงพน้ื ท่ถี ูกทหารกรงุ ศรอี ยุธยาเอาปนื ใหญ่ยงิ สูญเสียไป
เป็นจำนวนมาก ไม่สามารถเข้ามาปฏิบัติการในเวลากลางวันได้ ต้องลอบเข้ามาปฏิบัติการในเวลากลางคืน
ทางฝ่ายไทยทีอ่ ยู่ในกรุงศรอี ยธุ ยากส็ ่งหน่วยอาสาสมคั รออกมาขัดขวางตลอดเวลา พระเจ้าหงสาวดีตอ้ งสง่ กำลัง
มาเพิม่ เตมิ อีกเปน็ อันมากจงึ ดัดแปลงแนวที่ 2 ได้สำเรจ็
เมื่อพม่าวางกำลังในแนวที่ 2 ได้สำเร็จมั่นคงแล้ว ก็รุกคืบหน้าเข้ามาวางกำลังในแนวที่สามถึงคูเมือง
ตอนนีก้ ำลังทง้ั 2 ฝา่ ย เขา้ มาอย่ใู กลก้ นั ฝ่ายไทยจึงยิงได้แม่นยำทำให้ฝ่ายพมา่ สญู เสยี มากข้ึน จำต้องขุดอุโมงค์
ยาวไปตามแนวคา่ ยปฏิบตั กิ ารแต่ในเวลากลางคนื พยายามอยู่นาน 2 เดอื นจึงส่งกำลังเข้าประจำแนวท่ี 3 ได้
การปิดล้อม เมื่อพม่าเขา้ มาถงึ คูเมืองแลว้ ก็ติดอยู่เพียงน้นั เพราะฝ่ายไทยใช้เรือรบซึ่งจัดหามาใหม่ช่วย
รว่ มกนั ป้องกันพระนคร เม่ือฝา่ ยพม่าขา้ มคมู ากถ็ ูกฝ่ายไทยยงิ จนตอ้ งถอยกลับออกไปหลาวคราวไมส่ ามารถข้าม
คูมาได้ พระเจา้ หงสาวดจี งึ ให้ทพั เรือออ้ มลงมาทางสะพานเผาข้าว (ปจั จุบันคลองสกี ุก)มาออกทางบางไทรลงมา
ป้องกันมใิ ห้ทางฝา่ ยไทยส่งเรอื รบจากทางใต้ขึ้นมาช่วยกรงุ ศรีอยุธยาได้ ฝ่ายพม่าอยู่ในคูแนวที่ 3 ก็ระดมถมคู
ทำทางข้ามเข้าตพี ระนคร โดยแบง่ หนา้ ทร่ี บั ผิดชอบออกเป็น 3 ตอน
การเจาะ ตอนใต้ ให้กองทัพพระมหาอุปราชาถมคูทำทางข้ามตรงเกาะแก้ว (ตรงหน้าวัดสุวรรณดา
ราม) ตอนกลาง ให้กองทัพพระเจ้าแปรทำทางข้ามคูเข้ามาที่วัดจันทร์ตรงบางเอียน (หลังสถานีอยุธยา)
ตอนเหนือ ให้กองทพั พระเจ้าอังวะถมคทู ำทางข้ามตรงสะพานเกลือ (ทใี่ ตว้ ดั จนั ทรเ์ กษม)
พระเจ้าหงสาวดีคาดโทษแม่ทัพถึงชีวิต พระมหาอุปราชา พระเจ้าอังวะ พระเจ้าแปร ต่างก็เกรง
พระราชอาญาก็ให้เอาไม้ตาลทำทุบทู (เคร่ืองบงั ตัวป้องกนั อาวุธโบราณชนิดหนงึ่ ) พอบงั ตวั ทหารแล้วรีบเร่งให้
เข้ามาถมคลอง ทหารไทยในกรุงศรีอยุธยาเอาปืนใหญ่ยิงพม่าสูญเสียจำนวนมากแต่ก็ยังหนุนเนื่องเข้ามา
มไิ ด้ขาด คนข้างหน้าตายลงคนข้างหลังกเ็ อาดินถมทบั ศพเลยไปดว้ ยความกลัวพระอาญา
การตีโต้ตอบของฝา่ ยไทย ขณะน้ีเองลางรา้ ยฝ่ายไทย เผอญิ สมเดจ็ พระมหาจักรพรรดิประชวรสวรรคต
ชาวกรุงศรีอยุธยาต่างหว้าเหว่ พระยาราม พระยากลาโหม พระมหาเทพ ก็เห็นวา่ ทุกคนพากันย่อท้อจะรกั ษา
แนวรมิ คูเมืองไว้ไม่ได้ จึงให้กองกำลงั ท่ียดึ อยู่ถอยเข้ามาวางกำลงั อกี แนวหน่ึงในพระนคร เอากำแพงเมืองเป็น
แนวหน้าต่อสู้ พระเจ้าหงสาวดีเห็นไดโ้ อกาสก็ส่งกำลังเขา้ ตที างดา้ นทิศตะวนั ออกพรอ้ มกัน พม่าเข้าเมืองได้ตรง
เกาะแกว้ แต่พระมหาเทพซง่ึ รบั ผิดชอบดา้ นนเี้ ป็นผูเ้ ข้มแข็งการรบเอาแนวในเมอื งท่ีดัดแปลงใหม่เป็นท่ีม่ันตั้งรับ
ฝา่ ยเขา้ ตีทำใหฝ้ า่ ยพมา่ สูญเสยี เป็นอนั มากไม่สามารถจะเข้ายดึ พระนครไดต้ อ้ งถอนตัวข้ามคอู อกไป
เจรจา ฝ่ายพม่าวติ กเห็นใกล้ฤดูฝนอันเปน็ อาวุธร้ายจะทำลายกองทัพพม่าได้จึงให้พระมหาธรรมราชา
และพระวิสทุ ธิกษัตรีทำหนงั สือไปบอกสมเด็จพระมหินทร์ ควรขอเปน็ ไมตรีและมอบตวั พระยาราม (ผบ.สูงสุด
ฝีมอื ด)ี
อุบายฝ่ายพม่า พระเจ้าหงสาวดีและพระมหาธรรมราชาคิดอุบายเอาตัวพระยาจักรีซึ่งได้ตัวไปจาก
กรุงศรีอยุธยาคราวสงครามช้างเผือกพรอ้ มพระราเมศวร (ประชวรสน้ิ พระชนม์) อาสาเปน็ ไส้ศึกแกล้งให้จำคุม
ขังพระยาจกั รีไปคุมไวใ้ นค่ายทางทิศตะวันตกและแกล้งให้ทำเป็นหลุดที่คุมขังไปได้ ฝ่ายพม่าตัดหัวผูค้ ุมเสียบ
ประจานริมน้ำให้เห็นสมเด็จพระมหินทร์ตายใจรู้ไม่เท่าทันในอุบายประกอบกับต้องการแม่ทัพฝีมือดีช่วย
