Page 25 - ประวัติศาสตร์การสงคราม

23

บัญชาการรบแทนพระยาราม และเปน็ คนทรยศจนเสยี กรงุ ศรอี ยุธยา เชน่ พระศรีเสาวราช น้องยาเธอพระองค์
หนึ่ง ซึ่งช่วยอำนวยการรบข้าศึกอย่างเข้มแข็ง พระยาจักรีก็ยุยงหาว่าเป็นขบถจนถูกสำเร็จโทษ ข้าราชการ
คนไหนฝีมือดีต่อสูเ้ ข้มแข็งก็แกล้งย้ายหน้าที่ไปรักษาด้านไม่มีข้าศึกเข้ามาเอาคนอ่อนแอไปรักษาหน้าท่ีสำคญั
เมอื่ กรุงศรีอยธุ ยาออ่ นแอมากแล้วจงึ เปิดประตูเมืองและให้สัญญาณไปยงั กองทพั พระเจ้าหงสาวดี จึงระดมเข้าตี
พร้อมกันทุกด้าน กรุงศรีอยุธยาจึงแตกพ่ายแพ้แก่พม่าเมื่อ 7 ส.ค. 2112 ล้อมอยู่นาน 9 เดือน พระยาจักรี
ได้รบั การปูนบำเหนจ็ รางวลั จากฝ่ายพม่าอยา่ งดตี อ่ มาไม่นานกถ็ กู พระเจ้าหงสาวดปี ระหารชีวติ ดว้ ยเกลียดชังคน
ทรยศต่อชาติ ไทยเสียกรุงเพราะไทยทรยศกันเอง กองทัพกรุงศรีสัตนาคนหุตช่วยตีกระหนาบถูกซุ่มโจมตี
ที่สระบุรีพระเจ้าหงสาวดีให้พระมหาธรรมราชากับพระยาตามศุภอักษรปลอมกรุงศรีอยุธยาปลอมตรา
พระราชสีห์ประทับศุภอักษรส่งไปให้กองทัพศรีสัตนาคนหุต ความว่า กองทัพหงสาวดีมาล้อมกรุงนั้นเข้าตี
พระนครหลายครงั้ กองทัพกรุงศรีอยุธยาต้านทานเอาไว้ได้ เด๋ียวนี้อ่อนกำลังระส่ำระสายอยู่แล้ว ขอใหก้ องทัพ
กรุงศรสี ัตนาคนหตุ รบี ลงมาชว่ ยตีกระหนาบด้วย

ฝ่ายพระเจา้ ไชยเชษฐได้รับศุภอกั ษรปลอมมไิ ด้สงสัยวา่ เป็นกลอบุ ายจึงเร่งเคลื่อนที่ลงมาโดยประมาท
เมื่อมาถึงแขวงเมืองสระบุรีที่พระมหาอุปราชาซุ่มอยู่ก็ถูกโจมตี กองทัพศรีสัตนาคนหุตไม่ทันรู้ตัวแตกพ่าย
ยับเยิน เสยี กำลงั ให้พระมหาอปุ ราชาจบั มาได้เปน็ อันมาก พระเจา้ ไชยเชษฐาเหน็ ว่าเอาชนะศกึ ไมไ่ ดแ้ ลว้ ก็ถอย
ทพั กลับกรงุ ศรีสตั นาคนหุต

ผลของการรบ
1. ไทยเปน็ ฝ่ายพา่ ยแพเ้ สียกรุงศรใี ห้แกพ่ ม่า
2. พมา่ กวาดต้อนกำลงั คน พลเมอื งไปเปน็ เชลยและยดึ ทรัพย์สมบตั ไิ ปเปน็ จำนวนมาก
3. พระมหาธรรมราชาได้เป็นกษัตริย์ครองกรุงศรีอยุธยาในฐานะเมืองขึ้นของพม่าต่อไปถึง 15 ปี
สมเด็จพระนเรศวรจึงกอู้ สิ รภาพได้
บทเรยี นจากการรบ
1. การต้ังรับอย่างเดียวไม่สามารถทำการรกุ ไดจ้ งึ ตกเปน็ ฝา่ ยพา่ ยแพ้
2. พืน้ ท่เี ดมิ และแม่น้ำล้อมรอบพม่ารู้จุดออ่ นและหาวิธีใหม่ เชน่ วิธีเข้าประชดิ พระนครโดยขุดคูเป็น
3 ขั้น นำต้นตาลมาปักเป็นระเนียดป้องกันปืนใหญ่ไทย ทำสะพานคันดินข้ามได้ด้วยความทรหดอดทน กล้า
หาญ
3. ความแตกแยกความสามัคคเี ปน็ สาเหตุสำคัญใหเ้ สียกรงุ สมเดจ็ พระมหาจักรพรรดิกบั พระมหาธรรม
ราชาและพระยาจกั รีมาเป็นไส้ศกึ ในกรุงศรีอยุธยาปรับเปลยี่ นแม่ทัพนายกอง ยุยงใหแ้ ตกแยก ความทรยศของ
คนไทยด้วยกันเปน็ อาวธุ ได้ผลเด็ดขาด เปิดประตเู มอื งใหส้ ญั ญาณฝา่ ยพมา่ เข้าตีพร้อมกันทุกดา้ น
4. กำลังสำคัญหรือกองหนนุ วางไวจ้ ุดเดยี วในกรุงศรี จุดอื่นเมืองอ่ืนไม่มาช่วยทำให้ไม่สามารถช่วยตี
กระหนาบชว่ ยได้ ต้องมีพนั ธมิตรในการทำสงครามเสมอขาดกองหนนุ ขาดแรงหนนุ เนอ่ื ง
การนำหลักการสงครามมาใชข้ องฝา่ ยไทย
1. หลกั ความมงุ่ หมาย วางไว้ท่ี นำ้ หลากไหลมาท่วมพม่ากจ็ ะแพ้ไปเอง
2. หลกั การรวมกำลัง รวมกำลังทงั้ หมดไวใ้ นกรงุ ศรีอยธุ ยา