Page 19 - Matematik Tingkata 3
P. 19

Bab 1  IndeksIndeks
                                                                                        Bab 1


               Pembahagian nombor                        Pendaraban berulang
                dalam bentuk indeks
                                               5 faktor                                                    1
                   5
               (a) 4  ÷ 4 2
                                       4 5    4 × 4 × 4 × 4 × 4 = 4 × 4 × 4 = 4 3                          BAB
                                        — = —————––––
                                       4 2      4 × 4      3 faktor (Baki)
                                               2 faktor
                                           2
                                       5
                                      4  ÷ 4  = 4  3  3 = 5 – 2
                                       5
                                           2
                                      4  ÷ 4  = 4  5–2
                                                 6 faktor
                   6
               (b) 2  ÷ 2 2
                                       2 6    2 × 2 × 2 × 2 × 2 × 2 = 2 × 2 × 2 × 2 = 2 4
                                        — = —————––––—–
                                       2
                                        2        2 × 2          4 faktor (Baki)
                                                 2 faktor
                                       6
                                           2
                                      2  ÷ 2  = 2
                                      2  ÷ 2  = 2
                                           2
                                       6
                                                        5 faktor
                      5
               (c) (–3)  ÷ (–3) 3
                                        (–3) 5    (–3) × (–3) × (–3) × (–3) × (–3) = (–3) × (–3) = (–3) 2
                                        —— = —————––––—–––——––
                                                   (–3) × (–3)× (–3)
                                          3


                                        (–3)
                                                       3 faktor           2 faktor (Baki)
                                                3
                                          5
                                      (–3)  ÷ (–3)  = (–3)
                                                3
                                          5
                                      (–3)  ÷ (–3)  = (–3)
              Perbincangan:
              Apakah perkaitan  antara  pembahagian  nombor dalam  bentuk indeks dengan pendaraban
              berulang?
             Hasil daripada Cetusan Minda 2, didapati bahawa;                   BIJAK MINDA
                                         5
                                        4  ÷ 4  = 4 5 – 2                     Diberi m a – b  = m  dan
                                             2
                                                                                           7
                                             2
                                        2  ÷ 2  = 2 6 – 2                     0 < a < 10. Jika a > b,
                                         6
                                                  3
                                            5
                                        (–3)  ÷ (–3)  = (–3) 5 – 3            nyatakan nilai-nilai yang
                                                                              mungkin bagi a dan b.
                                                   Secara generalisasi,      a  ÷ a  = a  m – n
                                                     n
                                                 m
             Contoh   8
             Ringkaskan setiap yang berikut.
                                                  4
                                                        2
                                                                              4 3
                                                                                    2
             (a)  5  ÷ 5 2                (b)  (–3) ÷ (–3) ÷ (–3)       (c)  m n  ÷ m n
                 4

                                                        5
                                                                                      5
             (d)  25x y  ÷ 5xy            (e) 12m  ÷ 4m  ÷ m 2          (f)  –16p  ÷ 2p  ÷ 4p 2
                                                                                 8
                                                  10
                   2 3
             Penyelesaian:
             (a)  5  ÷ 5 2                (b)  (–3) ÷ (–3) ÷ (–3)       (c)  m n  ÷ m n
                                                                              4 3
                 4
                                                        2
                                                  4
                                                                                    2
                                                                                      2 1
                =  5 4 – 2                    = (–3) ÷  (–3) ÷ (–3) 1       = m n ÷ m n
                                                          2
                                                   4

                                                                               4 3
                   2
                =  5                          = (–3) 4 – 2 – 1              = m 4 – 2  3 – 1
                                                                                   n
                                              = (–3) 1                      = m n
                                                                               2  2
                                              = –3                                          Saiz sebenar
                                                                                                   9
   14   15   16   17   18   19   20   21   22   23   24