Page 42 - นาวิกศาสตร์ ฉบับเดือนธันวาคม ๒๕๖๔

์
ุ
ิ
้
ี
่
ื
่
ั
้
จากเหตุการณ์รบทางเรือในวิกฤตการณ์ ร.ศ. ๑๑๒ เมอวนท ๑๓ กรกฎาคม พ.ศ. ๒๔๓๖ เหตการณสนสดดวยการท ่ ี
ุ
ี
ประเทศไทยต้องถูกปรับ และสูญเสียดินแดนบางส่วนไป นับว่าเป็นบทเรียนอันมีค่าสาหรับประเทศไทยท่จะต้องรีบเร่ง
�
ปรับปรุง และพัฒนาประเทศ เพ่อไม่ให้ประเทศมหาอานาจใช้เป็นข้ออ้างในการเข้ารุกรานประเทศไทย ดังน้น
ั
ื
�
ใน พ.ศ. ๒๔๓๖ พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว จึงได้ทรงส่งพระราชโอรสหลายพระองค์ไปศึกษาวิชา
�
ื
ด้านการปกครอง การทหารบก และการทหารเรือ ณ ประเทศในทวีปยุโรปเพ่อจะได้นาองค์ความรู้มาปรับปรุงพัฒนาประเทศ
ให้เจริญรุ่งเรืองทัดเทียมอารยประเทศ โดยได้ทรงส่งสมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ พระองค์เจ้าอาภากรเกียรติวงศ์ ไปศึกษา
ึ
�
ึ
ั
วิชาการทหารเรือ ณ ประเทศอังกฤษ ซ่งเป็นมหาอานาจทางทะเลประเทศหน่งในขณะน้น หลังจากพระองค์ได้จบ
การศึกษา พระองค์ได้รับราชการในกองทัพเรือ และได้ทรงวางรากฐานให้กองทัพเรือพัฒนาในหลาย ๆ ด้าน เช่น
ี
�
�
ทรงให้กาเนิดแผนป้องกันประเทศทางทะเลฉบับแรกของประเทศไทยท่เรียกว่า “โครงการเสริมสร้างกาลังทางเรือ
ร.ศ. ๑๒๙” ประกอบด้วยแนวคิดในการใช้กาลังทางเรือ และความต้องการกาลังรบทางเรือซ่งก็คือแผนการทัพ (Campaign
�
ึ
�
Plan) ในการป้องกันประเทศทางทะเลฉบับแรกของประเทศไทย โดยวิสัยทัศน์ของพระองค์เป็นแนวคิดยุทธศาสตร์ทะเล
ี
�
(Maritime Strategy) คือ การมองเขตแดนทางทะเลเป็นเสมือนแผ่นดินท่ต้องมีอานาจอธิปไตย และการท่ประเทศต้อง
ี
รักษาผลประโยชน์ของชาติทางทะเลเช่นเดียวกับการรักษาผลประโยชน์ของชาติทางบก และความขัดแย้งระหว่างรัฐ
ี
ึ
�
ั
ื
สามารถขยายอานาจจากทะเลข้นสู่ฝั่ง และยึดครองพ้นท่ทางบกต่อไปได้ ด่งเช่น วิกฤตการณ์ ร.ศ. ๑๑๒ สงคราม
ฝร่งเศส-สยาม ซ่งฝร่งเศสใช้การทูตเเบบเรือปืน นาเรือละเมิดอธิปไตยของไทยโดยมีการสู้รบกันท่ป้อมพระจุลจอมเกล้า
ี
ึ
ั
�
ั
และฝรั่งเศสได้ท�าการปิดอ่าวไทยบริเวณเกาะสีชัง และเข้ายึดจังหวัดจันทบุรี และจังหวัดตราด กดดันจนท�าให้รัฐบาล
ไทยต้องยอมเสียดินแดนฝั่งซ้ายแม่นาโขง และการนาวิทยาการสมัยใหม่เข้ามาปรับใช้ในหลักสูตรการเรียนของโรงเรียน
�
�
้
ั
ั
นายเรือ โดยคร้งเม่อพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงได้แต่งต้งให้นายพลเรือตรี พระเจ้าลูกยาเธอ
ื
กรมหมื่นชุมพรเขตรอุดมศักดิ์ รองผู้บัญชาการกรมทหารเรือ ท�าการในต�าแหน่งเจ้ากรมยุทธศึกษาทหารเรือ พระองค์
จึงได้ทรงวางหลักสูตรโรงเรียนนายเรือใหม่ ทรงรับหน้าท่เป็นครูในบางวิชาท่ทรงเช่ยวชาญ คือ ตรีโกณมิติ ดาราศาสตร์
ี
ี
ี
วิชาการเรือ และอุทกศาสตร์ เช่นเดียวกับนายทหารเรืออีกหลายท่าน ซึ่งต้องแบ่งเวลาท�างานมาช่วยกันสอนวิชาที่ตน
มีความช�านาญ การศึกษาในโรงเรียนนายเรือจึงก้าวหน้ายิ่งขึ้น
ภาพที่ ๑ เหตุการณ์รบทางเรือในวิกฤตการณ์ ร.ศ. ๑๑๒
ที่มา http://www.navyhistory.navy.mi.th/index.php/today/detail/content_id/3133
นาวิกศาสตร์ 40
ปีที่ ๑๐๔ เล่มที่ ๑๒ ธันวาคม ๒๕๖๔