Page 44 - Punjab Times September 2019 Edition
P. 44
44
44
44 gzikp NkJhwgzikp NkJhwz, f;vBh, ;szpo, f;vBh, ;szpo 2019
44 gzikp NkJhwgzikp NkJhw , f;vBh, ;szpo, f;vBh, ;szpo
44 gzikp NkJhw , f;vBh, ;szpo
ejkDh
ejkDh fJepkb f;zx N'eh
ejkDh
ejkDh
ejkDh
fJepkb f;zx N'eh
fJepkb f;zx N'eh
fJepkb f;zx N'eh
fJepkb f;zx N'eh
i?AN; N/bo - ;[Bhsk
i?AN; N/bo - ;[Bhsk
i?AN; N/bo - ;[Bhsk
i?AN; N/bo - ;[Bhsk
i?AN; N/bo - ;[Bhsk
w?A ;[Bhsk okBh Bz{ e[M ;wK eZYD bJh iK BKj d/ pokpo w/jBskBk. Ybdh jko fSzrko, c?SB s/ g'Ske dh skes tkb/ rqkjeK dk rbk tZv/ ekbo Bkb
r[jko bkJh, i' T[; B/ y[Sh Bkb gqtkB T[wo 'u gfjbK tkbh nzrK dh Bkb T[j ;z;ko dh ;G s'A ;'jDh o{gtsh iudk j?. g?AN dh bzpkJh, Xz[Bh d/ j/mK
eo bJh. ;[v"bsk BjhA ofjzdh i' g'Ske B{z fdy ;edh j?. e[M nX/V fJ;sqhnK dh s'A fwDh iKdh j?, sK i' bzwhnK bZsK
'';[Bhsk ih, fJ;sqh g'Ske dk Bkg nkeko s/ nk;ok d/t/. fJ; nt;Ek Sksh, X[zBh se s/ fYZv, T{AN d/ p[bQK dk nkGk; Bk j't/. ewhi, g?AN d/ nzdo
b?D dh fefonk ftu g[oS N/bo d/ ftu g'Ske d[nkok fYZb/ nzrK B{z tKr bNe iKdk j?. fJBQK B{z pbkT[i s/ d'tK d/ ozr 'u fGzBsk j't/ sK gsbk
w[ekpb/, fJ;sqh N/bo B{z finkdk y[bQ ;zGkbDk n"yk j[zdk j?. fi;w dh fJj 'u ;w/NDk n;zGt j?. pbkT[i d/ w{job/ bzwk ed th nyodk BjhA. g[oS rqkjeK
j?. fJ; d/ pkti{d fJj feZsk g[oS N/ p/soshph c?SB B{z jk;'jhDk s/ GZdk s/ fgZm dhnK v{zxkJhnK, nzrK dh dh ;'u soeShb s/ tkip t/yh rJh
bo e'b feT[A ubk frnk<'' pDk fdzdh j?. rqkje, ;kB{z d'S fdzdk gq'VQsk dh p/fJish j?. c?SB dh wkoh j?. T[j nkgD/ fi;w d/ nkeko nB[;ko
''fJepkb ih, gfjb/ ;w/A 'u fJ;sqh j?. s[;hA Jh dZ;', nzr{o s'A pDh feSfwS, fJ; fJ;sqh B{z e"D ;wMkJ/ s/ pfj; eo/ ;[MkJ/ rJ/ pdbkn ;wM b?Ad/ B/ s/ wzB
dh g'Ske y[bQh v[bQh ;h. w[Zy b'V ;h, w[V e/ nzr{o fet/A pD ;edh j?<'' d't/ . p/S[wko s/ Bk ysw j'D tkbhnK b?Ad/ B/. j[D w/o/ rqkje s/ ekohro
sB B{z YeDk s/ w";w nB[;ko nkokw A mjkek wko e/ jZ; gJ/. cowkfJSK, yikbsK, BkokirhnK s/ finkdk y[S B/. w/ok feZsk tZX c[Zb
d/Dk. j[D fJ;sqh, g'Ske d/ wkfXnw ''fJ; s'A fJbktk j'o ekoB<'' ;w/A dh popkdh B/ w?B{z ;'uD s/ wip{o fojk j?. wzB SKs, ;zs[SN s/ y[S j?.
Bkb nkgD/ nzrK B{z T[GkoBk s/ f;bf;b/ B{z nZr/ tXkT[AfdnK w?A fejk. eo fdZsk fe pZ; pj[s j' frnk, j[D ihtB ftu mfjokn nk frnk j?.''
;foSNh d/ ou/sk s/ gkbBjko B/ T[ikro eoBk ukj[zdh j?. nzrK d/ Bkg ''pj[s ;ko/ ekoB B/. N?bhftiB j'o BjhA. Bshi/ ti'A w?A g[oS g'SkeK ;[Bhsk d/ fujo/ T[Zs/ gow nkBzdwJh
nkgDk ouBk B{ zihtzs s/ tXD c[bD d/D gqsh e'Jh ;ze'u s/ fMie BjhA T[Zs/ gq;kfos j'D tkb/ c?wbh ;hohnb dh f;bkJh tb w[V rJh. rqkjeK Bkb w[;ekB ;h.
ojh.'' s/ c?SB S'n, nkJ/ fdB nDfrDs soQK wri ygkJh, pfj; s/ Bkokirh xZN ''nZi d/ ;zdoG 'u fJ;sqh g'Ske
dh ;wkfie fizw/tkoh fJ;sqh B{z pySh.
fJ;sqh B{z e'wbsk s/ nDfrDs r[DK ''s[;hA gfjbK e/tb fJ;sqhnK dhnK fJ;sqh g'SkeK do;kT[Ad/ s/ w/jBskBk tkip. ;kok tksktoB gqsh s[jkvk eh Biohnk s/ ftuko
Bkb fBtkfink. fJ;sqh d/ ;fj:'r dhnK g'SkeK Jh f;bd/ ;h. eko'pko th B/. fJ;sqh rqkje fJBQK g'SkeK dk SKswJh, ;zs[SNhiBe s/ wi/dko.'' j?< nkgD/ ;[Mk th dZ;'.''
s'A fpBK wkBtsk dk n;fsst n;zGt ekch ;h. e[M ;w/A s'A j[D s[;hA e/tb jtkbk d/ e/ f;bkJh dh wzr eodk j?. ;[Bhsk d/ u/jo/ T[Zs/ y[Sh ;kc fd; ojh ''oZp B/ i' th ;{os s/ nkeko
j?. ;z;ko d/ jo wB[Zyh foSs/ dh g[oSK dhnK g'SkeK Jh f;bd/ U. eh e[M rqkje nkgDh g;zd dh g'Ske dh ;h. pyfSnk j?, T[j fe;/ d/ nyfsnko ftu
ekoB j? fJ;dk<'' s;tho b?e/ nkT[Ad/ B/. T[BQK dh wzr '';[Bhsk ih, g[oS g'SkeK B{z fsnko BjhA. T[; dh d/yGkb coi th j? s/
p[fBnkd fJ;sqh j?. jo foSsk ftrV
iK N[ZN ;edk j?, go fJ;sqh dk nkgDh ;[Bhsk w[;eokJh, ''fJ;sqh j'D d/ j[zdh j? fe n;hA nkg egV/ yohdhJ/ s/ eoB ftu th w[SebK sK nkT[AdhnK io{os th. ;'jDk fdyDk jo fJB;kB
Bks/ w?A nkgD/ fJ;sqh rqkjeK B{z y[S g'Ske pDk e/ dJhJ/. fJ; ezw ftu j'DrhnK<'' w?A fejk. dk jZe j?. ejkts wSj{o j?,HHH'ykU
n"bkd Bkb foSsk jw/Sk ;fEo ofjzdk
j?. fJ;sqh nkgDh n"bkd dh jo ysk eoB dh g{oh e'fSS eodh ;h. ekch egV/ s'A fJbktk eJh j'o t;s{nK dh ''nkT[AdhnK B/ go nkN/ 'u b{D d/ wB GkT[Adk s/ gfjB'A ir GkT[Adk.'
s/ ykwh B{z nDfvZmk eo fdzdh j?, jZd se ekw:kph fwbh th. ;Zu sK io{os g?Adh j?. fJ;dk wsbp j?, fJe pokpo. e'Jh th feZsk w/jBs, g'Ske gfjBD tkb/ B{z ;e{B s/ nkokw
w[nkc eo fdzdh j?. fJj j?, jkb/ th pj[s ;ko/ g[okDk BtK Xzdk s/ fBt/S. efNzr s/ f;bkJh fJwkBdkoh, brB s/ f;nkDg fpBK d/t/ s/ d/yD tkfbnK dk fXnkB Bk
fJ;qsh wwsk dh w{os j?. f;o s'A fJ;sqh rqkjeK tb'A cowkfJS s/ dpkn bJh wkjo ekohro w?A nkgD/ feZs/ B{z ;cb BjhA j' ;edk. w[SfebK dk jZb GNekt/. nZi dk ;wK j?, 'wfjbk
g?o se fJ; w{os d/ jo nzr dh nkgDh j? fe w?A fco s'A T[BQK dh ;/tk eoK. go e/tb f;bkJh se jh ;hws oyDk eYDk g?Adk j?. rqkje dh ;zs[SNh Bkb SesheoB' dk. fJ;sqh jo y/so ftu
fJzi eoBk SkfJd j[D ;zGt BjhA.'' ukj[zdh ;K. rqkje nkgDh g;zd dk jh ezw eoB dk wik nkT[Adk j?. feZsk nkgDh ekpbhns dk b'jk wBtk ojh
wjZssk s/ efSS j?. fJBQK nzrK B{z
fSzrkoB gqsh nDfrDs ;kXBK s'A ''feT[A< fJ;sqh rqkje g{ok w/ egVk b? e/ nkJ/ s/ f;bkJh eotkJ/. bzw/A ;w/A se ubdk j?.'' j?. T[BQK dh g'Ske feZs/ dh io{os
jBskBk BjhA fdzd/<'' ftnkj Skdh, ftnkj dh toQ/rzY, ''g[oS g'SkeK Bkb i[VhnK w[SebK nB[;ko s?n ehsh iKdh j?. jK xo/b{
fJbktk g'Ske dk o'b pj[s tX frnk
j?. ''fJ; ftu e'Jh Se BjhA fe fJ;sqh iBw fdB, feZNh gkoNh, ;?o ;gkNk s/ s/ ;wZf;nktK dZ;'. fet/A jZb eod/ U fJ;sqh B{z nkgDh g'Ske gqsh ;zt/
fJe ;wK ;h, id'A fJ;sqhnK dhnK dh g'Ske f;bD d/ feZs/ ftu ewkJh foSs/dko e'b ikD dk jtkbk d/ e/ T[BQK B{z.'' dBShb j'Dk ukjhdk j? sK i' ftuod/
g'SkeK e/tb fJ;sqhnK N/bo s/ g[oSK dh ewh BjhA. fJ;sqh rqkje dh s;Zbh e[M rqkje ibdh wukT[Ad/ B/. ekohro ''e[M rqkjeK dk fi;w Gkok, ed ;wki tb'A e'Jh gqshe{b fNZgDh Bk
dhnK g'SkeK e/tb wod N/bo jh eoBk, T[; B{z y[S eoBk, w[Sfeb Jh B{z UtoNkJhw ezw eoBk g?Adk j? s/ wXok s/ rodB BKj d/ pokpo. fJ; s'A j't/. fJ;sqh d/ nzr e'Jh t;s{ BjhA.
f;bd/ ;B. ;wkfie gqrsh s/ y[bQ BjhA, n;zGt j?. ci{b dh pfj; ;wK finkdk bkrs nkT[Adh j?. fJe j'o T[bN e[M dk fi;w gsbk, eZd s/ Bzr/i, fJBQK dh e'wbsk, efSS s/
ekoB fJ; gqEk 'u pdbkn nkT[D/ S[o{ popkd eodh j?. fJj f;o dodh w?B{z nihp wzr t/yD 'u nkJh j?.'' ;[Bhsk rodB bzwh. g'Ske d/ fvikfJB s/ gftZsosk B{z m/; gj[zukT[Adk j?. Ybdh
j' rJ/. fJ;sqh g'SkeK f;bD dk feZsk ok; BjhA nkJh SkfJd.'' ;[Bhsk B/ B/ ftnzr Go/ bfji/ 'u fejk. fcfNzr dh spdhbh Bkb fJ; ;wZf;nk T[wo 'u g'Ske n?;h j'Dh ukjhdh j? i'
th g[oS N/boK B/ ;zGkb fbnk. j[D fMiefdnK fejk. ''T[j eh<'' T[Zs/ ekp{ gk fbnk iKdk j?.'' fJ;sqh dh wkfsqtsk B{z T[ikro eo/.
fJ;sqh g'SkeK d/ f;o-eZY fvikfJBo '';[Bhskih, fJj efj e/ s[;hA w/oh eJh rqkje f;bkJh wro'A nkgDh ''fw;kb d/ s"o s/. iok ft;sko t/yD tkbk ;fseko Bkb g?oh jZE
finkdk eoe/ g[oS B/. SkfJd T[j T[s;[esk tXk fdZsh j?. i/ ft;sko g'Ske B{z fv;gb/n eoB s'A wBQK eod/ Bkb dZ;'.'' bkt/. c?SB s/ fotki dk jtkbk d/ e/
fJ;sqh nzrK dh pBktN s/ fSzrko gqsh Bkb dZ;' sK nkGkoh j'tKrk.'' fwzBs B/ sK i' e'Jh j'o rqkje T[; fvikfJB ''Gko/ s/ wXo/ ed tkb/ rqkje dh gq'VQ nzrK dk ngwkB BjhA eoBk
;wZf;nktK B{z finkdk pkoheh Bkb d/ bfji/ 'u w?A fejk. dh g'Ske Bk pDtk bt/. T[j nkgD/ SofNzr gqsh rb/ dk fvikfJB pdbD ukjhdk. fJ; ftS/ T[Zs/ Bk w[eD tkbh
;wMd/ B/. fJ;sqh dh ek:k ftu j[zdhnK nkg B{z j'oBK Bkb'A nbZr s/ yk; Bkb T[; dh rodB B[wkfJnK j' iKdh pfj; ehsh ik ;edh j?. fbjkik w?A
uzvhrVQ d/ ;?eNo ;skoQK dh pDsoh spdhbhnK, fJ; feZs/ B{z ;wMd/ B/. y[d fJ;sqh j'D d/ pkti{d, j?. g?AN dh bzpkJh Xz[Bh s'A fwDh iKdh e'Jh m'; Biohnk iK ftuko E'gDk
ftSkb s/ gqrshShb wkoehN ftu w[Sfeb pDkT[AdhnK B/. uVQdh T[wo w?Bz{ fJj efjD 'u ;ze'u s/ fMie BjhA j? sK i' bZsK bzwhnK bZrD. g?AN s/ BjhA ukj[zdh.'' ;[Bhsk fJ;sqh g'SkeK
fJe fJ;sqh N/bo j? ;[Bhsk okDh. ftu fi;w d/ nzrK 'u pdbkn nkT[Adk fe fsqgs j'Dk SkfJd fJ;sqh d/ ;[Gkn ewhi dk ozr fwbdk i[bdk j't/ sK d/ fttkd s'A puDk ukj[zdh ;h.
;[Bhsk e/tb g[oSK dhnK g'SkeK Jh j?. roG nt;Ek d"okB fJj pdbkn 'u Jh BjhA. fJ;sqh n;bhns ftu fJe;kosk Bkb ed bzwK brdk j?. ''nkgD/ o[M/t/A ftu'A ;wK eZYD s/
fvikfJzB eodh j? s/ f;bdh j?. fJ; pj[s s/ih Bkb nkT[Ad/ B/. Bkg pdbD BjhA, ;[gfBnK 'u fiT[Adh j?. T[j ewhi g?AN d/ pkjo j'D Bkb Xz[Bh T[Zs/ fJwkBdkoh Bkb nkgDk siopk ;KMk
wSj{o ndko/ dk BKn j?, ''i?AN; ekoB g'SkeK 'u spdhbh dk ezw tZX nkgD/ fi;w dh pDso, eZd ekm, pzBQh p?bN Bio BjhA nkT[Adh s/ g/N d/ eoB bJh s[jkvk pj[s pj[s XzBtkd,
fvikfJBo eohJ/SBz.'' iKdk j?. fJ; ftu BthA g'Ske f;bD B?B BeS s/ o{g ozr B{z BjhA t/ydh. w[Nkgk th Yfenk ofjzdk j?. fJ; d/ ;[Bhsk ih.'' efj e/ w?A ftdk bJh.
ft;Eko Bkb ikDekoh b?D bJh fizBk ;wK br iKdk j?. Bshik, xN T[; B{z tfjw s/ ftStkS j[zdk j? fe T[bN gsb/ fi;w, bzw/ ed s/ rodB
e?B/vhnB g[b; B/ B / dh jkbs ftu/ dh jkbs ftu
e?B/vhnB g[b; B/ B
e?B/vhnB g[b; B/ B / dh jkbs ftu
e?B/vhnB g[b; B/ B
e?B/vhnB g[b; B/ BS/ dh jkbs ftu/ dh jkbs ftu
nkb;h pD'r/ sK S/sh uVQDr/ c'N' s/ jko
nkb;h pD'r/ sK S/sh uVQDr/ c'N' s/ jko
nkb;h pD'r/ sK S/sh uVQDr/ c'N'
nkb;h pD'r/ sK S/sh uVQDr/ c'N' 's/ jkos/ jko
nkb;h pD'r/ sK S/sh uVQDr/ c'N' s/ jko
NoZe vokJhto s/ ;kEh B{z ehsk frqcsko
NoZe vokJhto s/ ;kEh B{z ehsk frqcsko
NoZe vokJhto s/ ;kEh B{z ehsk frqcsko
NoZe vokJhto s/ ;kEh B{z ehsk frqcsko
NoZe vokJhto s/ ;kEh B{z ehsk frqcsko
ftnesh d/ fdb dh phwkoh ns/ d{i/
ekoBK s'A fet/A w"s j' ;edh j?. fJ;
;NZvh ftu 1984-1986, 1995-
1997 ns/ 2006-2008 d"okB iBw
b?D tkb/ b'eK B{z fbnk frnk. ;NZvh
ftu Skwb b'eK s'A fJj g[ZfSnk frnk
fe T[j fezB/ ;w/A sZe ;ohoe
rshftXhnK ftu Skwb ofjDr/. fJ;
;NZvh ftu 23,146 g[oS ns/ n"osK
B{z Skwb ehsk frnk ;h.
;ohoe rshftXhnK B{z fpbe[b Bk
eoB, nkw, jcs/ ftu d' xzN/ ftu xZN
ns/ fznkdk ns/ jcs/ ftu d' iK T[;
bzvB (fpT{o')- w"i{dk ;w/A ftu ;[;s fzzdrh ih oj/ j' sK S'Nh T[wo s'A fznkdk ebk;hckJhv ehsk frnk ;h.
bkJhcNkJhw Bkb i[VhnK ;wZf;nktK ftu jh s[jkv/ woB dk ysok d[ZrDk j' fJ; d/ bJh fJe foco?A; ro[Zg th
po?AgNB (J/iz;h)- e?B/vk d/ po?AgNB Sfjo fty/ ysoBke Yzr Bkb NoZe ubkT[Ad/
nkw j' u[ZehnK jB. vkeNo th efjzd/ iKdk j?. Bkot/ dh :{Bhtof;Nh ftu pDkfJnk frnk ;h ns/ T[; ftu T[j
vokJhto ns/ T[; d/ ;kEh B{z g[b; B/ frqcsko eo fbnk j?. g[b; B/ nkgD/ fpnkB
jB fe fJBQhA fdBhA fdB dh S[o{nks ehsh rJh fJe ;NZvh d/ b/ye NqkJhB b'e ;B, i' fJ; d"okB ekch fznkdk
ftu dZf;nk fe NoZe ftu ;tko vokJhto ns/ T[; d/ ;kEh d'jK B/ Sokp ghsh j'Jh
yokp j'D Bkb b'eK B{z eJh soQK dhnK w'j'bv w[skpe fJj rZb ;kjwD/ nkJh e;os eod/ ;B. ;NZvh ftu foco?A;
;h, idfe d{i/ gk;/ ;'Sb whvhnk 's/ fJj nctkj T[vkJh ik ojh j? fe g[b; B/
phwkohnK B/ x/fonk j'fJnk j? go e'Jh j? fe fe;/ th soQK d/ f;js bkG fiBQK ro[Zg d/ w[ekpb/ 1984-1986 ns/
BfSnK ;D/ gzikph ftfdnkoEhnK B{z ekp{ eo fbnk. whvhnk fog'oNK w[skpe ghb
wzBD B{z fsnko BjhA j?. fJe ;NZvh ftu ftu fdb ns/ j'o phwkohnK s'A pukn 2006-2008 ftu ;[;s fzzdrh ihT[D
ohiBb g[b; B/ fJ; ypo dh g[SNh eo fdZsh j? fe NoZe vokJhto Sokp d/ BS/
;kjwD/ nkfJnk j? fi; ftu e[M Skwb j? fJ; d/ bJh fJe ftnesh B{z tkb/ b'eK ftu tZy-tZy ekoBK eoe/
ftu ;B ns/ b'eK dh ;[oZfynk bJh g?dk j'J/ yso/ B{z t/yfdnK T[BQK B{z g[b;
nfijhnK rZbK ejhnK rJhnK jB i' fczhebh n?efNt ofjD dk b'V j[zdh j?. w"s dk ysok ;h ns/ fdb dhnK
frqcsko eo fbnk j?. nfijk gfjbh tko BjhA j? fe g[b; tb'A fe;/ gzikph vokJhto
s[jkB{z nkgDh fzzdrh ihT[D dk sohek fJ; ;NZvh dk we;d ;h fe fet/A phwkohnK Bkb w"s dk ysok YkJh r[Dk
B{z BS/ dh jkbs ftu frqcsko ehsk frnk j't/. dZ;D:'r j? fe nkJ/ fdB ypoK
;[XkoD bJh wip{o eo d/DrhnK. fJ; fczheb n?eNhftNhz ftu pdbkn s'A sZe fznkdk ;h.
nkT[AdhnK ofjzdhnK jB fe e?B/vk ftu BS/ dh jkbs ftu gzikph B{z frqcsko ehsk
;NZvh w[skpe i/eo s[;hA brksko fJe pknd 22 ;kb sZe T[;/ soQK ih oj/
frnk j?.

