Page 42 - Punjab Times September 2019 Edition

42
42
42 gzikp NkJhwz, f;vBh, ;szpo, f;vBh, ;szpo 2019
42 gzikp NkJhwgzikp NkJhw , f;vBh, ;szpo
42 gzikp NkJhwgzikp NkJhw , f;vBh, ;szpo, f;vBh, ;szpo
d[Bhnk dk ;G s'A ojZ;wJh fJB;kB, fi; d/ ;B d' fujo/
d[Bhnk dk ;G s'A ojZ;wJh fJB;kB, fi; d/ ;B d' fujo/
d[Bhnk dk ;G s'A ojZ;wJh fJB;kB, fi; d/ ;B d' fujo/ ftfdnkoEhnK B{z rZs/ d/ vZp/ g[nk e/ g/go d/D
d[Bhnk dk ;G s'A ojZ;wJh fJB;kB, fi; d/ ;B d' fujo/
d[Bhnk dk ;G s'A ojZ;wJh fJB;kB, fi; d/ ;B d' fujo/
ftfdnkoEhnK B{z rZs/ d/ vZp/ g[nk e/ g/go d/D
ftfdnkoEhnK B{z rZs/ d/ vZp/ g[nk e/ g/go d/D
ftfdnkoEhnK B{z rZs/ d/ vZp/ g[nk e/ g/go d/D
ftfdnkoEhnK B{z rZs/ d/ vZp/ g[nk e/ g/go d/D
eJh fdBK ;"d/A BjhA ;B.
bJh ehsk wip{o, fto'X
bJh ehsk wip{o, fto'X
bJh ehsk wip{o, fto'X
bJh ehsk wip{o, fto'X
bJh ehsk wip{o, fto'X S[o{[o{ [o{[o{ [o{
fejk iKdk j? fe n?vtov nkgD/
fJbki d/ bJh vkeNo d/ e'b th rJ/
;B go feT[fe T[; t/b/ seBhe fJzBh
ftef;s BjhA ;h, fJ; bJh fJ; dk
fJbki ;zGt BjhA j' ;fenk. jkbKfe
fejk fJj th iKdk j? fe vkeNoK B/
T[BQK dk fJbki eoB s'A fJBeko eo
fdZsk ;h. efjzd/ jB fe n?vtov d/ f;o
d/ fgZS/ tkbk fujok fJe bVeh dk ;h,
fi; dhnK nZyK sK ;B go T[j d/S
BjhA ;edh ;h. fJ; s'A fJbktk d{i/ fujo/
dk w{zj th ;h go T[j yk BjhA ;edk ;h
s/ Bk jh z'o Bkb p'b ;edk ;h. d{ik
fujok j"bh-j"bh rZbK eodk ;h T[j th
Boe d/ pko/ 'u. n?vtov id'A y[S j[zd/
;B sK T[BQK d/ d{i/ fujo/ B{z fJj
podkSs BjhA j[zdk ;h s/ T[j T[BQK dk
bzvB- d[Bhnk 'u nfij/ pj[s ;ko/ BK ;h n?vtov w'ovqke/. efjzd/ jB fe wzke T[vkT[dk ;h. fJ; s'A fJbktk id'A
fJB;kB jB, fiBQK d/ ojZ; B{z nZi sZe T[; dk d{ik fujok ;orow BjhA ;h go T[j o'Ad/ ;B sK d{ik fujok jZ;dk ;h.
Bk e'Jh ikD ;fenk s/ Bk jh ;wM fit/ jh T[j ;"D dh e'fSS eod/ ;B n?vtov B/ nkgD/ d{i/ fujo/ s'A go/
;fenk. fJe nfijk jh ojZ;wJh T[BQK dk d{ik fujok ikr iKdk s/ ;koh SkB j' e/ y[de[Sh eo bJh ;h. T[; t/b/
w?e;he'- d[Bhnk dk e'Jh th d/S j't/ T[ZE'A d/ nfXnkge ftfdnkoEhnK tb'A
fJB;kB 19thA ;dh 'u fJzrb?Av 'u oks e[M j"bh nktkz 'u p'bdk ofjzdk
T[BQK dh T[wo f;oc 37 ;kb ;h. ;kb
ehsh ikD tkbh Beb ekoB gq/SkB j[zd/ jB. w?e;he' d/ N/b?e;ebk 'u p?ubo;
j'fJnk eodk ;h, fi; d/ pko/ dkntk ;h. ;kb 1985 'u p';NB g';N 'u fJe 1896 dh w?vheb fJz;kJhekb'ghvhnk
ekbi 'u rq?i[J/SB dhnK gqhfynktK uZb ojhnK jB. ftfdnkoEhnK d/ Beb eoB
ehsk iKdk j? fe T[; d/ d' fujo/ ;B. b/y Sfgnk ;h, fi; 'u n?vtov dk 'u n?vtov dh w?vheb ezvhSB dk
s'A gq/SkB T[ZE'A d/ fJe nfXnkge B/ T[BQK B{z ekovp'ov Gkt rZs/ d/ vZp/ gk e/
fJe nZr/ s/ fJe fgZS/. T[j d[Bhnk dk fzeo ehsk frnk ;h. T[; 'u fbfynk fzeo ehsk iKdk j? go fco th fJ; 's/
gqhfynk d/D dk j[ew fdZsk. fJj e'Jh gfjbk w"ek BjhA j? id ftfdnkoEhnK B{z
fJeb"sk nfijk fJB;kB ;h. ;h fe n?vtov nkgD/ d{i/ fujo/ s'A pj[s ni/ eJh ;tkb jB s/ eJh b'e fJ; B{z
Beb eoB s'A o'eD bJh nfXnkgeK B/ nfijk edw u[Zfenk j't/. Beb o'eD bJh
d' fujfonK tkb/ fJ; fJB;kB dk go/SkB ;h feT[fe T[; d/ eoe/ T[j eJh-
f;oc fJe ejkDh wzBd/ jB.
nfXnkge ne;o tZy-tZy soQK dhnK :'iBktK eod/ Bzo nk iKd/ jB. jkbKfe
;'Sb whvhnk 's/ fJ; dh ekch nkb'uBk j' ojh j?.
;thfwzr d/ S"ehB ofjD ;ktXkB, j' ;edhnK jB eJh phwkohnK"ehB ofjD ;ktXkB, j' ;edhnK jB eJh phwkohnK
;thfwzr d/ "ehB ofjD ;ktXkB, j' ;edhnK jB eJh phwkohnK
;thfwzr d/
;thfwzr d/ n?ZbH ;fpBb ekbi d/ vkfJo?eNo b[fJ; i[nko/i N?ef;; B/ ;ko/ ftfdnkoEhnK
;thfwzr d/ "ehB ofjD ;ktXkB, j' ;edhnK jB eJh phwkohnK"ehB ofjD ;ktXkB, j' ;edhnK jB eJh phwkohnK
B{z rZs/ d/ vZp/ gk e/ gqhfynk 'u fpmkfJnk, fi; dh s;tho tkfJob j' ojh j?. b'eK
dk efjDk j? fe ekbi B/ wB[Zyh nfXekoK dk T[bzxD ehsk j?. jkbKfe e[ZM
j? fe e?b'ohB :[es gkDh Bkb Gfonk
nfXnkgeK dk efjDk j? fe fJj fJe tXhnk sohek j?. ikDekoh w[skpe p?u[boz
g{b fpbe[b ehNkD{ w[es j?. jkN tkNo
ekbi 'u fgSb/ jcs/ fJwfsjkB d"okB ftfdnkoEhnK B{z rZs/ d/ vZp/ B{z f;o 's/ oZy
tkbk g{b s[jkvh ;Nq?Z; B{z xZN eoB dk
e/ p?mDk fgnk, vZp/ B{z fJ; soQK eZfNnk frnk ;h fe fJ; 'u'A T[j f;oc nkgDk g/
;G s'A uzrk sohek j?, fJ; ftu e'Jh
go jh d/y ;ed/ ;B.
SZe BjhA j? go row g{b s/ row MoB/
fzeo:'r j? fe EkJhb?Av 'u 2013 'u th nfijk d/yD B{z fwfbnk ;h. T[; ;w/
ftu e[M ehNkD{ w"i{d j[zd/ jB, i' fe
A ftfdnkoEhnK B{z Beb eoB s'A o'eD bJh g/go ShN dk n?ANh uhfNzr j?bw/N
uwVh d/ Bkb fon?eN eoB 's/ ykfoS
g[nkfJnk frnk ;h.
iK uwVh 's/ dkD/ g?dk eo ;ed/ jB.
fJj ehNkD{ T[Zu skgwkB ftu nkT[D
s'A pknd fznkdk ;orow j' iKd/ jB.
vkeNoK dk ewkb, pq/B v?Zv wK B/
vkeNoK dk ewkb, pq/B v?Zv wK B/
vkeNoK dk ewkb, pq/B v?Zv wK B/
vkeNoK dk ewkb, pq/B v?Zv wK B/
vkeNoK dk ewkb, pq/B v?Zv wK B/
id'A n;hA ;thfwzr eod/ jK sK ;kv/
ezB s/ BZe ftu gkDh ubk iKdk j? go
eJh tko gkDh fznkdk ubk iKdk j?,
117 fdB pknd fdZsk pZu/ B{z iBw
117 fdB pknd fdZsk pZu/ B{z iBw
117 fdB pknd fdZsk pZu/ B{z iBw
117 fdB pknd fdZsk pZu/ B{z iBw
117 fdB pknd fdZsk pZu/ B{z iBw
fi; Bkb p?eNhohnk s/ czr; fJBc?eSB
g?dk j' ;edh j?. Bkb jh ezw ftu dod
dh ;wZf;nk th j' ;edh j?. nkw s"o 's/
pZfunK ftu fJj ;wZf;nk fznkdk j[zdh
j?. s[jkB{z fJj ikD e/ j?okBh j't/rh fe
zo{os s'A fznkdk ;thfwzr eoB Bkb
th vkfJohnk dh ;wZf;nk j' ;edh j?.
;thfwzr g{b d/ d{fSs gkDh ftu
BjkT[D Bkb fJBc?eS j'D dk vo
ofjzdk j?. fJ; bJh g{b d/ gkDh B{z w{zj
d/ nzdo Bk ikD fdU. i/eo ;thfwzr
g{b E'VQk fizBk th d{Ss j? sK b'UB/bk
tkfSzrNB- ;thfwzr eoBk fJe ;kB{z ;thfwzr eoB s'A gfjbK e[M rZbK fij/ e[M iow; fJeZm/ j' iKd/ jB fi;
fpjsohB e;os j?. fJ; Bkb e?b'oh dk fXnkB oZyDk ukjhdk j?, BjhA sK Bkb ;kj dh phwkoh s[jkB{z x/o ;edh
j?. 50 ;kb dh T[wo iK T[; s' tZX b'eK
poB j[zdh j? s/ t/N bk; ftu jh wdd s[;hA phwkohnK d/ fSeko j' ;ed/ j'.
s/ S'N/ pZfunK B{z fJj iow; nk;kBh
BjhA fwbdh ;r'A wk;g/ShnK ftu j'D ;G s'A gfjbK fJj fBSfus eo bU
Bkb ieV b?Ad/ jB. fJ; bJh yk;
tkbh w{tw?AN Bkb jkoN B{z j?bdh oZyD fe gkDh ;kc j'Dk ukjhdk j?, fiE/ s[;hA
'u wdd fwbdh j?. fJ; ;G d/ pkti{d ;thfwzr eoBh j?. fJjh s;ZbhpyS BjhA fXnkB oZy'.
frnk. nfXekohnK B/ fejk fe b'no ;?e;'Bh dh
okiXkBh d/ t;BheK B{z fJbke/ B{z ykbh eokT[D
bJh fejk frnk ;h. n;b ftu fJZE/ fpBK cfNnk gqkr (fpT{o')- ftfrnkB ns/ seBhe dh tos'A Bkb u?Ze rDoki d/ vkeNoK
250 feb'rqkw dk tzBh pzp fwfbnk ;h. nfXekohnK B/ uwseko eo fdykfJnk j?. fgSb/ fdBhA u?Ze rDoki d/ Sfjo poB' ftu 117
B/ fejk fe pzp B{z T[ZE'A jNkT[D d/ pknd b'e xo fdB s'A pq/B v?Zv wfjbk B/ f;jswzd pZuh B{z iBw fdZsk. 27 ;kbk wfjbk B{z ngq?b
tkg; ik ;eDr/. j?B'to ftu d{i/ ftSt :[ZX d/ ftu poB' d/ :{Bhtof;Nh j;gskb fbnKdk frnk ;h. T[; B{z rzGho ;No'e nkfJnk
pzpK dk fwbDk nkw rZb j?. fJZE/ eohp 5 bZy b'e ;h. j;gskb gj[zuD d/ e[M d/o pknd jh T[; dk pq/B v?Zv eoko fdZsk frnk
ofjzd/ jB. d{i/ ftSt :[ZX d"okB fJZE'A d/ doiBK wsbp T[; d/ fdwkr B{z vkeNoK B/ fwqse wzB fbnk ;h.
SfjoK B{z fBSkBk pDkfJnk frnk ;h. i{B ftu T[; ;w/A wfjbk d/ roG ftu 15 jcs/ wsbp f;oc ;kY/ fszB wjhB/ dk Go{D
pofbB d/ b'efgqn nb?rz?AvogbkNz ;etkfJo B/ ;h. pq/B v?Zv n?bkBD d/ s[ozs pknd jh vkeNoK B/ roG ftu gb oj/ pZu/ B{z
V/ fJ;/ soQK d/ fJe pzp B{z ;[oZfyns eZfYnk frnk pukT[D dh e'fSS S[o{ eo fdZsh. T[; wro'A i' j'fJnk T[j fe;/ uwseko Bkb'A xZN
;h. d' ;kb gfjbK th eohp 65,000 b'eK B{z n;EkJh BjhA j?. vkeNoK B/ wfjbk d/ g/N ftu gb oj/ pZu/ dh fzzdrh pukT[D bJh wfjbk
s"o 's/ T[ZE'A eZfYnk frnk ;h. T[j ;kb 1945 d/ B{z nkoNhchSb bkJhc ;g'oN f;;Nw ftu oZfynk, fi; Bkb roG nt;Ek ;XkoB
pknd ehsk frnk fJ; soQK dk ;G s'A tZvk nkgo/ sohe/ Bkb tZXdh ojh. Go{D dk ftek; :ehBh eoB bJh fB:fws o{g Bkb wfjbk
SB ;h. n;b ftu T[; ;w/A cq?AecoN ftu 1H4 NB d/ g?oK B{z fJ; soQK ubkfJnk iKdk ;h fit/A T[j s[o ojh j't/.
tzBh fpqfNS pzp fwfbnk ;h. fJe ;wkuko J/iz;h B/ nkfyo 15 nr;s B{z roG nt;Ek d/ 34t/A jcs/ vkeNoK B/ ;hz/ohnB nkgo/
wkjoK d/ jtkb/ Bkb fbfynk j? fe d{i/ ftSt :[ZX SB zohJ/ f;jswzd pZuh dk iBw eotkfJnk. iBw ;w/A pZuh dk tzB 2H13
pofbB (fpT{o')- T[Zsoh iowBh d/ j?B'to ftu d{i/ ftSt :[ZX d/
d"okB iowBh ftu bZyK pzp ;[ZN/ rJ/. fJBQK jo/e feb'rqkw ;h. pZuh dk Bkw n?fb;ek oZfynk frnk. pZuh d/ iBw d/ pknd wfjbk
;w/A dk fJe tZvk pzp fwbD d/ pknd jcVk-dcVh wu rJh. ;[oZfynk 10 ftu'A fJe pzp cfNnk BjhA ;h i' ;w/A-;w/A 's/ d/ gsh ns/ gfotko d/ w?ApoK dh ;fjwsh d/ pknd wfjbk dk bkchc ;g'oN f;;Nw
d/ wZd/Bzo ;'wtko d/o oks sZe eohp 15,000 b'eK B{z T[ZE'A eZY fbnk fJZE'A d/ fJbkfenK ftu fwbd/ ofjzd/ jB. jNk fdZsk frnk, fi; wro'A T[; dh w"s j' rJh.