Page 40 - book.sakeao62
P. 40
เอกสารโครงการพัฒนาการจัดการศึกษาจังหวัดสระแก้ว :
การส่งเสริมสมรรถนะและทักษะสําคัญในศตวรรษที่ 21 หน้า 21
จาก STEM สู่ STEAM จนถึง Double STEAM
(โครงการส่งเสริมคุณธรรม จริยธรรม และวิชาการ สําหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1)
อาจารย์ศักดิ์สิทธิ์ โอปัณณา*
1
การจัดการศึกษาในปัจจุบันและอนาคตยุคศตวรรษที่ 21 จะต้องเชื่อมโยงกับกระบวนการ
ทางสังคม ระบบเศรษฐกิจที่หลีกเลี่ยงไม่ได้และต้องสอดคล้องกับความเจริญก้าวหน้าทางด้านวิทยาศาสตร์
และเทคโนโลยี และการเปลี่ยนแปลงในทุกด้านที่เป็นไปอย่างรวดเร็วต่อเนื่อง ระบบการศึกษาแบบเดิมที่
เน้นความรู้ ทําให้ความรู้ไม่อาจพัฒนากับการปฏิบัติมีคุณภาพโดยรอบด้านได้ การจัดการศึกษาและการ
จัดการเรียนรู้จึงต้องเปลี่ยนแปลงอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ คนที่มีความรู้และทักษะในการรับมือกับการ
เปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นอย่างต่อ เนื่อง และสามารถปรับตัวให้เข้ากับสถานการณ์ใหม่ ๆ เท่านั้น จึงจะ
ประสบผลสําเร็จ ดังนั้นการศึกษาในศตวรรษที่ 21 จึงยึดผลลัพธ์ (Outcomes) ทั้งในด้านของความรู้ใน
วิชาแกน (Core curriculum) และทักษะแห่งศตวรรษที่ 21 (21 Century Skills) ซึ่งมีคุณค่า มี
th
ประโยชน์อย่างยิ่งต่อมนุษย์ ทั้งในวัยเรียน วัยทํางาน ทักษะแห่งศตวรรษที่ 21 จะช่วยเตรียมความพร้อม
ให้นักเรียนรู้จักคิด เรียนรู้ ทํางาน แก้ปัญหา สื่อสารและร่วมกันทํางานได้อย่างมีประสิทธิภาพและ
ประสิทธิผลต่อชีวิต การรวมทักษะแห่งศตวรรษใหม่เข้ากับวิชาแกนช่วยเพิ่มความแข็งแกร่งให้กับ
การศึกษาอย่างแท้จริง เนื่องจากการจดจําข้อเท็จจริง คําศัพท์ตามตํารา หรือทําตามขั้นตอน หรือนักเรียน
ปฏิบัติงาน โดยไม่ใช้ความคิด เป็นกิจกรรมที่ใช้ความสามารถขั้นต่ํา แต่การแสดงความเข้าใจเชิงลึกผ่าน
การวางแผนการใช้หลักฐาน การให้เหตุผลเชิงนามธรรมต้องใช้ความสามารถในการคิดที่สูงกว่า การ
เชื่อมโยงความคิดที่สัมพันธ์กันระหว่างเนื้อหาในสาขาเดียวกันหรือต่างสาขา หรือการคิดค้นหาวิธีแก้ไข
ปัญหาที่ซับซ้อนต้องอาศัยการต่อยอดทางความคิด การรู้คิด (Metacognition) ในระดับที่สูงขึ้น ดังนั้น
ระดับการศึกษาของศตวรรษที่ 21 ความแข็งแกร่ง จึงหมายถึง ความเป็นเลิศในเนื้อหาและทักษะ
กระบวนการควบคู่กัน
สะเต็ม (STEM) เป็นคําย่อมาจาก Science Technology Engineering and Mathematics
ซึ่งเป็นการจัดการเรียนรู้รูปแบบหนึ่งที่ไม่ได้มุ่งเน้นเพียงสาระการเรียนรู้ในสาขาวิชาเพียงอย่างเดียว แต่ให้
ความสําคัญกับการบูรณาการทักษะและกระบวนการในการนําความรู้เหล่านั้นมากใช้ประกอบการคิด
การแก้ปัญหาอย่างเป็นระบบ เพื่อนําไปประยุกต์ในการดําเนินชีวิตและการทํางาน เกิดขึ้นภายใต้แนวคิดที่
เชื่อว่า ผู้เรียนทุกคนควรได้รับความรู้ความเข้าใจและทักษะกระบวนการทางด้านวิทยาศาสตร์และ
เทคโนโลยีอย่างเหมาะสม เพื่อนําไปใช้ประกอบการคิดและการตัดสินใจในการดํารงชีวิตในสังคม ตลอดจน
การพัฒนาเศรษฐกิจของประเทศให้มีความเจริญก้าวหน้ายิ่งขึ้น
สาเหตุที่ประเทศไทยต้องปรับเปลี่ยนหลักสูตรหรือเปลี่ยนวิธีการจัดการเรียนรู้ด้านวิทยาศาสตร์
และเทคโนโลยีมาเป็นแบบสะเต็มศึกษาเนื่องจากเหตุผลหลัก ๆ 3 ข้อ ดังนี้
* อาจารย์ประจํากลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์
