Page 676 - ตำราเคมีอินทรีย์ [Jadsada Ratniyom]

648 เคมีอินทรีย์ (Org. Chem.)

11.6.6B การเตรียมอนามีน
ี
(Formation of enamines)
เมื่อนำอัลดีไฮด์หรือคีโตนมาทำปฏิกิริยากับ 2° เอมีน (R2NH) โดยมีกรด
ี
เป็นตัวเร่งปฏิกิริยาจะเกิดสารผลิตภัณฑ์เป็นอนามีน (enamine) คำว่า enamine เกิดจากการรวมคำ
ว่า alkene รวมกับ amine ได้เป็น enamine ดังนั้น อีนามีน คือ สารที่มี N อะตอมเชื่อมพันธะกับ
พันธะคู่ C=C ตัวอย่างปฏิกิริยาการเตรียมอีนามีนและลักษณะของอีนามีน ดังแสดง

ตัวอย่างปฏิกิริยาการเกิดอีนามีน ดังแสดง

กลไกการเกิดปฏิกิริยาการเตรียมอีนามีน จะคล้ายคลึงกับการเตรียมอิมีน
แค่ในส่วนแรก คือ การเติมเอมีนในหมู่คาร์บอนิล ส่วนที่สองของปฏิกิริยาการเตรียมอีนามีนจะเป็น
การขจัดน้ำ กลไกการเกิดปฏิกิริยาการเตรียมอีนามีน แสดงในภาพที่ 11.16 โดยในส่วนแรกออกซิเจน
อะตอมของหมู่คาร์บอนิลจะถูกเติมโปรตอนโดยกรด คาร์บอนอะตอมของหมู่คาร์บอนิลมีความเป็น
บวกมากขึ้นเหนี่ยวนำให้นิวคลีโอไฟล์เข้าทำปฏิกิริยาได้ดี (step [1]) จากนั้นไนโตรเจนอะตอมของ 2˚

เอมีนจะทำหน้าที่เป็นนิวคลีโอไฟล์เข้าชนที่คาร์บอนอะตอมของหมู่คาร์บอนิล สลายพันธะไพน์ของ
C=O และสร้างพันธะ C–N ขึ้นมาใหม่ (step [2]) หลังจากนั้นน้ำจะมาดึงโปรตอนออกได้สาร
carbinolamine ก่อนในส่วนแรก (step [3]) ในส่วนที่สองหมู่ OH ของ carbinolamine จะไปจับ

โปรตอนกลายเป็น –OH2 ซึ่งเป็น leaving group ที่ดี (step [4]) อิเล็กตรอนคู่โดดเดี่ยวของ
+
ั
ไนโตรเจนอะตอมจะเคลื่อนลงมาสร้างพนธะไพน์ C=N พร้อมกับไล่ H2O ออกมาเป็น leaving group