Page 167 - physics6

154 บทที่ 20 | ฟิสิกส์นิวเคลียร์และฟิสิกส์อนุภาค ฟิสิกส์ เล่ม 6 ฟิสิกส์ เล่ม 6 155

2. ปริมาณรังสีที่ถูกดูดกลืน (absorbed dose) เป็นหน่วยที่กำาหนดขึ้น โดยการวัดปริมาณ
พลังงานของรังสีที่ธาตุหรือวัตถุดูดกลืนไว้ ซึ่งในอดีต หน่วยที่ใช้คือ แรด (radiation

absorbed dose, rad) โดยกำาหนดว่า 1 แรด คือ ปริมาณรังสีที่ทำาให้วัตถุได้รับพลังงาน
0.01 จูลต่อมวล 1 กิโลกรัมของวัตถุนั้น
ในปัจจุบัน ในระบบเอสไอ หน่วยที่ใช้ระบุปริมาณรังสีที่ถูกดูดกลืน คือ เกรย์ (Gy)
3. ปริมาณรังสีสมมูล (equivalent dose) หรือ RBE (relative biological effective

ness) dose เป็นหน่วยที่กำาหนดขึ้น โดยการวัดปริมาณรังสีที่มนุษย์ได้รับโดยเปรียบ
เทียบผลทางชีววิทยา ซึ่งในอดีต หน่วยที่ใช้คือ เรม (roentgen equivalent man, rem)
โดยกำาหนดว่า 1 เรม คือ ปริมาณรังสีใด ๆ ที่สามารถก่อให้เกิดผลทางชีววิทยาต่อร่างกาย

เทียบเท่ากับเมื่อได้รับรังสีเอกซ์หรือรังสีแกมมา 1 เรินต์เกน
ในปัจจุบัน ในระบบเอสไอ หน่วยที่ใช้ระบุปริมาณรังสีสมมูลคือ ซีเวิร์ต (Sv)

หน่วยของการวัดรังสี ในอดีตและในระบบเอสไอ ดังแสดงในตารางด้านล่าง

หน วยเอสไอ
ปริมาณ หน วยเดิม ในรูป ในรูป
ชื่อ สัญลักษณ
หน วยฐาน หน วยอื่น

กัมมันตภาพ คูรี เบ็กเคอเรล - 1 -
(activity) (Ci) (Becquerel) Bq s

รังสีที่ทำให อากาศการ เรินตเกน คูลอมบตอกิโลกรัม
แตกตัวเปนไอออน (R) (coulomb per C/kg kg sA -
-1
(exposure) kilogram)

รังสีที่ถูกดูดกลืนรังสี แรด เกรย 2 -2
(absorbed dose) (rad) (gray) Gy m s J/kg

รังสีสมมูล เรม ซีเวิรต 2 -2
(dose equivalent) (rem) (Sievert) Sv m s J/kg

สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี